Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

260

AúÕq Ԥlԥsgԥr gԥlib Yanúa÷a yɟtiúԥndԥ gördü ki, KԥrbԥlayÕ Zɟynal qapÕda onun 

yolunu gözlԥyir. Görüúdülԥr, içԥri kɟçdilԥr. Aradan bir az kɟçmԥdi ki, AúÕq 

Ԥlԥsgԥrin gԥldiyini ɟúitdi, camaat da yÕ÷ÕúdÕ. HamÕ iúdԥn halÕ oldu. Nԥ qԥdԥr öyüd-

nԥsihԥt ɟlԥdilԥrsԥ, AnaxanÕm yola gԥlmԥdi. O, ɟvin bir küncündԥ yönü o tԥrԥfԥ 

küsülü oturmuúdu; hɟç 

Ԥlԥsgԥrin üzünԥ dԥ baxmÕrdÕ. AxÕrda AúÕq Ԥlԥsgԥrin ԥlacÕ kԥsildi, sazÕ 

köynԥyindԥn çÕxartdÕ, görԥk bu dԥfԥ AnaxanÕma nԥ dɟdi, oradakÕlar nԥ ɟúitdilԥr: 

 

A bimürvԥt, axÕ sԥndԥn ötԥri 

Ah çԥkmԥkdԥn ba÷rÕm qana dönübdü! 

Qԥdd ԥyilib, gül irԥngim saralÕb, 

Xԥzan dԥymiú gülüstana dönübdü! 

 

“Sa÷ ol”un biri bir qԥpiyԥ çÕxdÕ. Amma AnaxanÕm dinib danÕúmÕrdÕ. AúÕq 

Ԥlԥsgԥr aldÕ o biri bԥndini: 

 

Dindirirԥm, danÕúmÕrsan, gülmürsԥn, 

Xԥbԥr alÕb, ɟv halÕnÕ bilmirsԥn, 

ȿndiribԥn mԥclisimԥ gԥlmirsԥn, 

Yoxsa taxtÕn Sülɟymana dönübdü?! 

 

Dal gԥrdԥndԥ siyah zülfün hörübsԥn, 

ønkar ɟylԥmԥynԥn, ilqar vɟribsԥn, 

YazÕq Ԥlԥsgԥrdԥn üz döndԥribsԥn, 

Ya baxt yatÕb, ya zamana dönübdü. 

 

Bu sözlԥri ɟúidԥndԥn sonra AnaxanÕm a÷ladÕ. Do÷rudan da, bu vaxta qԥdԥr 

AúÕq Ԥlԥsgԥrlԥ AnaxanÕm çox mԥhԥbbԥtli dolanmÕúdÕlar. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin “üz döndԥribsԥn”, “baxt yatÕb” dɟmԥyi AnaxanÕmÕ a÷ladÕrdÕ. 

Uúa÷Õn fikri dԥ ki, AnaxanÕmÕ hɟç rahat olma÷a qoymurdu. 

AnaxanÕm üzünü AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ tutub soruúdu: 

– Görԥsԥn uúaq nɟcԥ oldu?! 

– Nԥ bilim, mԥn dԥ sԥnlԥ bԥrabԥr ɟvdԥn çÕxmÕúam. Mԥn ɟvԥ gԥlԥndԥ gördüm ki, 

a÷layÕr. Öydԥn çÕxanda da çÕr-çÕr çÕ÷ÕrÕrdÕ. 

Bu dԥfԥ AnaxanÕm AúÕq Ԥlԥsgԥrdԥn bԥrk tԥlԥsmԥyԥ baúladÕ. Camaat da÷Õlan 

kimi, AnaxanÕmla AúÕq Ԥlԥsgԥr Yanúaqdan Göyçԥyԥ yol baúladÕlar. Mԥnim 

ԥzizlԥrim, Qaraba÷Õn Qԥrvԥnd camaatÕ Söyüdlü 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

261

yayla÷Õnda idi. Qԥrvԥnddԥ Zamanxan o÷lu Mԥúԥdi Qara ilԥ AúÕq Ԥlԥsgԥr si÷ԥ 

qardaú idilԥr. Qara da hԥmiúԥ yayla÷a çÕxardÕ. 

Söyüdlüyԥ yaxÕnlaúanda AúÕq Ԥlԥsgԥr dɟdi: 

– Arvad, gԥl bu tԥrԥfki yol ilԥ gɟdԥk. 

– A kiúi, niyԥ? 

– Ԥgԥr bura ilԥ gɟtsԥk, bizi tanÕyacaqlar, yubanacayÕq. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrgil bu biri yol ilԥ gɟtmԥkdԥ, Zamanxan o÷lu Mԥúԥdi Qara da 

hԥmin yol ilԥ Göllԥr yayla÷Õndan Söyüdlü yayla÷Õna gԥlmԥkdԥ; birdԥn-birԥ 

qabaqlaúdÕlar. Xoú-bɟú, on bɟú... Görüúdülԥr. øú tԥrs gԥlԥndԥ gԥlir. Ԥgԥr düz öz 

yollarÕ ilԥ gɟtsԥ idilԥr, bԥlkԥ dԥ, hɟç tanÕyana rast olmayaydÕlar. 

Mԥúԥdi Qara AúÕq Ԥlԥsgԥrgili obaya dԥvԥt ɟlԥdi. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr razÕ olmadÕ, dɟdi: 

– Tԥlԥsirik. Gԥrԥk axúama özümüzü ɟvԥ çatdÕraq. 

Mԥúԥdi Qara ԥl çԥkmԥdi; AúÕq Ԥlԥsgԥrgili mԥcburԥn öz alaçÕqlarÕna apardÕ. O 

saat bir hɟyvan kԥsdi, yaxúÕ kabab biúirdilԥr. Sizdԥn dԥ xoú, yɟdilԥr, içdilԥr, axúam 

oldu. ObadakÕ adamlar AúÕq Ԥlԥsgԥrin gԥldiyini ɟúitdi, QaranÕn alaçÕ÷ÕnÕn qaba÷Õna 

toplaúdÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr sazÕnÕ köynԥyindԥn çÕxartdÕ, bir-iki qatar oxudu. Sonra sazÕ 

köynԥyinԥ qoydu, dɟdi: 

– Ba÷ÕúlayÕn, bir az yorulmuúam. 

OradakÕ adamlar bir az da o yandan-bu yandan söhbԥt ɟlԥdi, sonar çÕxÕb hԥrԥsi 

öz alaçÕ÷Õna gɟtdi. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr gördü ki, bunlar buraya gԥlԥndԥn bir gԥlin qonaqlara qulluq 

ɟlԥyir; hԥm çox gözԥldir hԥm dԥ çox mԥrifԥtlidir. 

Mԥúԥdi Qara üç alaçÕq qurmuúdu. Biri qonaq alaçÕ÷Õ idi, o birilԥrindԥ özlԥri 

olurdu. Yatmaq zamanÕ gԥlԥndԥ hԥmin gԥlin gԥtirdi qonaq alaçÕ÷Õnda iki yɟr saldÕ. 

Birini AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ, birini dԥ bir özgԥ qona÷a. 

AnaxanÕm o biri alaçÕqda rahat oldu. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr yata÷Õna uzandÕ, amma yatmadÕ; ɟvin fikrini ɟlԥyirdi. Bir kiúi dԥ 

gԥldi o biri yɟrin üstünԥ. DalÕnca da hԥmin gԥlin gԥldi, onun qula÷Õna pÕçÕldadÕ: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥrdԥn ayÕbdÕr; mԥn o biri alaçÕqda yatÕm. 

Kiúi yaúlÕ idi, gԥlin cavan. Sԥn dɟmԥ, gԥlin bu kiúinin arvadÕ imiú. 

Kiúi dɟdi: 

– Mԥn AúÕq Ԥlԥsgԥr-zad qanmÕram. Mԥn harda yatÕram, sԥn dԥ orada 

yatacaqsan. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

262

Kiúinin bu sözlԥrini AúÕq Ԥlԥsgԥr dԥ ɟúitdi. Gԥlin çox xԥcalԥtlԥndi, alaçÕ÷Õn 

qapÕsÕndan çÕxdÕ. Kiúi ɟlԥ hɟsab ɟlԥdi ki, arvadÕ onun sözünԥ baxmadÕ. DalÕnca 

çÕxdÕ, bir odun parçasÕ götürdü, gɟridԥn bunun tԥpԥsinԥ... Gԥlin çÕ÷ÕrdÕ, yÕxÕldÕ. 

Gԥlinin çÕ÷ÕrtÕsÕna o biri alaçÕqdan gԥldilԥr. Gördülԥr ki, gԥlin bu ilmi ölüb, 

bildirmi. Özündԥn gɟdib. 

Gԥlinin üzünԥ su sԥpib ayÕltdÕlar. AúÕq Ԥlԥsgԥrdԥn baúqa, hɟç kԥs bilmԥdi ki, 

kiúi gԥlini nԥ üstԥ bu kökԥ salÕb. Bir qԥdԥr kiúini danladÕlar. 

Dԥrd AúÕq Ԥlԥsgԥrin ürԥyini da÷ÕdÕrdÕ. Ara sakit olandan sonra baú tԥrԥfdԥn 

sazÕ götürdü, sinԥsinԥ basÕb, görԥk nԥ dɟdi: 

 

Kamil ovçu ölmԥyincԥ usanmaz, 

Ԥldԥn qoymaz bɟlԥ sԥrxoú maralÕ. 

ȿúq oduna düúԥn aúkara yanmaz, 

Pünhan-pünhan mԥnim kimi saralÕ. 

 

SazÕn sԥsi gԥlԥndԥ yɟnԥ AúÕq Ԥlԥsgԥrin baúÕna toplaúdÕlar. Bir kiúi dɟdi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, bԥs bayaqdan dɟyirdin yorulmuúam; bu nԥ söhbԥtdir? 

– Bu söhbԥt özümündür, dԥrdimi danÕúÕram. østԥyirsiniz, siz dԥ qulaq asÕn. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr aldÕ sözün o biri xanԥsini: 

 

Öldürsԥlԥr, qorxum yoxdu qanÕmdan, 

Yolunda durmuúam baúu canÕmnan, 

Tԥrk oldum vԥtԥndԥn, xanimanÕmdan, 

ønsaf dɟyil, gԥzmԥ mԥndԥn aralÕ! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥrԥm, söylԥnir adÕm, 

Budur ürԥyimdԥ mԥtlԥb-muradÕm: 

Sԥnin ԥrin ölsün, mԥnim arvadÕm, 

økimiz dԥ qalad yaslÕ, yaralÕ! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr sözü tamam ɟlԥyԥndԥn sonra sazÕ köynԥyinԥ qoydu. Yɟnԥ hԥrԥ öz 

alaçÕ÷Õna gɟtdi. 

Sabah açÕlan kimi AúÕq Ԥlԥsgԥr yɟrindԥn durdu. AnaxanÕmÕ ça÷ÕrdÕ ki, gɟtsin. 

AnaxanÕm alaçÕqdan çÕxÕb cavab vɟrmԥdi. ȿlԥ hɟsab ɟlԥ- 

---