Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi
Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 6
Ətraf mühitin təsviri
Noyabr 2013-cü il
Yekun variant
6/49
Cədvəl 6.20 Ornitoloji əhəmiyyəti olan ərazilər
Ornitoloji vacibliyə malik
sahələr
Daxil edildiyi
kitab/siyahı
Təyinat üçün səbəblər
1
Absheron Milli Parkı
(Şahdili burnu və Piralllahı
adası daxil olmaqla)
ƏBRS
1
/İBA
2
TTEQBB
hesabat verməyib
3
IUCN
IV
4
ƏBRS/ İBA - Ərazi qışlayan və köçəri quş
növləri üçün mühümdür
TTEQBB Abşeron Milli Parkı haqqında hesabat
verməyib
TTEQBB IV - 46 RDB növlərinə milli parkın
daxilində və ətrafında rast gəlinir.
2 Qırmızı Göl
ƏBRS/ İBA
Qlobal səviyyədə təhlükə altında
hesab edilən
quş növlərinin
mühüm hissəsinə burada rast
gəlindiyi bilinir. Ərazi quş növlərinin
saxlanılması üçün mühümdür.
3
Sahil qəsəbəsi – 'Taxta
fabriki
ƏBRS/ İBA
Qlobal səviyyədə təhlükə altında hesab edilən
quş növlərinin mühüm hissəsinə burada rast
gəlindiyi bilinir. Ərazi qışlayan və köçəri quş
növləri üçün mühümdür.
4 Səngəçal buxtası
ƏBRS/ İBA
Ərazi qışlayan və köçəri quş növləri üçün
mühümdür.
5 Qobustan
ərazisi
ƏBRS/ İBA IUCN
hesabat verməyib
ƏBRS/İBA – Qlobal təhlükə altında olan quş
növlərinin populyasiyası burada görünüb. Ərazi
quş növlərinin saxlanılması üçün mühümdür.
IUCN barədə məlumat verilmir – Qobustan
Dövlət Təbiətin Mühafizəsi
6 Gil
adası
KBA/IBA
IUCN IV
ƏBRS/IBA – quş növlərinin sayının artırılması
üçün vacib ərazidir
IUCN IV – iki RDB növü ərazidə mövcuddur
7 Pirsaat
adaları, Los adası
ƏBRS/ İBA
Qlobal təhlükə altında
olan quş növlərinin
populyasiyası burada görünüb. Ərazi quş
növlərinin saxlanılması üçün mühümdür.
8 Bəndovan
IUCN IV
49 RDB növü ərazidə mövcuddur
9
Şirvan və Şorgöl gölləri
ƏBRS/IBA IUCN
ƏBRS/IBA - Qlobal təhlükə altında olan quş
növlərinin populyasiyası burada görünüb. Quş
növlərinin qışlaması və artırılması üçün
əhəmiyyətli ərazidir
IUCN barədə məlumat verilmir – Şirvan Qoruğu
IUCN Ia – 56 təhlükədə olan növə bu ərazidə
rast gəlinib
10 Kürün
deltası
ƏBRS/ İBA
Qlobal səviyyədə təhlükə altında hesab edilən
quş növlərinin mühüm hissəsinə burada rast
gəlindiyi bilinir. Ərazi qışlayan və köçəri quş
növləri üçün mühümdür.
11 Qızılağac
KBA/IBA
IUCN
Ramsar ərazisi
6
ƏBRS/IBA - Quşların qışlaması və artırılması
üçün əhəmiyyətli ərazidir. Çox sayda qlobal
təhlükədə olan növlərə rast gəlinir
IUCN – Qızılağac Dövlət Qoruğu bu ərazidə
yerləşir Bu ərazidə 59
təhlükədə olan növə rast
gəlinib.
Ramsar – Quşların miqrasiyası və artımı üçün
bataqlıqların beynəlxalq əhəmiyyəti
Qeydlər:
1
Biomüxtəlifliyin (fərdi qorunan ərazilər, güzəştlər və torpaq idarəetmə vahidləri) yerli miqyasda qorunması üçün
beynəlxalq əhəmiyyətə malik milli müəyyənləşdirilmiş ərazilər. Əsas Biomüxtəliflik əraziləri bir çətir təşkil edir ki,
buraya qlobal miqyasda əhəmiyyətə malik ərazilər daxildir (məsələn, mühüm quş məskənlər, mühüm bitki
məskənləri, içməli suyun bioloji müxtəlifliyi
üzrə mühüm ərazilər, açıq dənizlərdə ekoloji və bioloji baxımdan mühüm
ərazilər, sıfır yoxolma alyansı əraziləri) .
2
Quş növlərinin qorunması üçün əsas sahələr Beynəlxalq Quş Həyatı təşkilatı tərəfindən müəyyənləşdirilir. Bu
ərazilər tamamilə qorunması üçün kifayət qədər kiçikdir və xüsusiyyəti və ya yerinə və ya ornitoloji əhəmiyyətinə görə
ətraf aləmdən fərqlidir.
3
Beynəlxalq mühafizə olunan ərazilər sırasına daxil olan, lakin qeyri-müəyyən IUCN kateqoriyaya malik milli
səviyyədə mühafizə olunan ərazilər. Qobustan Dövlət Qoruğu
4
Xüsusi növlərin və ya onların yaşayış yerlərinin qorunması və bu növləri və ya yaşayış yerlərini nəzərə alan
ehtiyatların idarə edilməsi
5
Ciddi şəkildə mühafizə olunan ərazilər bioloji müxtəlifliyin, eləcə də geoloji xüsusiyyətlərin qorunması üçün ayrılır, bu
ərazilərə insanların girişinə, oradan istifadəsinə və oraya təsir göstərməsinə ciddi nəzarət olunur.
6
Beynəlxalq Əhəmiyyətli Bataqlıqlar barədə Konvensiya – milli ekoloji planlaşdırma zamanı sulu-bataqlıq ərazilərdəki
sərvətlərin qorunmasını və rasional istifadə olunmasını, eləcə də transsərhəd su-bataqlıq
sərvətlər, su təchizatının
ümumi sistemi və ortaq növlər barədə digər tərəflərlə məsləhətləşmə aparılmasını təmin edir.
Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 6
Ətraf mühitin təsviri
Noyabr 2013-cü il
Yekun variant
6/50
Şəkil 6.18 Cənub-qərbi Xəzər dənizi sahillərində yerləşən vacib ornitoloji sahələr və
miqrasiya
yolları
2010-cu ilin yanvar ayında ədəbiyyat nəzərdən keçirildi və diqqət Şahdili burnu və Pirallahı
adasının sahillərində və AÇG Müqavilə Sahəsində 2002 və 2006-cı illər arasında aparılmış
tədqiqatlarda müşahidə edilən quşların sayına və növlərinə yönəldildi (Əlavə 6B-yə istinad
edin)
Ədəbiyyatın nəzərdən keçirilməsi göstərdi ki, Şahdili və Pirallahı sahilyanı zonalarında
quşların cütləşmə dövrü aprel ayının sonlarında/may ayının əvvəllərində başlayır
və iyul
ayının ortalarınadək davam edir. İyulun sonunda və avqustun əvvəllərində quşlar öz yuvalıq
yerlərini tərk edərək dağılışırlar. Balalama mövsümündə Pirallahı sahilyanı zonalarda 18 növ,
Şahdili sahilyanı zonalarda isə 16 növ quş qeydə alınmışdır.
Qışlayan quşlarla bağlı 2002 - 2006-cı illər arasında aparılmış tədqiqatlar zamanı Pirallahı və
Şahdili sahilyanı ərazilərində müvafiq qaydada orta hesabla 24873 su quşu və 181 quruda
yaşayan quş, 20004 su quşu və 198 quruda yaşayan quş qeydə alınmışdır (qeydə alınmış
növlərin tam siyahısı üçün Əlavə 6A-ya istinad edin). Hər iki sahilyanı ərazi boyunca qeydə
alınmış dörd növ Ramsar statusunun təmin olunması üzrə 1 %-lik limitdən artıq olmuşdur və
hər dörd növ də Azərbaycanın “Qırmızı kitab”ına daxil edilmiş nadir və tükənmək təhlükəsi