Mavzu: Qon tomir parda kasalliklari Ko’z to’r pardasi ajralishi nima?

Ko’z to’r pardasi ajralishi sabablari
Kasallikning sababini tushunish uchun mutaxassisga bemor bilan suhbatlashish va anamnezni o’rganish kerak. Ko’z to’r pardasi ajralishining bir necha sabablari bor, ular:

• 
  tashqi;
  
• 
  ichki;
  
• 
  birlashtirilgan.
  

Ularning ustunligiga qarab, ajralishning quyidagi sabablari ajratiladi:

• 
  shikast;
  
• 
  birlamchi;
  
• 
  ikkinchi darajali ko’z to’r pardasi ajralishi.
  

Ko’z to’r pardasi ajralishi sababi shikast sababli bo’lsa to’r parda ajralishi og’riqli bo’lib, tashqi mexanik yoki kimyoviy omillar ta’sirida yuzaga keladi.
Birlamchi ko’z to’r pardasi ajralishi — to’r pardada ko’z yoshlari va suyuqlikning yaqin atrofdagi shishasimon tanada hosil bo’lgan bo’shliqlarga kirib borishi tufayli yuzaga keladi. Bu holatning sababi to’liq tushunilmagan, shuning uchun yo’r parda ajralishini bu turi idiopatik deb ham ataladi.
Ikkinchi darajali ko’z to’r pardasi ajralishi — bu ko’z va boshqa organlar va tizimlarning ko’plab kasalliklari tufayli vujudga keladigan holat (qandli diabet, arterial gipertenziya, buyrak kasalligi va boshqalar).
Yana bir sabab — shiddatli miopiya. Kuchli miopiya ko’rish va ko’zning to’r pardasi bilan bog’liq qiyinchiliklarga olib keladi, chunki ko’z olami kattalashib boradi, ya’ni to’r pardasi yanada cho’zilib ketadi.
Xavf omillariga kuchli jismoniy zo’riqish yoki yuzning kuchli isishi bilan bog’liq ishlar, shuningdek, yaqin qarindoshlarida shunga o’xshash patologiya yoki boshqa kasalliklarning mavjudligi kiradi.

Ko’z to’r pardasi ajralishini davolash

Bugungi kunda ko’z to’r pardasi ajralishini davolashning bir nechta usullari mavjud. Ularning barchasi o’zlarining afzalliklari va kamchiliklariga, qo’llash ko’rsatkichlariga ega, bu oftalmologga har bir vaziyat uchun eng mos usulni tanlashga imkon beradi. Kasallikni davolash uchun quyidagilar qo’llaniladi.

• 
  sklerali plombalash;
  
• 
  vitrektomiya;
  
• 
  lazer koagulyatsiyasi;
  
• 
  krioterapiya;
  
• 
  pnevmoretinopeksiya.
  

Bugungi kunga qadar retematogen ko’z to’r pardasi ajralishinida konservativ terapiya ishlab chiqilmagan. Kasallikni davolashda jarrohlik qo’llaniladi. Amaliyotning usulidan qat’i nazar, asosiy to’qimalarga minimal shikast yetkazadigan to’r pardaning yoriqlarini aniqlash va yopishdir. Buning uchun yorilish qirralari va uning atrofidagi pigment epiteliyasi o’rtasida aloqa qilish, bu sohada vitreoko’z to’r pardasil tortishni kuchsizlantirish yoki butunlay yo’q qilish kerak. Yuqorida tavsiflangan usullar ham alohida, ham birgalikda qo’llanilishi mumkin.
So’ngi paytlarda jarrohlik usuli bir muncha muvaffaqiyatga erishdi. O’z vaqtida olib borilgan terapiya natijasida bemorlarning 90-95% davolanadi. Ular orasida taxminan 50 foiz ko’rish qobiliyati 0,4 va undan yuqori. Vizual funksiyalarni saqlab qolish makula mintaqasining patologik jarayonda ishtirok etishiga bog’liq. Ko’z to’r pardasi ajralganda, u yerda mavjud bo’lgan fotoreseptorlar asta-sekin o’ladi, bu esa ko’rishning qaytarilmas darajada yomonlashishiga olib keladi.
Terapiya oldidan o’tkazilgan testlardan so’ng makula zonasida kasallik belgilarini ko’rsatmagan bemorlarning taxminan 10 foizida, uning ijobiy natijalariga qaramay, ko’rish qobiliyati buzilgan. Bu makula mintaqasida kistik makula shishi va qatlamlanishi bilan bog’liq.