Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

270

dan bir cüt kԥsdi, tükünü qaúÕmamÕú bɟú-altÕ yɟrindԥn dɟúdi, bir cüt çarÕq düzԥltdi. 

Ya÷Õú bir az sԥngimiúdi. Çay-çörԥkdԥn sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr çarÕ÷Õ gɟyindi, 

gԥtirdiklԥri papa÷Õ da, mԥsti dԥ büküb hɟybԥyԥ qoydu, yola düúdülԥr. 

Yɟkԥallar kԥndinԥ yaxÕnlaúanda ya÷Õú yɟnԥ baúladÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr papa÷ÕnÕ 

dԥyiúdi. Bir aya÷Õna baxdÕ, bir baúÕna baxdÕ, gördü çox qԥribԥ görkԥmi var. Na÷Õya 

dɟdi: 

– O÷ul, papaqla çarÕq mԥni lap tanÕnmaz úԥklԥ salÕb. BunlarÕ çÕxartmayaca÷am, 

dilimi dԥ dԥyiúԥcԥyԥm. Hɟç kԥsԥ bildirmԥ ki, bu 

AúÕq Ԥlԥsgԥrdir. Soruúan olsa, dɟ ki, úԥyirdimdir. 

Na÷ÕnÕn bu kԥnddԥ bir qonaqçÕsÕ var idi. Bunlar gɟdib, qapÕya yɟtiúԥndԥ, bir 

qadÕn çÕxdÕ, Na÷Õya “xoú gԥldin” ɟlԥdi. Gördü ki, Na÷ÕnÕn yanÕnda bir kiúi var, üç 

adam böyüklükdԥ. QadÕn Na÷Õdan soruúdu: 

– A Na÷Õ bu kimdi? 

– Mԥnim úԥyirdimdi. 

Arvad bir dԥ AúÕq Ԥlԥsgԥri baúdan-aya÷a süzdü; baúÕndakÕ papa÷a, aya÷ÕndakÕ 

qÕllÕ çarÕ÷a bulaúmÕú bir batman qԥdԥr palçÕ÷a baxandan sonra dɟdi: 

– Bԥs, bu yɟkԥlikdԥ aúÕqmÕ olar?! Bunu öyrԥtmԥkmi olar?! 

ArvadÕn dɟdiklԥrinin hamÕsÕnÕ AúÕq Ԥlԥsgԥr ɟúitdi, amma hɟç üstünü vurmadÕ. 

Na÷Õ dɟdi: 

– Nԥ ɟlԥyim, yalvardÕ, ԥl çԥkmԥdi, mԥnimlԥ bԥrabԥr gԥldi. Öyrԥnԥr, öyrԥnԥr, 

öyrԥnmԥz dԥ öyrԥnmԥz. Öz iúidi. 

Arvad gördü ki, bu kiúinin ԥynindԥki çuxa çox qiymԥlidir. Na÷Õdan soruúdu ki, 

onu haradan alÕb? na÷Õ dɟdi ki, Aúa÷Õ AyÕblÕda toy ɟlԥdim, mԥnԥ ba÷ÕúladÕlar. 

Gördüm ki, ԥynimԥ yɟkԥdi, ona vɟrdim. Arvad bir az da bԥrkdԥn dillԥndi: 

– Dɟyirԥm axÕ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr ürԥyindԥ dɟdi ki, yaxúÕ, sԥnԥ bir da÷ çԥkԥrԥm. 

ȿvin kiúisi ɟvdԥ yox idi. Na÷Õ dalanda çԥkmԥlԥrini çÕxartdÕ, içԥri kɟçdi. Arvad 

AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ dɟdi ki, çarÕ÷ÕnÕ çÕxart. AúÕq Ԥlԥsgԥr özünü ɟúitmԥzliyԥ vurdu. Içԥri 

kɟçmԥk istԥyԥndԥ, arvad qolundan tutdu, dɟdi: 

– Ԥúi, xalÕ-gԥbԥni bulayacaqsan; çarÕ÷ÕnÕ burada çÕxart! 

– øçԥridԥ çÕxardacam. Burda çÕxartsam, it aparar ayaqyalÕn qalaram. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

271

Arvad AúÕq Ԥlԥsgԥrin qolundan tutmaqla saxlayamÕ bilԥrdi. O, ayaqlarÕnÕn bir o 

tԥrԥfini, bir dԥ bu tԥrԥfini qapÕdakÕ odun kötüyünԥ sildi, içԥri kɟçdi, çarÕ÷ÕnÕ 

çÕxartdÕ, gԥbԥnin qula÷ÕnÕ qaldÕrÕb, altÕna qoydu. Arvad bilmԥdi gülԥ, bilmԥdi 

a÷laya. Na÷Õ onu bir az “danladÕ”, sonra üzünü arvada tutub dɟdi: 

– Fatma bacÕ, ba÷Õúla! 

Na÷Õ sԥsini bir az alçaltdÕ, dɟdi: 

– Bu kiúinin qula÷Õ a÷Õr ɟúidir, a÷lÕ da dԥm-dԥm gԥlir. 

Bu zaman ɟvin kiúisi gԥldi. Xoú, bɟú, on bɟú... Na÷Õ ilԥ öpüúdü, görüúdü. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin dԥ ԥlindԥn tutub, “xoú gԥldin” ɟlԥdi. Tɟz iki bɟçԥ kԥsdi. 

Fatma samavara su tökdü, od saldÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr dillԥndi: 

– A Na÷Õ lԥlԥ, mԥnim dünyada bilmԥdiyim bir úɟy yoxdu; ԥmԥ bircԥ bunu 

bilmԥdim ki, Fatma bacÕ niyԥ odnan suyu bir yɟrԥ doldurdu? 

– Ԥúi samavardÕ da. Odun yɟri ayrÕdÕ, suyun yɟri ayrÕdÕ. Bunda çay qaynadÕrlar. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr lԥhcԥsini bir qԥdԥr dԥ dԥyiúib, yastÕlaya-yastÕlaya dɟdi: 

– Allah, yaratmana úükür! 

Fatma ԥlini ԥlinԥ vurdu, bԥrkdԥn güldü. Sonra bɟçԥlԥrin ԥtini oca÷Õn üstünԥ 

qoydu, çölԥ çÕxdÕ. Qonúuda kimi gördüsԥ, dɟdi bizԥ bir kiúi gԥlib; ɟlԥ bil ki, hɟç 

dünya görmԥyib. Özü dԥ aúÕqlÕq öyrԥnmԥk istԥyir. 

Qonu-qonúu gԥlib qapÕdan “dünya görmԥmiú” kiúiyԥ tamaúa ɟlԥmԥyԥ baúladÕ. 

Fatma xörԥyi hazÕr ɟlԥdi. YaxúÕ tikԥlԥrini sɟçib Na÷Õ ilԥ ԥrinin boúqabÕna yÕ÷dÕ; 

qanadlarÕnÕ, qabÕr÷alarÕnÕ, boyun sümüyünü dԥ bir boúqaba yÕ÷Õb AúÕq Ԥlԥsgԥrin 

qaba÷Õna qoydu. Na÷Õ istԥdi ki, qabÕnÕ dԥyiúԥ, AúÕq Ԥlԥsgԥr iúarԥ ɟlԥdi ki, tԥrpԥtmԥ. 

Sonra öz qabÕndakÕ xörԥyi dԥ Na÷ÕnÕn boúqabÕna tökdü, dɟdi: 

– Mԥn ustadÕmnan barabar yɟmԥsԥm, canÕma sinmԥz. 

Xörԥyi yɟdilԥr. Fatma qablarÕnÕ yÕ÷ÕúdÕrandan sonra çay gԥtirdi. 

Na÷Õgilin istԥkan-nԥlbԥkisi bԥzԥkli idi, AúÕq Ԥlԥsgԥrinki sadԥ. AúÕq Ԥlԥsgԥr 

istԥkanÕ ԥlinԥ götürdü, nԥlbԥkinin üstünԥ saldÕ, hԥr ikisi qÕrÕldÕ. 

FatmanÕn acÕ÷Õ tutdu, amma üstünü vurmadÕ. 

Na÷Õ dillԥndi: 

– Ԥúi, nԥ iú gördün?! 

– A Na÷Õ lԥlԥ, andÕr nԥ yaman istiymiú?! 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

272

– Çay isti olar, da. 

– Mԥn bunu içԥ bilmyԥjԥm, su içԥjԥm. 

Fatma bir istԥkan su gԥtirdi, dɟdi: 

– Gözlԥ, indi dԥ soyuq olar, salÕb qÕrarsan! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr suyu birnԥfԥsԥ içdi, istԥkanÕ yɟrԥ qoyub dɟdi: 

– Bax, bɟlԥ ha. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr gözünü ɟvԥ gԥzdirԥndԥ, küncdԥ yɟkԥ bir qarpÕz gördü, dillԥndi: 

– A Na÷Õ lԥlԥ, o nԥdi? 

– Ԥúi, nɟnirsԥn nԥdi?! 

– Sԥn Allah, nԥdi? 

– QarpÕzdÕ. 

– Mԥnim dünyada görmԥdiyim úɟy yoxdu, ԥmԥ bunnan hɟú görmԥmiúԥm. 

Onu nԥ tԥhԥri qayÕrÕflar? 

– Ԥúi, bostanda bitir, yɟmԥli úɟydir. 

– Onun a÷acÕ nԥ yɟkԥlihdԥ oloy? 

Na÷Õdan qabaq Fatma dillԥndi: 

– Onun a÷acÕnÕn baúÕ buluda dԥyir. 

– Allah, yaratmana úükür! 

Fatma durdu, qarpÕzÕ bir siniyԥ qoydu gԥtirdi. Na÷Õya dɟdi ki, kԥsin, bu kiúi 

doyunca yɟsin. ȿv sahibi qarpÕzÕ dilimlԥdi, yɟmԥyԥ baúladÕlar. 

Bunlar qarpÕz yɟmԥkdԥ olsun, sizԥ camaatdan dɟyim. Xԥbԥr qonúudan-qonúuya 

bütün kԥndԥ yayÕldÕ ki, Hԥsԥngilԥ (FatmanÕn ԥrinin adÕ Hԥsԥn idi) bir aúÕqla bir 

canlÕ kiúi gԥlib, dünyada hɟç-zad görmԥyib; çay içmԥyi, çörԥk yɟmԥyi dԥ bilmir, 

özü dԥ aúÕqlÕq öyrԥnmԥk istԥyir. 

Bu xԥbԥr gɟdib toy ɟvinԥ dԥ çatdÕ. AúÕq Ԥsԥdullahgil dԥ bunu ɟúitdi. 

Soruúdular ki, aúÕ÷Õn adÕ nԥdi? Dɟdilԥr, Na÷ÕdÕ, özü dԥ bu niúan cavan bir 

adamdÕr. 

AúÕq ԤsԥdullahÕn yadÕna düúdü ki, bu, bir qԥdԥr bundan irԥli bozartdÕqlarÕ aúÕq 

olacaq. O saat adam göndԥrdilԥr ki, gɟdin o aúÕ÷Õ da buraya ça÷ÕrÕn, yanÕndakÕ 

kiúini dԥ, dɟyin ki, sazlarÕnÕ da götürüb gԥlsinlԥr. 

Toy ɟvindԥn göndԥrilԥn adam Hԥsԥnԥ dɟdi: 

– AúÕq Ԥsԥdullah xahiú ɟlԥdi ki, axúam toya gԥlԥndԥ qonaqlarÕnÕ da gԥtirsin. 

Fatma dillԥndi: 

– Hԥsԥn, biz Na÷ÕnÕ da götürüb gɟdԥk; bu kiúi ɟvdԥ qalsÕn, hɟç üzԥ çÕxasÕ dɟyil. 

---