Mavzu: O'zbekistonda innovatsion siyosat va uning o'ziga xos xususiyatlari

Mavzu: O'zbekistonda innovatsion siyosat va uning o'ziga xos xususiyatlari
Reja:

1. 
   O'zbekistonda mamlakat iqtisodiyoti va jamiyatini rivojlantirishga qaratilgan qator innovatsion siyosat.
   
2. 
   Innovatsion markazlar va texnoparklarni tashkil etish.
   

O'zbekistonda mamlakat iqtisodiyoti va jamiyatini rivojlantirishga qaratilgan qator innovatsion siyosat

So'nggi yillarda O'zbekistonda mamlakat iqtisodiyoti va jamiyatini rivojlantirishga qaratilgan qator innovatsion siyosat amalga oshirilmoqda. Hukumat barqaror iqtisodiy o'sishga erishishda innovatsiyalarning muhimligini tan oldi va innovatsiyalar va tadbirkorlik uchun qulay muhit yaratish choralarini ko'rdi.

O'zbekistonda innovatsion rivojlanish vazirligi tashkil etilishidan tashqari, innovatsiya va tadbirkorlikni rivojlantirishga qaratilgan yana bir qator siyosat amalga oshirildi.

Ushbu siyosatlarga quyidagilar kiradi:

• 
  biznesni boshlash jarayonini soddalashtirish,
  
• 
  startaplarni moliyalashtirish va qo'llab-quvvatlash,
  
• 
  xorijiy investitsiyalarni rag'batlantirish,
  
• 
  asosiy sanoat va tarmoqlarni rivojlantirish,
  
• 
  xalqaro hamkorlikni rivojlantirish
  

Biznesni boshlash jarayonini soddalashtirish: hukumat tadbirkorlarga biznesni boshlash va ro'yxatdan o'tkazishni osonlashtirish uchun bir qator chora-tadbirlarni joriy etdi. Bunga biznesni ro'yxatdan o'tkazish uchun zarur bo'lgan vaqt va xarajatlarni qisqartirish, shuningdek litsenziyalar va ruxsatnomalarni olish jarayonini soddalashtirish kiradi.
Startaplarni moliyalashtirish va qo'llab-quvvatlash: hukumat startaplar va innovatsion kompaniyalarni moliyaviy qo'llab-quvvatlash va boshqa resurslarni taqdim etish uchun bir qator mablag'lar va dasturlarni yaratdi. Masalan, innovatsiyalarni qo'llab-quvvatlash jamg'armasi startaplar va innovatsion kompaniyalarni moliyalashtiradi, texnopark dasturi esa ofis maydoni, murabbiylik va trening kabi qo'llab-quvvatlash xizmatlarini taqdim etadi
Xorijiy investitsiyalarni rag'batlantirish: hukumat mamlakatning innovatsion va texnologik sohalariga xorijiy investitsiyalarni jalb qilish bo'yicha bir qator chora-tadbirlarni joriy etdi. Bunga xorijiy investorlarga soliq imtiyozlari va boshqa imtiyozlar berish, shuningdek, xorijiy kompaniyalar uchun qulay ishbilarmonlik muhitini yaratish kiradi.
Asosiy sanoat va tarmoqlarni rivojlantirish: hukumat rivojlanish uchun bir qator muhim tarmoqlar va tarmoqlarni, shu jumladan axborot texnologiyalari, qishloq xo'jaligi va turizmni aniqladi. Hukumat ushbu sohalarda innovatsiyalar va tadbirkorlikni rivojlantirishga qaratilgan siyosat va dasturlarni, masalan, mamlakatning IT sohasini rivojlantirishga qaratilgan raqamli O'zbekiston dasturini joriy etdi.
O'zbekistonning innovatsion siyosati innovatsiyalar va tadbirkorlik uchun qulay muhit yaratish, yangi texnologiyalar va tarmoqlarni rivojlantirishga ko'maklashish, xorijiy investitsiyalarni jalb etishga qaratilgan
Xalqaro hamkorlikni rivojlantirish: hukumat innovatsiyalar va texnologiyalar sohasida xalqaro hamkorlikni rivojlantirishga faol intildi. Bunga boshqa mamlakatlar va xalqaro tashkilotlar bilan shartnomalar va sheriklik aloqalarini imzolash, shuningdek xalqaro tadbirlar va konferentsiyalarda qatnashish kiradi
O'zbekistonda innovatsion rivojlanish vazirligi 2018 yilda mamlakatda innovatsiyalar va texnologiyalarni rivojlantirishga ko'maklashish maqsadida tashkil etilgan. Vazirlik innovatsiyalar va tadbirkorlik uchun qulay muhit yaratishga qaratilgan siyosat va dasturlarni ishlab chiqish va amalga oshirish uchun javobgardir. Shuningdek, u xorijiy investitsiyalarni jalb qilish va innovatsiyalar sohasida xalqaro hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan.
Vazirlik bir qator asosiy funktsiyalarga ega, jumladan:
1. Mamlakatda innovatsiyalar va texnologiyalarni rivojlantirishga qaratilgan siyosat va dasturlarni ishlab chiqish va amalga oshirish.
2. Startaplar va innovatsion kompaniyalarni qo'llab-quvvatlash va moliyalashtirish.
3. Imtiyozlar va soliq imtiyozlarini joriy etish orqali innovatsiyalar va tadbirkorlik uchun qulay muhit yaratish.
4. Innovatsiya va texnologiyalar sohasida xalqaro hamkorlikni rivojlantirish.
5. Asosiy tarmoqlar va tarmoqlarni rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish va amalga oshirish.
6. Universitetlar va ilmiy-tadqiqot muassasalarida ilmiy-tadqiqot ishlarini rivojlantirishni rag'batlantirish
Innovatsion markazlar va texnoparklarni tashkil etish O'zbekiston innovatsion siyosatining yana bir muhim yo'nalishidir. Ushbu markazlar tadbirkorlar, tadqiqotchilar va innovatorlarga hamkorlik qilish va yangi g'oyalar va texnologiyalarni rivojlantirish uchun platforma yaratadi. Shuningdek, ular startaplar va kichik biznesning o'sishi va muvaffaqiyat qozonishiga yordam berish uchun moliyalashtirish, murabbiylik va trening kabi qo'llab-quvvatlash xizmatlarini taklif qilishadi.

Innovatsion markazlar va texnoparklarni tashkil etish.
Innovatsion g‘oyalar va texnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etishni tashkil qilish sohasida davlat boshqaruvining institutsional va tashkiliy-huquqiy asoslarini tubdan takomillashtirishni talab qiladi.Ilg‘or xorijiy tajriba, jahon fanining zamonaviy yutuqlari, innovatsion g‘oyalar, ishlanmalar va texnologiyalar asosida iqtisodiyotning barcha tarmoqlari va ijtimoiy sohani jadal innovatsion rivojlantirishni ta’minlash maqsadida, shuningdek, 2017-2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalarga muvofiq:1. Quyidagilar O‘zbekiston Respublikasi innovatsion rivojlanishining asosiy yo‘nalishlari etib belgilansin:mamlakatning intellektual va texnologik salohiyatini oshirishning uzoq muddatli ssenariylari asosida ustuvor soha va tarmoqlarni innovatsion rivojlantirishning kelajakdagi modellarini shakllantirish imkonini beradigan strategik rejalashtirish tizimini yaratish;davlat xizmatlari ko‘rsatishning tartib-taomillarini optimallashtirish va soddalashtirishni, davlat boshqaruvi organlari faoliyatining samaradorligini oshirishni ta’minlaydigan davlat boshqaruvining innovatsion shakllarini joriy etish;hududlar ijtimoiy-iqtisodiy salohiyatining barqaror o‘sishi, shuningdek, aholining hayot darajasi va farovonligi yuksalishi uchun zarur sharoitlarni ta’minlashga qodir bo‘lgan fan va innovatsiya faoliyatini rivojlantirishning zamonaviy infratuzilmasini shakllantirish;innovatsion g‘oyalar va texnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etish sohasiga investitsiyalarni keng jalb etish, ularning yanada rivojlanishini ta’minlovchi normativ-huquqiy bazani takomillashtirish;ilmiy-tadqiqot va innovatsiya faoliyatini, eng avvalo, yosh avlodning ijodiy g‘oyalari va ishlanmalarini har tomonlama qo‘llab-quvvatlash hamda rag‘batlantirish, shuningdek, ushbu faoliyatda iqtidorli yoshlar faol ishtirok etishi uchun qulay sharoitlar yaratish;mamlakatimiz ilmiy-tadqiqot va innovatsiya faoliyatining istiqbolli yutuqlarini targ‘ib qilish va joriy etishning samarali mexanizmlarini yaratish, shu jumladan ilmiy-eksperimental ixtisoslashtirilgan laboratoriyalar, yuqori texnologiyalar markazlari, texnoparklar va boshqa innovatsiyaga yo‘naltirilgan tuzilmalarni, xususan, chet el investorlari ishtirokida tashkil etish va moddiy-texnika bazasini mustahkamlash;tabiatni muhofaza qilish, resurs va energiya tejaydigan texnologiyalarni, jumladan, muqobil energiya manbalarini, suvni tozalash va chuchuklashtirish, undan oqilona foydalanishning zamonaviy shakllarini keng qo‘llash orqali faol joriy etish;sog‘liqni saqlash sohasida kasalliklarni barvaqt aniqlash va profilaktika qilish, o‘z vaqtida va samarali davolashga imkon beruvchi ilg‘or texnologiyalarni keng joriy etish, shuningdek, jamiyatda sog‘lom turmush tarzini shakllantirish va sog‘lom avlodni tarbiyalashga qaratilgan kompleks tizimni yaratish;agrar sohaga innovatsion g‘oyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni, shu jumladan ishlab chiqarish samaradorligini va qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqaruvchilarning eksport salohiyatini oshirishga, mamlakatning oziq-ovqat xavfsizligini mustahkamlashga ko‘maklashuvchi qishloq xo‘jaligi ekinlarining yangi seleksiya navlarini targ‘ib qilish;iqtisodiyotning real sektori tarmoqlarini har tomonlama rivojlantirishni ta’minlovchi zamonaviy axborot-kommunikatsiya, sanoat va boshqa innovatsion texnologiyalarni jadal joriy etish;innovatsiya faoliyati sohasida ilg‘or xorijiy (xalqaro) tashkilotlar bilan, shu jumladan ularni nou-xau, nanotexnologiyalar va yuqori texnologik tovar (ish, xizmat)larni ishlab chiqarishning mahalliy bozoriga jalb qilish orqali hamkorlikni kengaytirish.
qishloq xo‘jaligiga innovatsiyalarni joriy etish sohasida:eng avvalo, mavjud yer, suv va boshqa tabiiy resurslardan oqilona foydalanish imkonini beruvchi “Aqlli qishloq xo‘jaligi” konsepsiyasiga asoslangan qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishining zamonaviy sinalgan shakllarini joriy etish bo‘yicha takliflar kiritish;agrar sektorda qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishini maksimal darajada avtomatlashtirish, hosildorlikni jiddiy oshirish va moliyaviy ko‘rsatkichlarni yaxshilash, shuningdek, mamlakat oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash imkonini beruvchi innovatsion g‘oyalar, ishlanmalar va texnologiyalarni joriy etishga ko‘maklashish;qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining jahon bozoridagi raqobatbardoshligini, shu jumladan yirik riteylerlar yordamida ta’minlash orqali savdo bozorlarini va ularni to‘g‘ridan-to‘g‘ri yetkazib berishni kengaytirishga ko‘maklashish;g) ijtimoiy rivojlanishga innovatsiyalarni joriy etish sohasida:ta’lim tizimida innovatsiyalarni, shu jumladan o‘qitishning zamonaviy, interaktiv va ijodiy uslublarini joriy etish orqali targ‘ib qilishga ko‘maklashish, raqamli texnologiyalardan keng foydalanishni nazarda tutuvchi innovatsion o‘quv dasturlarini ishlab chiqishni ta’minlash;sog‘liqni saqlash tizimini, shu jumladan kasalliklarni barvaqt aniqlash va profilaktika qilishni ta’minlaydigan ilg‘or texnologiyalarni, “Aqlli tibbiyot” va “Yagona tibbiyot axborot markazi” konsepsiyalarini joriy etish orqali jadal rivojlantirishga, shuningdek, aholining uzoq umr ko‘rishi uchun qo‘shimcha sharoitlar yaratishga ko‘maklashish;“Xavfsiz shahar”, “Aqlli shahar” konsepsiyalarini joriy etishni, sog‘lom turmush tarzini ommalashtirish uchun zarur sharoitlarni ta’minlaydigan madaniy, sport va boshqa obyektlarni tashkil qilishni ham nazarda tutuvchi ilg‘or standartlarni hisobga olgan holda, shaharsozlikning faqat bosh rejalar, rejalashtirish va qurilish loyihalariga muvofiq izchil rivojlanishini ta’minlashga ko‘maklashish;d) atrof-muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish tizimiga innovatsiyalarni joriy etish sohasida:atrof-muhit ifloslanishini kamaytirishga, jumladan, atmosfera havosiga chiqariladigan ifloslantiruvchi moddalarni, suv obyektlariga tashlanadigan oqova suvlarni kamaytirishga, biologik xilma-xillik va ekotizimni saqlashga qaratilgan innovatsion texnologik yechimlar ishlab chiqish;atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ularni qayta ishlab chiqarish bo‘yicha innovatsion g‘oyalar va ishlanmalarning, jumladan, muqobil energiya manbalaridan foydalanish, energiya tejamkor, ekologik toza avtotransport yoqilg‘isini ishlab chiqarish texnologiyalari, chang va gazdan tozalovchi texnologiyalarning amalda qo‘llanishiga ko‘maklashish;suvdan foydalanish tizim