“MƏhsul satişI ÜZRƏ ƏMƏLİyyatlarin uçotu

Kommersiya 
xərclərinin 
tərkibinə 
aşağıdakılar 
daxil edilə 
bilər:
hazır məhsul 
anbarlarında 
taralara və hazır 
məmulatların 
qablaşdırılmasına 
çəkilən xərclər;
Daşınma ilə əlaqədar 
məhsulların göndərmə 
stansiyalarına (tərsanələrə) 
çatdırılmasına, vaqonlara, 
gəmilərə, avtomaşınlara və 
digər nəqliyyat vasitələrinə 
yüklənməsinə cəkilən xərclər;
Satışın 
stimullaşdırılması 
məqsədi ilə satış 
təşkilatlarına və 
digər vasitəçi 
təşkilatlara 
ödənilən komisyon 
rüsumlarına 
(ayırmalarına);
satış yerlərində 
məhsulun mühafizə 
edildiyi binaların 
saxlanmasına 
çəkilən xərclər;
məhsulun 
marketinqi ilə 
əlaqədar 
reklamlara və bu 
kimi başqa işlərə 
çəkilən xərclər.

---

48 
istehsalına yatırılmış investisiya yenidən likvidləşdirilir (tam və ya qismən) və 
növbəti tsiklin başlanması üçün lazım olan xammal-material və eləcə də istehsalat-
kommersiya xərclərinin ödənilməsi üçün maliyyə potensialı formalaşdırır.
Muhasibat hesabatında məhsul satışının əks etdirilməsi üçün hesablar 
planında qeyd olunmuş 601 saylı “Satış” hesabından istifadə edilir.
Məhsul istehsalı və satışı ilə məşğul olan sənaye müəssisələrində əsasən 601-
1 saylı “Malların satışı” subhesabından istifadə edilir.
“Gəlirlər üzrə” kommersiya təşkilatları üçün 6 № li milli mühasibat uçotu 
standartına əsasən malların satışından əldə olunan gəlir aşağıdakı bütün 
şərtlərin yerinə yetirildiyi təqdirdə tanınır:
• müəssisə malların mülkiyyət hüququ ilə bağlı risklərin və mükafatların 
əhəmiyyətli dərəcəsini alıcıya ötürdükdə;
• müəssisə malların mülkiyyət hüququ ilə bağlı risklərin və mükafatların 
əhəmiyyətli dərəcəsini alıcıya ötürdükdə;
• müəssisə mülkiyyət hüququ ilə bağlı idarəetmədə artıq iştirak etmədikdə və 
satılmış mallar üzərində faktiki nəzarəti saxlamadıqda;
• gəlirin məbləğini etibarlı əsasda qiymətləndirmək mümkün olduqda;
• əməliyyat ilə bağlı iqtisadi səmərələrin müəssisəyə daxil olması ehtimal 
olunduqda;
• əməliyyat ilə bağlı keçmiş və gələcək xərcləri etibarlı əsasda qiymətləndirmək 
mümkün olduqda.