Microsoft Word Baba ocaq Aylis 27. 10. 14. doc
Yüklə 1,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
Nizami Muradoğlu 156 məngənəsində boğulurdu. Günortadan bir az keçmiş dükanı bağlayıb evinə getdi. Qaş qaralanda türklərin qaladıqları tonqalların işığı göylərə bülənd olanda Arakelin qəlbinə qaranlıq çökür, onu vahimə basırdı. “Xain xoflu olar” deyərlər, Arakel öz əməllərinin qarabasması ilə yaşayırdı. Axşama yaxın türk gənclərin dağların başına daşıyıb yığdıqları odun qalaqlarından hazırlanmış çox böyük tonqallara od vuruldu. Tonqalların alovları Ordubaddan, Dəştdən, Nüs-nüs və Ən- dəmicdən görünürdü. O zamankı yazılmamış qay- dalara görə ətraf kəndlər Əylisdən işarə gözləyər və sonra tonqallarını yandırardılar. Bir azdan qonşu dağların başında tonqallar qalandı. Gənzəlilərin Ələngəzin başında qaladığı tonqal, hətta, Arazın o biri sahilindən görünürdü. Cənublu azərbaycanlılar da Arazın o biri tərəfində olan Kəmki dağında qaladıqları tonqallar ilə ordubadlıları salamlayıb, öz sevgilərini bildirdilər. Bu minvalla üç gün Novruz bayramı Əylisdə böyük coşqu və təmtəraqla keçdi. At yarışları keçirildi, pəhləvanlar güləşdi, qoçlar döyüşdürüldü, axırda Xanılı xan qaliblərə ənam verdi, təbrik etdi. Təlxək bayram tədbirinin yekununda son sözünü Xanılı xana sataşaraq dedi: Ay camaat, xandı bu. Xan deyil aslandı bu. Baba ocağı 157 Nə güldü, nə danışdı, Kif atdı, paslandı bu. Daha bunu taxtdan salmaq lazımdı. Xanılı xan yedi, içdi, kef çəkdi. Bir dəfə də gülmədi ki, biz də onu suya basıb kef çəkək. Dünyanı bizə dar elədi, gələn novruzda biz də onu seçmərik, gələr rəiyyət olar. Gələn Novruzda özüm xan olacağam, deyin, inşallah! Camaat bir ağızdan “inşallah” dedi. Təlxək: Xanılı xanı var olsun, Dağlarında qar olsun. Bir də onu seçməyin, Dünya ona dar olsun! Deyin, inşallah! - İnşallah... Rövşən bəyin kəndə qayıdışının on ikinci iliydi. Bu müddətdə kənddə xeyli dəyişikliklər olmuşdu, yenə də ermənilər türklərlə mehribanlaşmış, çiyin- çiyinə çalışmış, kəndin ümumi işlərində birlikdə iştirak etmişdilər. Amma son günlərdə digər yerlərdən, xüsusilə də Bakıdan və Zəngəzur tərəflər- dən gələn xəbərlərdə bir narahatçılıq vardı. Az Nizami Muradoğlu 158 keçmiş Bakıda müsəlmanların qətliamı haqqında məlumatlar yayılmağa başladı. Bakıda ermənilər tərəfindən müsəlman-türk əhaliyə qarşı aparılan qətliama Stepan Şaumyanın rəhbərlik etdiyi deyilir- di. Milli burjuaziya başını itirmişdi. Xəbərlərdə o da deyilirdi ki, ayrı-ayrı qoçu dəstələri ermənilərin qarşısına çıxmasaydı, Bakıda bir nəfər də türk bu davadan salamat qurtara bilməyəcəkdi. Ələlxüsus da Qoçu Nəcəfqulu öz dəstəsi ilə silahsız və köməksiz türklərin etibarlı yerlərdə gizlədilməsi ilə məşğul olmuş, qadınları, uşaqları Fatmayi bağlarına köçürmüş, əli silah tutanları silahlandırıb erməni daşnaklarına qarşı vuruşmuşdu. Kənddə gəzən xəbərlərdə isə Arakelin evində tez-tez xüsusi məclislərin təşkili haqqında bilgilər verilirdi. Bütün bu hadisələri diqqətlə izləyən Rövşən bəy sayıqlığını bir an da olsa, itirmir, Əylisdə əmin-amanlığın qorunmasına çalışırdı. Ötən il Bakıya getdiyi zaman köhnə dostlarını başına yığıb bir vida məclisi düzəltmişdi, indi o məclisdə olanları kiçik detallarına qədər xatırlayırdı; Vida məclisində Qoçu Nəcəfqulu başda oturmuşdu. Atamoğlan, Behzat, Malik Qoçu Nəcəfqulunun ətrafındaydı. Hələ o vaxt Qoçu Nəcəfqulu ermənilərin yenidən fəallaşması haqqında danışırdı. Qoçu Nəcəfqulunun nədənsə ermənilərə ümu- miyyətlə, etibarı yoxdu. Rövşən bəy indi bütün bu olanları beyninin süzgəcindən keçirərkən Qoçu Baba ocağı 159 Nəcəfquluya haqq verir, onun uzaqgörənliyini yüksək qiymətləndirirdi. İntiligentdən də söz düşmüşdü, onun şeirləri, həcvləri dillər əzbərinə çevrilmişdi. Xüsusilə də həcv xarakterli şeirləri daha tez yayılırdı. Stepan Şaumyan haqqında da yazmışdı. Onun bu həcvində hələ o zaman Şaumyanın qaniçənliyi təsvir edilmişdi: Daşnak keçir, yan görünür, Hər tərəf al qan görünür. Hər kimin qarnı ağrıyır, Orda Şaumyan görünür. Məclis əhli bu həcvi dəfələrlə səsləndirib gül- müşdülər. O gecə vida məclisi səhərə yaxın qurtarmışdı. Dostlarından bəziləri nə qədər təkid etsə də, Rövşən bəy spirtli içki içməmişdi. Hamı Rövşən bəyin tövbəsini yüksək qiymətləndirib alqışlamışdı. Xüsusilə Qoçu Nəcəfqulu Rövşən bəyi öz qardaşı kimi çox sevirdi. O, deyirdi ki, bu ayrılıq əbədi ayrılıq deyildi, yenə də bir-birləri ilə əlaqə saxlayacaq, xeyirdə-şərdə birlikdə iştirak edəcəklər. Sonda Rövşən bəy bir neçə kəlmə söz demişdi: - Əziz dostlarım, iyirmi il sizinlə oturub dur- dum. Sizi ən yaxınım, doğmalarım qədər sevdim, ağrımız, acımız bir yerdə oldu. On ildi sizdən ayrılmışdım, doğma dədə-baba ocağına qayıt- Nizami Muradoğlu 160 mışdım. On ildən sonra gəlib sizi bir daha sağ- salamat gördüyümə çox şad oldum. Siz mərd və namuslu adamlarsınız. Birincisi budur ki, mənim burada olan evim necə vardısa, eləcə də durur, bu, sizin qayğınızın nəticəsidir. İkincisi də budur ki, siz məni heç unutmamısınız. - Unutmaq olarmu?-yerdən səslər eşidildi. - Bu gün həmin mənzili bizdən yaşda kiçik olan dostumuz Atamoğlanın qərdəşı, hamımızın qərdəşi Ənvərə bağışlayıram. Qoy bu mənzil ona xoş günlər yaşatsın. Əylis mənim dədə-baba yurdumdur. Mənim də ilk və son mənzilim oradadır. Mən sabahdan yenə də baba ocağına qayıdacağam. Necə demişlər: Vətən yaxşı, Geyməyə kətən yaxşı. Gəzməyə qürbət ölkə, Ölməyə vətən yaxşı. Xəyallar bir-birini əvəz edirdi. Rövşən bəy na- rahatdı. Gec-tez Azərbaycanın az qala bütün ərazisini sarmış erməni virusunun Əylisdəki ermənilərə də sirayət edəcəyi şübhəsizdi. Amma bunun qarşısını almaq, dinc əhalini bu keçici dönəmdə erməni şovinizminin qurbanı olmaqdan qorumaq böyük təcrübə, cəsarət və mübarizlik tələb edirdi. Əhalinin sayıqlığını artırmaq, müxtəlif fitnə- fəsadlara uymamaq üçün Rövşən bəy gənclər ilə Yüklə 1,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|