Мцгяддимя

Anar – 75  

 

37 

ye

nidənqurmanı ifşa edir.  Əslində bu təmtəraq içərisində insana 

heç bir qiymət verilmədiyini göstərir. Hekayənin qəhrəmanı, hə-

yəcan, qəzəb, nifrət, etiraz və üsyan dolu monoloqları ilə oxucu-

nu həyəcanlandırır, onu daxilən silkələyir: “–Nəyə, kimə lazım-

dır? Kimi aldadırsınız, kimə nə isbat eləmək istəyirsiniz, sözü-

nüz nədir? Bütün o sərgi, bütün o cah-cəlal kimin üçündür? Ru-

hul

la olmayandan sonra bütün bu təmtərağın nə mənası var? Ru-

hul

lanı, Cavidi, Müşfiqi demirəm, ən adi, ən balaca, ən istedad-

sız, bax mənim kimi bir şairin, bir həkimin, bir alimin, bir mü-

həndisin, bir azərinin, rusun, ukraynalının, gürcünün qanı nahaq 

axıdılmışsa, bütün bu yuxarı qalxan qırmızı qrafiklər, bütün bu 

dö

şü dolu qəhrəmanların şəkli, bütün bu alma boyda alçalar və 

qar

pız  boyda  almalar,  bu  qucağa  sığmayan  sünbül  dərzləri, bu 

ma

şınlar, çilçıraq binalar, rəngbərəng su püskürən fəvvarələr ki-

min ürəyində fərəh doğura bilər?”(12,17). 

O, insanı dünyadakı hər bir nemətdən üstün tutur. Günahsız 

in

sanların,  repressiya  qurbanlarının  yerini  cəmiyyətdə  heç  bir 

şey ilə doldurmağın mümkün olmadığını vurğulayır: “–Bilirəm. 

Bü

tün dəlillərinizi bilirəm,–dedi,–"A" qrupu. Ağır sənaye, vətə-

nin müdafiəsi, ölkənin qüdrəti, düşmən əhatəsi, daxili fitnəkar-

lıqlar, azğın ministr və nəhayət, şəxsiyyətə pərəstiş dövründə so-

sialist qanunç

uluğunun bəzi təhrifləri.

 

Sən  bilirsənmi  ki, bütün 

za

vodların qüdrəti insan damarlarından axan qanı yarada bilməz, 

bilirsənmi  ki,  heç  bir  elektrostansiya  insan  ürəyini  döyündürə 

bil

məz, bilirsənmi ki, hələ doğulmamış, anasının qarnında tələf 

ol

muş körpə, hətta şikəst, xəstə, yarımçıq doğulsa belə bəşərin 

ən böyük möcüzəsi, insanların bütün nailiyyətlərindən böyük bir 

nai

liyyət, bütün qələbələrdən ulu bir qələbə, 52 min peykdən da-

ha yüksək bir varlıqdır”(12,20). 

Yazıçı bu dövrdə cəmiyyətdə olan repressiya cəza orqanları-

nın  işçilərinin  süniliyini,  onların  mənəviyyatında  və  əxlaqında 

olan naqis

lik və ikiüzlülüyü belə təsvir edir: “Küçədə onları gör-

səniz bir-birlərini "bizim uşaqlarımızdandır" deyə adlandıran bu 

gənclər çox gözəl və səliqəli, son moda üzrə geyinmiş, son dərə-

---