Mavzu: Tasavvufning vujudga kelish tarixi

FANNING MAQSAD VA VAZIFALARI:

1.1. Fanning maqsadi: “Tasavvuf va mumtoz poetika asoslari” fani adabiyotimiz tarixida o’ziga xos o’ringa ega ekanligi, uning mustaqil fan sifatidagi shakllanish bosqichlari, bu fanning o’quvchilar ma’naviyatini shakllantirishdagi ahamiyati va o’ziga xos xususiyatlarini o’rganish asnosida talabalarda milliy iftixor tuyg’usini shakllantirish.

1.2. Fanning vazifalari: Mazkur fanni ta’limning zamonaviy talablari darajasida, talabalarni “Tasavvuf va mumtoz poetika asoslari”ning o’ziga xos tomonlari bilan tanishtirish orqali ularning intellektual salohiyati va ma’naviyatini o’stirish.

FANNING MAZMUNI:

2.1. Ma’ruza mavzulari, ko’riladigan masalalar va vaqt

N	Ma’ruza mavzulari	Ko’riladigan masalalar	Soat
1.	Tasavvufning vujudga kelish tarixi	Tasavvuf so’zining lug’aviy va istilohiy ma’nolari. Tasavvufga berilgan ta’riflar. Oqim sifatida shakllanishi. Tasavvufiy tushunchalar.	2
2.	Tasavvufning islomiy manbalari	Qur’oni karim tasavvufning bosh asosi va manbasi. Islomning asosi va tasavvuf ruknlari.	2
3.	Islom tasavvufining taraqqiyoti va tasavvuf adabiyotining shakllanishi	Zuhd va taqvoga munosabat. Zohidlar ilk mutasavvuflar sifatida. Islomiy adabiyotda munojot janri. Tasavvufning ilmiy asoslanishi. Fano va tariqat tushunchalari.	2
4.	Tasavvuf tariqatlari	Tariqat nazariyasining shakllanishi. Markaziy Osiyoda tasavvuf tariqatlari. Yassaviylikning vujudga kelishi. Najmiddin Kubro va tariqat asoslari. Naqshband ta’limoti.	2
5.	Tasavvuf va nafs tarbiyasi	Tasavvuf ta’limotida nafs talqini. Nafs va uning ko’rinishlari. Nafs va so’fiy munosabati. Badiiy adabiyot va nafs tushunchasi.	2
6.	Tasavvuf va insonning ruhiy-ma’naviy olami	Tasavvufda zohiriy va botiniy talqin imkoniyatlari. Ruhiy-ma’naviy olam va inson.	2
7.	Tasavvuf va badiiy ijod	Tasavvuf timsollarining badiiy ijodga ko’chishi. Qur’oniy mavzular, hadislarning she’riy sharhlari. So’fiy dostonchilik an’analari.	2
8.	Mumtoz adabiyotda adabiy turlar va she’r nav’lari	Mumtoz adabiyotda adabiy tur tushunchasi va uning ifodalanish shakllari. Shayx Ahmad Taroziy “Fununul balog’a” asari janrlar masalasi. Navoiy talqinida adabiy tur va janrlar.	2
9.	Mumtoz adabiyotshunoslikda qofiya ilmi	Turkiy adabiyotshunoslikda qofiya san’ati. “Fununul balog’a” asarida qofiya va radif ilmi asoslari. Navoiy va Bobur mumtoz qofiya haqida.	2
10.	Ilmi bade’ yoki she’riy san’atlar talqini	Badiiy san’atlar haqida ilmning shakllanishi. She’r san’atlarining turlarga ajratilishi.	4