_________________ AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
270
dan bir cüt kԥsdi, tükünü qaúÕmamÕú bɟú-altÕ yɟrindԥn dɟúdi, bir cüt çarÕq düzԥltdi.
Ya÷Õú bir az sԥngimiúdi. Çay-çörԥkdԥn sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr çarÕ÷Õ gɟyindi,
gԥtirdiklԥri papa÷Õ da, mԥsti dԥ büküb hɟybԥyԥ qoydu, yola düúdülԥr.
Yɟkԥallar kԥndinԥ yaxÕnlaúanda ya÷Õú yɟnԥ baúladÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr papa÷ÕnÕ
dԥyiúdi. Bir aya÷Õna baxdÕ, bir baúÕna baxdÕ, gördü çox qԥribԥ görkԥmi var. Na÷Õya
dɟdi:
– O÷ul, papaqla çarÕq mԥni lap tanÕnmaz úԥklԥ salÕb. BunlarÕ çÕxartmayaca÷am,
dilimi dԥ dԥyiúԥcԥyԥm. Hɟç kԥsԥ bildirmԥ ki, bu
AúÕq Ԥlԥsgԥrdir. Soruúan olsa, dɟ ki, úԥyirdimdir.
Na÷ÕnÕn bu kԥnddԥ bir qonaqçÕsÕ var idi. Bunlar gɟdib, qapÕya yɟtiúԥndԥ, bir
qadÕn çÕxdÕ, Na÷Õya “xoú gԥldin” ɟlԥdi. Gördü ki, Na÷ÕnÕn yanÕnda bir kiúi var, üç
adam böyüklükdԥ. QadÕn Na÷Õdan soruúdu:
– A Na÷Õ bu kimdi?
– Mԥnim úԥyirdimdi.
Arvad bir dԥ AúÕq Ԥlԥsgԥri baúdan-aya÷a süzdü; baúÕndakÕ papa÷a, aya÷ÕndakÕ
qÕllÕ çarÕ÷a bulaúmÕú bir batman qԥdԥr palçÕ÷a baxandan sonra dɟdi:
– Bԥs, bu yɟkԥlikdԥ aúÕqmÕ olar?! Bunu öyrԥtmԥkmi olar?!
ArvadÕn dɟdiklԥrinin hamÕsÕnÕ AúÕq Ԥlԥsgԥr ɟúitdi, amma hɟç üstünü vurmadÕ.
Na÷Õ dɟdi:
– Nԥ ɟlԥyim, yalvardÕ, ԥl çԥkmԥdi, mԥnimlԥ bԥrabԥr gԥldi. Öyrԥnԥr, öyrԥnԥr,
öyrԥnmԥz dԥ öyrԥnmԥz. Öz iúidi.
Arvad gördü ki, bu kiúinin ԥynindԥki çuxa çox qiymԥlidir. Na÷Õdan soruúdu ki,
onu haradan alÕb? na÷Õ dɟdi ki, Aúa÷Õ AyÕblÕda toy ɟlԥdim, mԥnԥ ba÷ÕúladÕlar.
Gördüm ki, ԥynimԥ yɟkԥdi, ona vɟrdim. Arvad bir az da bԥrkdԥn dillԥndi:
– Dɟyirԥm axÕ.
AúÕq Ԥlԥsgԥr ürԥyindԥ dɟdi ki, yaxúÕ, sԥnԥ bir da÷ çԥkԥrԥm.
ȿvin kiúisi ɟvdԥ yox idi. Na÷Õ dalanda çԥkmԥlԥrini çÕxartdÕ, içԥri kɟçdi. Arvad
AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ dɟdi ki, çarÕ÷ÕnÕ çÕxart. AúÕq Ԥlԥsgԥr özünü ɟúitmԥzliyԥ vurdu. Içԥri
kɟçmԥk istԥyԥndԥ, arvad qolundan tutdu, dɟdi:
– Ԥúi, xalÕ-gԥbԥni bulayacaqsan; çarÕ÷ÕnÕ burada çÕxart!
– øçԥridԥ çÕxardacam. Burda çÕxartsam, it aparar ayaqyalÕn qalaram.
_________________ AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
271
Arvad AúÕq Ԥlԥsgԥrin qolundan tutmaqla saxlayamÕ bilԥrdi. O, ayaqlarÕnÕn bir o
tԥrԥfini, bir dԥ bu tԥrԥfini qapÕdakÕ odun kötüyünԥ sildi, içԥri kɟçdi, çarÕ÷ÕnÕ
çÕxartdÕ, gԥbԥnin qula÷ÕnÕ qaldÕrÕb, altÕna qoydu. Arvad bilmԥdi gülԥ, bilmԥdi
a÷laya. Na÷Õ onu bir az “danladÕ”, sonra üzünü arvada tutub dɟdi:
– Fatma bacÕ, ba÷Õúla!
Na÷Õ sԥsini bir az alçaltdÕ, dɟdi:
– Bu kiúinin qula÷Õ a÷Õr ɟúidir, a÷lÕ da dԥm-dԥm gԥlir.
Bu zaman ɟvin kiúisi gԥldi. Xoú, bɟú, on bɟú... Na÷Õ ilԥ öpüúdü, görüúdü.
AúÕq Ԥlԥsgԥrin dԥ ԥlindԥn tutub, “xoú gԥldin” ɟlԥdi. Tɟz iki bɟçԥ kԥsdi.
Fatma samavara su tökdü, od saldÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr dillԥndi:
– A Na÷Õ lԥlԥ, mԥnim dünyada bilmԥdiyim bir úɟy yoxdu; ԥmԥ bircԥ bunu
bilmԥdim ki, Fatma bacÕ niyԥ odnan suyu bir yɟrԥ doldurdu?
– Ԥúi samavardÕ da. Odun yɟri ayrÕdÕ, suyun yɟri ayrÕdÕ. Bunda çay qaynadÕrlar.
AúÕq Ԥlԥsgԥr lԥhcԥsini bir qԥdԥr dԥ dԥyiúib, yastÕlaya-yastÕlaya dɟdi:
– Allah, yaratmana úükür!
Fatma ԥlini ԥlinԥ vurdu, bԥrkdԥn güldü. Sonra bɟçԥlԥrin ԥtini oca÷Õn üstünԥ
qoydu, çölԥ çÕxdÕ. Qonúuda kimi gördüsԥ, dɟdi bizԥ bir kiúi gԥlib; ɟlԥ bil ki, hɟç
dünya görmԥyib. Özü dԥ aúÕqlÕq öyrԥnmԥk istԥyir.
Qonu-qonúu gԥlib qapÕdan “dünya görmԥmiú” kiúiyԥ tamaúa ɟlԥmԥyԥ baúladÕ.
Fatma xörԥyi hazÕr ɟlԥdi. YaxúÕ tikԥlԥrini sɟçib Na÷Õ ilԥ ԥrinin boúqabÕna yÕ÷dÕ;
qanadlarÕnÕ, qabÕr÷alarÕnÕ, boyun sümüyünü dԥ bir boúqaba yÕ÷Õb AúÕq Ԥlԥsgԥrin
qaba÷Õna qoydu. Na÷Õ istԥdi ki, qabÕnÕ dԥyiúԥ, AúÕq Ԥlԥsgԥr iúarԥ ɟlԥdi ki, tԥrpԥtmԥ.
Sonra öz qabÕndakÕ xörԥyi dԥ Na÷ÕnÕn boúqabÕna tökdü, dɟdi:
– Mԥn ustadÕmnan barabar yɟmԥsԥm, canÕma sinmԥz.
Xörԥyi yɟdilԥr. Fatma qablarÕnÕ yÕ÷ÕúdÕrandan sonra çay gԥtirdi.
Na÷Õgilin istԥkan-nԥlbԥkisi bԥzԥkli idi, AúÕq Ԥlԥsgԥrinki sadԥ. AúÕq Ԥlԥsgԥr
istԥkanÕ ԥlinԥ götürdü, nԥlbԥkinin üstünԥ saldÕ, hԥr ikisi qÕrÕldÕ.
FatmanÕn acÕ÷Õ tutdu, amma üstünü vurmadÕ.
Na÷Õ dillԥndi:
– Ԥúi, nԥ iú gördün?!
– A Na÷Õ lԥlԥ, andÕr nԥ yaman istiymiú?!
_________________ AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
272
– Çay isti olar, da.
– Mԥn bunu içԥ bilmyԥjԥm, su içԥjԥm.
Fatma bir istԥkan su gԥtirdi, dɟdi:
– Gözlԥ, indi dԥ soyuq olar, salÕb qÕrarsan!
AúÕq Ԥlԥsgԥr suyu birnԥfԥsԥ içdi, istԥkanÕ yɟrԥ qoyub dɟdi:
– Bax, bɟlԥ ha.
AúÕq Ԥlԥsgԥr gözünü ɟvԥ gԥzdirԥndԥ, küncdԥ yɟkԥ bir qarpÕz gördü, dillԥndi:
– A Na÷Õ lԥlԥ, o nԥdi?
– Ԥúi, nɟnirsԥn nԥdi?!
– Sԥn Allah, nԥdi?
– QarpÕzdÕ.
– Mԥnim dünyada görmԥdiyim úɟy yoxdu, ԥmԥ bunnan hɟú görmԥmiúԥm.
Onu nԥ tԥhԥri qayÕrÕflar?
– Ԥúi, bostanda bitir, yɟmԥli úɟydir.
– Onun a÷acÕ nԥ yɟkԥlihdԥ oloy?
Na÷Õdan qabaq Fatma dillԥndi:
– Onun a÷acÕnÕn baúÕ buluda dԥyir.
– Allah, yaratmana úükür!
Fatma durdu, qarpÕzÕ bir siniyԥ qoydu gԥtirdi. Na÷Õya dɟdi ki, kԥsin, bu kiúi
doyunca yɟsin. ȿv sahibi qarpÕzÕ dilimlԥdi, yɟmԥyԥ baúladÕlar.
Bunlar qarpÕz yɟmԥkdԥ olsun, sizԥ camaatdan dɟyim. Xԥbԥr qonúudan-qonúuya
bütün kԥndԥ yayÕldÕ ki, Hԥsԥngilԥ (FatmanÕn ԥrinin adÕ Hԥsԥn idi) bir aúÕqla bir
canlÕ kiúi gԥlib, dünyada hɟç-zad görmԥyib; çay içmԥyi, çörԥk yɟmԥyi dԥ bilmir,
özü dԥ aúÕqlÕq öyrԥnmԥk istԥyir.
Bu xԥbԥr gɟdib toy ɟvinԥ dԥ çatdÕ. AúÕq Ԥsԥdullahgil dԥ bunu ɟúitdi.
Soruúdular ki, aúÕ÷Õn adÕ nԥdi? Dɟdilԥr, Na÷ÕdÕ, özü dԥ bu niúan cavan bir
adamdÕr.
AúÕq ԤsԥdullahÕn yadÕna düúdü ki, bu, bir qԥdԥr bundan irԥli bozartdÕqlarÕ aúÕq
olacaq. O saat adam göndԥrdilԥr ki, gɟdin o aúÕ÷Õ da buraya ça÷ÕrÕn, yanÕndakÕ
kiúini dԥ, dɟyin ki, sazlarÕnÕ da götürüb gԥlsinlԥr.
Toy ɟvindԥn göndԥrilԥn adam Hԥsԥnԥ dɟdi:
– AúÕq Ԥsԥdullah xahiú ɟlԥdi ki, axúam toya gԥlԥndԥ qonaqlarÕnÕ da gԥtirsin.
Fatma dillԥndi:
– Hԥsԥn, biz Na÷ÕnÕ da götürüb gɟdԥk; bu kiúi ɟvdԥ qalsÕn, hɟç üzԥ çÕxasÕ dɟyil.
Dostları ilə paylaş: |