Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
131 
c)
  Этому  счастливчику  –  человеку  счастливому  вопреки  всем 
обрушившимся  на  него  ударам  судьбы,  -  достаточно  было  появиться  в 
любом доме, чтобы привлечь к себе сердца. Пришёл, увидел, победил. 
(Ромен Ролан)
136
                                                                                                                     
Bu  şanslıya,  kaderin  tüm  oyunlarına  rağmen  bu  şanslı  insana,  kalpleri 
kendine çekmek için herhangi bir eve girmesi yeterli oluyordu. Geldi, gördü, 
yendi. 
 
Bu deyim edebi  dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde    yüklem  (örnek  a,  b,  c)  olarak,  içindeki  fiiller    ise  geçmiş 
zamanda kullanılmaktadır. 
Deyim tekil halde kullanılır. 
 
Разделяй и властвуй  
Türkçe anlamı = böl ve hüküm sür;  
Türkçe karşılığı = böl, parçala, yönet; 
Herhangi bir topluluğun üyeleri arasında savaş çıkarma yoluyla hükmetme 
prensipleri hakkında söylenen bir deyimdir. 
Aslı =  “Divide et impera” Latince’den alınmış bir taklit. 
Bu deyimin kökenli hakkında birkaç görüş vardır. Ancak bu görüşlerin tümü, 
deyimin Latin dilinde kullanıldığı ve Rus diline Latince’den bir taklit olarak geçtiği 
konusunda fikir birliğindedirler. 
                                                 
136
 Ya. M. Borovskiy, 2003,  s. 684 

---

 
 
 
132 
1.  Latince’den  taklit  “Divide  et  impera”.  Roma  Senatosuna  aittir  (Senato, 
Eski Roma’nın cumhuriyet döneminde en üst yönetim organıdır).
137
 
2. G. Geyne Paris’ten yazdığı 12 Ocak 1842 tarihli mektubunda bu ifadenin  
Makedon kralı Filip’e  (M.Ö. 353-336) ait olduğunu belirtmiştir.
138
 
Bunların  dışında  bu  deyimle  ilgili  olarak  birkaç  görüş  daha  vardır. 
Araştırmacılardan birkaçı (Berkov, Afon’kin) bu ifadenin IX Ludovik’e (1461-1483) 
ait  olduğunu  savunmaktadır.  Bunun  nedeni,  P.Merime’nin  «Хроника  времён 
Карла  IX»  (Hronika  vrem’on  Karla  IX)  -  IX.  Karl  Dönemi  Kronolojisi  adlı 
romanının  önsözünde  IX  Ludovik’in  «Разделять,  чтобы  царствовать» 
(Razdel’ay,  çtobı  tsarstvovat’)  -  hükmetmek  için  parçala  sözlerini  kullanmış 
olduğunu  yazmasıdır.  Ancak  söz  konusu  bu  romanın  edebi  bir  eser  olması  ve 
içeriğinde yazarın kendine ait düşünceleri taşıma olasılığı nedeniyle bu görüşün tam 
olarak bilimsel olmayacağı düşüncesindeyiz.  
Bu deyimle ilgili bir başka görüş (Ovs’anikov, Berkov, Afon’kin) bu ifadenin 
talyan  politikacı  ve  yazarı  olan  N.  Makiavelli’ye  (XVI  в.)  ait  olduğunu 
savunmaktadır.  Mihelson  ise  «Русская  мысль  и  речь.  Своё  и  чужое:  Опыт 
русской  фразеологии»  (Russkaya  mısl’  i  reç’.  Svoyo  i  çujoye:  Opıt  russkoy 
frazeologii)  -  Rus  Düşünce  ve  Söylemi.  Asıl  ve  Alıntı:  Rus  Deyim  bilim  Denemesi. 
adlı  kitabında  yukarıda  geçen  tüm  görüşleri  göz  ardı  etmediğini,  hatta  bunların 
üzerine  bir  görüş  daha  ekleyerek  bu  deyimin  Bismark’a  ait  olabileceğini  ifade 
etmektedir.  
 
 
                                                 
137
 N.M. Şanskiy,  1987, s. 123 
138
 Aşukinı, 1966, s. 571-572 

---

 
 
 
133 
Örnek tümceler; 
a)
  Мы  знаем  примеры,  когда  государство,  упорно  отказываясь  от 
заключения  пакта  о  ненападении  с  одним  соседом,  с  таким  же 
упорством  хочет  навязать  его  другому  соседу,  действуя  по  принципу 
«разделяй и властвуй». (М.М.Литвинов )
139
  
Bir  devletin  bir  komşusuyla  ateşkes  paktı  imzalamayı  inatla  reddettiğini  ve 
böl, parçala, yönet prensibiyle aynı hareketi yapması için bir başka komşuya 
baskı uyguladığını gösteren örnekler biliyoruz. 
b)
  Римское  «разделяй  и  властвуй»  было  тем  основным  правилом,  с 
помощью которого Великобритания ухитрялась в течение примерно ста 
пятидесяти  лет  сохранять  в  своём  владении  индийскую  империю. 
(К.Маркс «Востание в индийской армии»).
140
 
ngiltere,  Roma’nın  “böl,  parçala,  yönet”  ana  prensibinin  yardımıyla 
yaklaşık  150  yıl  boyunca  Hint  mparatorluğunu  kendi  himayesi  altında 
tutmayı becermiştir. 
 
Bu deyim edebi  dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde genelde özne (örnek b) ve niteleyici (örnek a)   olarak 
kullanılır. 
Deyim tekil halde kullanılmaktadır. 
 
 
 
                                                 
139
 Ya.M. Borovskiy, 2003, s. 162 
140
 a.g.e., s. 161 

---

 
 
 
134 
Рог изобилия   
Türkçe anlamı = bolluk boynuzu; 
Türkçe karşılığı = bolluk boynuzu; 
Aslı =  “Cornu copiae”  Latince’den alınmış bir taklit. 
“Bir çok efsaneye göre, Amaltheia  … bir keçinin adıdır. Tanrı çocuk (Zeus) 
o  kadar  güçlüymüş  ki  sütninesinin  bir  boynuzunu  kırmış  ve  bunu  kendisine  bakan 
nympha’lara  verip  içini  diledikleri  gibi  doldurabileceklerini  söylemiş.  Böylece  her 
türlü yemişle dolan boynuz “Bolluk Boynuzu” oluvermiş.”
141
 
  
Örnek tümceler; 
a)
  Приволжский федеральный округ – второй по значению после Западной 
Сибири нефтедобывающий  центр России. Самый настоящий нефтяной 
рог изобилия. (пресса)
142
 
Volga  civarı  federal bölgesi, Batı Sibirya’dan  sonra  Rusya’nın  ikinci  petrol 
çıkarma merkezidir. Petrol bakımından tam bir bolluk boynuzu
. 
b)
  В этом году Hewlett-Packarde необычно щедра на новые модели, по всей 
видимости рог изобилия американского гиганта не иссякает. (пресса)
143
 
Bu  yıl    Hewlett-Packarde  yeni  modeller  konusunda  alışılmadık  derecede 
cömert. Buna bakarak Amerikan devinin bolluk boynuzu bitecek gibi değil.
 
c)
  Россия  должна  использовать  нефтяной  «рог  изобилия»  для  поддержки 
компаний, приобретающих западные производства.  
Rusya,  batı  sanayisini  satın  alan  şirketleri  desteklemek  için  petrol  bolluk 
boynuzunu kullanmak zorundadır.     
                                                 
141
 Azra Erhat, 1997, s. 32 
142
 www.expert.ru 
143
 www.hpc.ru 

---