Mavzu: psixologiya fanining yirik ilmiy yónalishlari va maktablari

Psixik va ong haqidagi Uotson: Agar bixeviorizm fanda qandaydir ko`zga ko`rinarli o`rin olishni xoxlasa (lohal aniq obyektiv metod sifatida bo`lsa ham), u ong tushunchasini mutlako rad kilmoqi kerak... Ong va uning takidiy elementlari-bo`larning barchasi quruh gapdan iborat deb atagan. Shuning bilan bixevioristlar psixologiyasining oddiy terminalogiyasini ham uloqtirib tashlaydilar. Ushbu Uotsonning o`zi yana shunday dedi: Sexgi, idrok, diqqat, iroda, xayol... kabi tushunchalardan, biror uimsa to`liq tushungan foydalana olishini men mutlaqo bilmayman va unga ishonmayman ham.

• Psixik va ong haqidagi Uotson: Agar bixeviorizm fanda qandaydir ko`zga ko`rinarli o`rin olishni xoxlasa (lohal aniq obyektiv metod sifatida bo`lsa ham), u ong tushunchasini mutlako rad kilmoqi kerak... Ong va uning takidiy elementlari-bo`larning barchasi quruh gapdan iborat deb atagan. Shuning bilan bixevioristlar psixologiyasining oddiy terminalogiyasini ham uloqtirib tashlaydilar. Ushbu Uotsonning o`zi yana shunday dedi: Sexgi, idrok, diqqat, iroda, xayol... kabi tushunchalardan, biror uimsa to`liq tushungan foydalana olishini men mutlaqo bilmayman va unga ishonmayman ham.

Bixeviorizmning asoschisi Torndayk kuzatish metodi va maxsus eksperimetlar o`tkazish bilan hayvonlarda (asosan, kalamushlarda) malaka xosil qilish protsessini o`rgangan. Torndayk hayvonlar psixikasi o`rganishdagi xuddi shu obyektiv metodlarni inson psixik hayotini urganishga ham kuchirish ( tadbiq qilish) mumkin deb hisoblanadi. Inson xulki reaksiyalar yiqindisi sifatida bitta emas, balki butun bir qo`zqovchilar sistemasi bilan vujudgv keltiradi.

• Bixeviorizmning asoschisi Torndayk kuzatish metodi va maxsus eksperimetlar o`tkazish bilan hayvonlarda (asosan, kalamushlarda) malaka xosil qilish protsessini o`rgangan. Torndayk hayvonlar psixikasi o`rganishdagi xuddi shu obyektiv metodlarni inson psixik hayotini urganishga ham kuchirish ( tadbiq qilish) mumkin deb hisoblanadi. Inson xulki reaksiyalar yiqindisi sifatida bitta emas, balki butun bir qo`zqovchilar sistemasi bilan vujudgv keltiradi.
• Bixeviorizm nuqtai nazaricha, talim va tarbiya tarbiyalanuvchilar va óquvchilar ongiga tarbiyachi va o`quvchi tomonidan tasir qilishdan emas, balki tegishli situatsiya (sharoit) tashki qilishdan iboratdir. Bu situatsiya organizmga bevasita tasir kilib inson qulqini kerakli yo`nalishda shakillantirmoqi kerak. Talim va tarbiya protsessining o`zi esa, kerakli malakalar xosil qilishga tenglashtirib qo`yiladi, boshqacha qilib aytganda talim va tarbiya protsessi pressirovkadan iborat qilib qo`yiladi.