Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
95 
c)
  Именно  Вы  должны  работать  сейчас.  Кто  за  Вас  обязан  «чистить  эти 
авгиевы конюшни»?(Д. Гранин)
52
                                                                        
Şimdi özellikle siz çalışmak zorundasınız. Sizin yerinize kim bu düzensiz işleri 
temizleyecek?
 
                                                        
Bu deyim daha çok edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde  hem  dolaysız  (örnek  a,  c),  hem  de  dolaylı  (örnek  b)  nesne 
olarak kullanılır.  
Sadece çoğul halde kullanılmaktadır.   
 
Ахиллéсова пятá     
 
Türkçe anlamı  =   Akhilleus’un topuğu;           
 
Türkçe karşılığı =  Zayıf taraf, zaaf, hassas bölge; 
Aslı =  Eski Yunanca’dan Akhilleus ile ilgili mitten alınmış bir taklit. 
“Efsaneye  göre  Akhilleus’un  annesi  tanrıça  Thetis  oğlunu  Styks  ırmağına 
batırmış, böylece gövdesini silah işlemez hale getirmiş, ama topuğundan tuttuğu için 
bir  orasından  yara  alabilirmiş.  Nitekim  Akhillesus  sonradan  bu  yerden  vurulup 
öldürülmüş.”
53
 
 
Örnek tümceler: 
a)
  Сентиментáльность  –  нáша  (нéмцев)  национáльная    ахиллéсова 
пятá. (В.Кожевников).
54
                                                                                             
Duygusallık, bizim (Almanların) zayıf tarafımızdır.
 
                                                 
52
 A. . Molotkov, Frazeologiçeskiy slovar’ S.R.L. yazıka, Moskva, 1978, s. 205 
53
 Azra Erhat, 1997, s.25 
54
 Ö.Aydın Süer, 1999, s.2 

---

 
 
 
96 
b)
  И у него была ахиллесова пята, и он имел слабости... Его слабость 
никому  не  вредила,  а  была  только  смешна.  Подсохин  любил 
писать.
55
                                                                                              
Onun  da  zayıflığı  vardı,  ama  bu  zayıflık  hiç  kimseye  zarar  vermezdi, 
sadece gülünçtü. Podsohin yazmayı çok severdi.
  
c)
  Казалось,  в  нём  было  оскорблено  одно  самолюбие,  а  не  сердце, 
самая  слабая  часть  мужчины,  подобная  пятке  Ахиллеса... 
(М.Лермонтов.)
56
                 
Bu olayın kalbine değil, sadece bir erkeğin en zayıf noktası olan onuruna 
dokunduğu görünüyordu.
 
d)
  У  нас  не  хватает  культуры,  опять-таки  заедает  быт  –  наша 
ахиллесова пята.
57
                                                                                                              
Kültür eksikliğimiz vardır,  bununla birlikte, bizim en zayıf noktamız olan  
hayat tarzı, bizi  yiyip bitiriyor.
  
 
Bu deyim daha çok edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde hem ad kökenli yüklem (örnek a, d), hem özne (örnek b), hem 
dolaylı nesne (örnek c) olarak kullanılır.  
Sadece tekil halde  kullanılmaktadır. 
 
Дамóклов меч     
Türkçe anlamı = Damokles’in kılıcı;  
Türkçe karşılığı = Her an tehdit ve tehlike altında bulunmak, sürekli tehlike;  
                                                 
55
 A. . Molotkov, 1978, s. 373 
56
 A.N. Tihonov, 2004, s. 28 
57
 A. . Molotkov, 1978, s. 373 

---

 
 
 
97 
Aslı = Eski Yunan mitolojisinden alınmış bir taklittir. 
 “Sicilya’da  Syrakusa  zorbası  Dionysos  mutluluğunu  öven  Damokles’e 
mutluluğundan  kendisine  de  pay  vereceğini  bildirmiş  ve  onu  armağanlara  boğmuş, 
ama başının üstünde keskin bir kılıç sallandırılmasını da buyurmuş. Bir kılla tavana 
bağlı  olup  her  an  başına  düşecek  durumda  bulunan  bu  kılıç  Damokles’e  bütün 
varlıklarını  zehir  etmiş.  Damokles’in  kılıcı  deyimi  hep  tehdit  ve  tehlike  altında 
bulunan maddesel varlığı dile getirir.”
58
  
 
Örnek tümceler: 
a)
  Дамоклов  меч  постоянно  висел  надо  мной,  напоминая  о  грозящей 
опасности.                                                                                                         
Damokles’in kılıcı, gelecek tehlikeleri hatırlatarak, sürekli üzerimde asılıydı. 
 
b)
  Но как ни бодрился Бахиев, он рабóтал под дамóкловым мечóм, и это 
заставляло  егó  спешить,  начинáть  преждеврéменно  и  кóмкать  нáчатое. 
(Г.Николáева. «Битва в пути»)
59
                                                                       
Bahiyev,  acele  etmeye  zorlanarak,  zamanından  önce  başlayarak  ve  tekrar 
tekrar  yeniden  başlayarak  tehdit  altında  olmasına  rağmen,  kendisini  iyi 
hissediyordu.
 
c)
  Привыкнув  жить  постоянно  под  дамокловым  мечом,  они  в  конце 
концов переставали думать об опасности. (С.Кравчинский)
60
                                                   
Sürekli tehlike altında yaşamaya alıştıkları için, sonunda tehlikeyi düşünmez 
oluyorlardı.
 
                                                 
58
 Azra Erhat, 1997, s. 80 
59
 R. .Yarantsev, Slovar’- spravoçnik po russkoy frazeologii. Moskva, “Russkiy yazık” 1981, s. 78 
60
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 66 

---