48
Birinci imza
İ
kinci imza
Notariusun təsdiq qeydləri
«______» _____________20___il
Mən,________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
(notariat kontorunun adı)
notariusu___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
(adı, atasının adı, soyadı)
Vətəndaşlar__________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
(adı, atasının adı, soyadı)
şə
xsiyyətinə şəhadət verirəm.
Reyestrdə __________ № ilə qeyd edilib, ___________manat dövlət rüsumu alınıb.
M.Y.
Notarius __________________________
(İmza)
Azərbaycan Respublikasının bank sistemi üçün Hesablar Planı və onun tətbiqinə
dair Metodiki Göstərişlər aşağıdakı kimidir
Azərbaycan Respublikasının bank sistemi üçün hesablar planını və onun tətbiqinə dair metodiki
göstərişləri aşağıdakı kimi müəyyən edilir.
Hesablar planı və onun tətbiqinə dair Metodiki Göstərişlər Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi
Bankında (bundan sonra - AMB) və Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən kredit təşkilatlarında
mühasibat uçotu üzrə əməliyyatların MHBS-ə uyğun maliyyə hesabatlarında əks etdirilməsi üçün istifadə
olunur.
Hesablar Planı və onun tətbiqinə dair Metodiki Göstərişlər maliyyə hesabatlarının elementlərini və
balansdankənar hesabların xüsusiyyətlərini təsvir edir, habelə bank əməliyyatlarının bu hesablarda uçotuna
dair metodoloji əsasları müəyyənləşdirir.
2. Anlayışlar
Bu sənəddə istifadə olunan anlayışlar aşağıdakı mənaları ifadə edir:
«Nostro» müxbir hesablar - bankın (A bankının) digər bankda (B bankında) olan müxbir hesabları;
«Loro» müxbir hesablar - digər bankın (B bankının) bankda (A bankında) olan müxbir hesabları;
Bloklaşdırılmış hesab - akkreditivlərin açılması, qarantiyaların verilməsi və digər bank əməliyyatları ilə
ə
laqədar müəyyən müddətə dayandırılmış və ya məhdudlaşdırılmış müştəri hesabı;
Bağlanmış hesab - hesab üzrə qalığı olan bağlanmış müştəri hesabı;
Büdcə təşkilatı - maliyyələşdirilməsi bilavasitə Azərbaycan Res-publikasının dövlət büdcəsi və Naxçıvan
Muxtar Respublikasının büdcəsi hesabına həyata keçirilən idarə və təşkilatlar;
Büdcədənkənar dövlət fondları - qanunvericiliyə uyğun olaraq dövlət tərəfindən hüquqi şəxs qismində
təsis edilmiş və dövlət büdcəsindən kənar müstəqil büdcəyə malik olan məqsədli dövlət maliyyə fondları;
Dövlət mülkiyyətində olan hüquqi şəxslər - dövlət mülkiyyətinə əsaslanan və ya səhmlərin nəzarət zərfi
dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslər;
Dövlət mülkiyyətində olmayan hüquqi şəxslər - təsərrüfat ortaqlıqları və cəmiyyətləri də daxil olmaqla
dövlət mülkiyyətində olmayan hüquqi şəxslər;
Fərdi sahibkar - əsas məqsədi əmlak istifadəsindən, əmtəə satışından, işlər görülməsindən və ya xidmətlər
göstərilməsindən mənfəət götürülməsi olan hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan
fiziki şəxs;
Fiziki şəxs - hüquqi münasibətlərdə öz adından iştirak edən insan fərdi;
49
Xarici dövlətlərin rəsmi nümayəndəlikləri - Azərbaycan Respublikasının ərazisində fəaliyyət göstərən
xarici dövlətlərin rəsmi nümayəndəlikləri (səfirliklər, konsulluqlar və bu statusa malik olan digər
təşkilatlar);
Maliyy_ə_institutları/t_əşkilatları'>Maliyyə institutları/təşkilatları - depozitlər cəlb edən/idarə edən və/və ya kreditlər verən təşkilatlar, o
cümlədən banklar, bank olmayan kredit təşkilatları, kredit ittifaqları, trast şirkətləri, habelə sığorta
ş
irkətləri, pensiya fondları, brokerlər, anderrayterlər, investisiya şirkətləri;
Beynəlxalq maliyyə institutları - Beynəlxalq Valyuta Fondu, Dünya Bankı, Beynəlxalq Maliyyə
Korporasiyası, Avropa Yenidənqurma və nkişaf Bankı, slam nkişaf Bankı və maliyyə sahəsində
beynəlxalq razılaşmalar əsasında yaradılan digər beynəlxalq maliyyə institutları;
Maliyyə sektoru - iqtisadiyyatın maliyyə institutlarının/ təşkilatlarının fəaliyyət göstərdiyi hissəsi;
Qeyri-maliyyə sektoru - maliyyə sektoruna daxil olmayan müəssisə və təşkilatlar;
Mərkəzi Xəzinədarlıq - Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazir-liyinin Dövlət Xəzinədarlığı Agentliyi;
Ödəniş terminalı və ya proqram-texniki kompleks - ödəyicilərə ödənişləri nağd pul vəsaiti və ya ödəniş
kartları vasitəsilə həyata keçirmək imkanı verən və onları ödəniş əməliyyatları üzrə təsdiqləyici sənədlə
təmin edən müvafiq proqram təminatı ilə təchiz olunmuş avadanlıq;
Yolda olan nağd pul və digər ödəniş vasitələri - hesabat tarixinə banka aid olan, lakin hesablaşma
hesabına mədaxil olunmamış nağd pul və digər ödəniş vasitələri.
Yolda olan qiymətli metallar - hesabat tarixinə banka aid olan, lakin hesablaşma hesabına mədaxil
olunmamış qiymətli metallar.
3. Hesablar planının strukturu və təsnifləşdirilməsi
Hesablar planı 5 hissədən ibarətdir:
-- aktivlər;
-- öhdəliklər;
-- kapital;
-- mənfəət və zərər;
-- balansdankənar hesablar.
Hesablar planı siniflərə, siniflər qruplara, qruplar isə müvafiq hesablara ayrılır.Hesablar planında
göstərilmiş «AMB» və «KT» işarələri hesabların müvafiq olaraq, AMB və ya kredit təşkilatları tərəfindən
istifadə olunmasını bildirir. «AMB» və «KT» işarələri olmadıqda, hesablar həm AMB, həm də kredit
təşkilatı tərəfindən istifadə olunur.
Hesablar planında «A», «P», «A/P», «K-A», «K-P» işarələri hesabların müvafiq olaraq
aktiv,passiv, aktiv-passiv, kontr-aktiv və kontr-passiv xarakterli olduğunu bildirir. Aktiv-passiv hesablar,
eyni zamanda həm debet, həm də kredit qalığına malik ola bilməz. Kontr-aktiv hesablar aktivdə əks
olunmaqla kredit qalığına, kontr-passiv hesablar isə passivdə əks olunmaqla debet qalığına malik olmalıdır.
Hesablar planında hesablar milli valyuta, xarici valyuta və qiymətli metal hesablarına bölünməklə
təsnifləşdirilir. Aktiv və öhdəliklərin müddəti bir il və ya ondan azdırsa qısamüddətli, bir ildən artıqdırsa
uzunmüddətli hesab olunur.
.
Dostları ilə paylaş: |