MAVZU: Munfasil harflar
Reja:
Harflarni ikki guruhga : Mo‘ttasil va mo‘nfasil harflar guruhiga ajratish.
Mo‘nfasil (ayrilgan) harflarni 2 xil shaklini yozib mashq qilish.
Mo‘ttasil (qo‘shilgan) harflarni 4 xil shaklini yozish, mashq qilish.
Dars maqsadi:
Mo‘ttasil (qo‘shilgan) va mo‘nfasil (ayrilgan) harflar haqida ma’lumot berish.
Identiv o‘quv maqsadlari:
O‘zidan oldingi harfga qo‘shilib, keyingisiga qo‘shilmaydigan harflarni ajrata oladi.
Har ikki tomondan qo‘shilib yoziladigan harflar yozuvda 4 xil shaklda bo‘lishini biladi.
Mo‘ttasil harflar 25 ta va mo‘nfasil harflar 7 ta ekanligini biladi va bir-biridan farqlaydi.
Mavzu bayoni:
Mo‘ttasil harflar. O‘zidan oldingi va keyingi harflarga qo‘shilib yoziladigan harflar
4 xil shaklda yoziladi.
ﺽ ‘ ﺹ ‘ ﺵ ‘ ﺱ ‘ ﺥ ‘ ﺡ ‘ ﭺ ‘ ﺝ ‘ ﭖ ‘ ﺙ ‘ﺕ ‘ ﺐ
ﻩ ‘ ﻥ ‘ ﻡ ‘ ﻝ ‘ ﮒ ‘ﮎ ‘ ﻕ ‘ ﻑ ‘ ﻍ ‘ ﻉ ‘ ﻅ ‘ ﻁ
Mo ‘nfasil harflar. Mazkur harflar o‘zidan oldingi harfga qo‘shiladi, o‘zidan keyingi harfga qo‘shilmaydi va yozuvda 2 xil shaklga ega bo‘ladi.
ﻮ ‘ﮊ ‘ﺯ ‘ﺮ ‘ ﺫ ‘ ﺩ ‘ ﺍ
A rabcha, ruscha va lotincha harflarning kelib chiqish asosi bittadir. Ular eng qadimgi somiy alifbosidan oldingi tasviriy yozuv asosida yaratilgandir. Arabcha alif ruscha „A“ va grekcha „ a“ alfa qadimgi somoy tasviriy yozuvdagi alp– ho‘kizning boshi tasviridan kelib chiqqan. Alif tasviriy yozuvdagi ho‘kiz shoxlarini bir-biriga bog‘lab turuvchi vertikal (tik) chiziq asosida, ruscha va lotincha „A“ ga esa ho‘kiz boshi, tumshug‘i va shoxlarini birlashtirib turuvchi cho‘ziq asosida shakllangan. Dol harfi tasviriy yozuvdagi dalt – eshik va re harfi esa ra’sh – bosh (odamning boshi ) tasviri asosida paydo bo‘lgan.
Zol, re, ze harflari esa yuqoridagi harflar tepasiga nuqta qo ‘yish asosida yaratilgan.
V ov harfi tasviriy yozuvdagi waw – ilgak shakli asosida yasalgan. Qadimda ilgakning ikki aylanali va ayri shakllari mavjud bo‘lgan. Aylanali ilgakdan arab yozuvidagi „vov“, ayri ilgakdan yevropa yozuvidagi „v“ ga asos qilib olingan.
Dostları ilə paylaş: |
