Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
124 
Edebi  eserden  biyografi  için  doğrudan  bir  kaynak  olarak  yararlanma 
durumunda, araştırmacının kısır döngüye düşmesi kaçınılmazdır.
 
b)
  Гостиные, сплетни, балы, тщеславие, ничтожество – вот заколдованный 
круг,  из  которого    я  не  могу  выйти.  (Л.Толстой  «Война  и  мир»)
121
 
Salonlar,dedikodular,  balolar,  kibir,  hiçlik:  işte  içinden  çıkamadığım  kısır 
döngü.
 
c)
  Литвинов  попытался  вырваться  из  заколдованного  круга,  в  котором 
мучился  или  бился  безустанно,  как  птица,  попавшая  в  западню. 
(Тургенев «Дым»)
122
                                                                                                              
Litvinov  kapana  sıkışan  kuş  gibi  ızdırap  çektiği  ya  da  durmadan  mücadele 
ettiği kısır döngünden çıkmaya çabalıyordu.
 
 
Bu deyim daha çok edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde  hem ad kökenli yüklem (örnek b) hem de dolaylı nesne (örnek 
a, c) olarak kullanılır.   
Deyim sadece tekil halde kullanılmaktadır. 
 
Золотая середина 
Türkçe anlamı = altın orta; 
Türkçe karşılığı = tatlı sert, ılımlı, aşırılığa kaçmadan, orta karar, ne ifrat ne 
tefrit; 
Aslı =  “Aurea mediocritas” Latince’den alınmış bir taklit. 
                                                 
121
 A. . Molotkov, 1978, s. 214 
122
 a.g.e. s. 214 

---

 
 
 
125 
“Eski  Roma  şair  Horatius’a  (M.Ö.  65-8  yıllar)  ait  Latince’den  alınmış  bir 
taklittir.”
123
  
“Bu  ahlaksal  formül  Horatius’un  hayat  felsefesinin  temel  taşlarından  biri 
olarak şairin şiirlerinde (“Kasideler”, II, 5-12) yer almıştır. Bu deyim ayrıca sıradan 
insanların karakter özellikleri için de kullanılmaktadır.”
124
                
 
Örnek tümceler; 
a)
  Избрать золотую середину.                                                                                      
Orta yolu seçmek.
 
b)
  Рубцов-Емницкий  был  человек  поворотливый  и  в  работе  любил  не 
золотую середину, а крайности.(С.Бабаевский)
125
                                         
Rubtsov-Yemnitskiy  becerikli  bir  adamdı  ve  işinde  ılımlı  olmayı  değil, 
aşırılıkları severdi.
 
c)
  Мой  приятель  не  любит  рисковать,  всегда  придерживается  золотой 
середины.
126
                                                                                                          
Arkadaşım riske girmeyi sevmez, her zaman orta karar seçer.
 
d)
  Всё б – в крайностях бродить ему – а середина золотая всё не давалася 
ему! (А.Блок)
127
                                                                                                               
Her zaman aşırılığa kaçardı, ılımlılık ona hiç nasip olmadı. 
 
 
                                                 
123
 N.M. Şanskiy, 1987, s. 56 
124
 Ya.M. Borovskiy,  Slovar’ latinskih krılatıh slov, “Russkiy yazık”,  Moskva, 2003, s. 73 
125
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 91 
126
 E.A. Bıstrova, 1998, s. 94 
127
 a.g.e. s. 94 

---

 
 
 
126 
e)
  В  жизни  этот  человек  не  любил  рисковать,  предпочитая  золотую 
середину во всём.
128
                                                                                                                                  
Bu adam hayatta risk almayı  sevmezdi, her şeyde orta kararı tercih ederdi.
 
f)
  Девиз моей жизни – золотая середина во всём.                                                
Hayatımın sloganı, her şeyde orta karar.
 
 
Bu deyim hem edebi (kitap) hem de konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır.   
Tümce  içinde  hem  özne  (örnek  a,  d),  hem  dolaysız  (örnek  b,  e)  ve  dolaylı 
(örnek c) nesne,  hem de ad kökenli yüklem (örnek f) olarak kullanılır. 
Deyim sadece tekil halde kullanılmaktadır. 
 
Ни жив ни мёртв 
Türkçe anlamı = ne ölü ne diri; 
Türkçe karşılığı = 1. Kendini bilmeden, yarı ölü; 
                              2. (Korkudan) ödü kopmak, patlamak; 
Aslı =  “Neque vivos neque mortuos” Latince’den alınmış bir taklit. 
Bu ifadenin  kökeninin  hangi  dile ait olduğu  hala  tartışmaktadır.  Bazı bilim 
adamları onun Latince’den geçmiş bir taklit olduğunu savunmaktadırlar, bazıları ise 
bu  deyimin  tamamen  Rus  kökenli   olduğu  görüşündedirler.  Bu  görüşte  olanlar  Rus 
dilinde  yapı  olarak  zıt  anlam  taşıyan  sözcüklerden  oluşan  çok  sayıda  deyim 
olmasından    dolayı  bu  karara  varmışlardır.  Fakat  Latince’de  de  aynı  deyim  var 
olduğundan  ve  bu  deyim  daha  eskilere  dayandığı  için  biz  bu  deyimin  Latince’den 
geçtiğine inanıyoruz.  
                                                 
128
 N.V. Basko,  Frazeologizmı v russkoy reçi, Slovar’-spravoçnik, Moskva, 2002, s. 78 

---