|
 Microsoft Word bmi qodirqulova docDreamweaver dasturida ro’yxatlar va jadvallar hosil qilish
|
| səhifə | 9/16 | | tarix | 18.04.2023 | | ölçüsü | 2,44 Mb. | | #106052 |
| dreamweaver mx imkoniyatlaridan fojdalanib orgatuvchi dasturlar yaratish metodikasi Dreamweaver dasturida ro’yxatlar va jadvallar hosil qilish.
Ro’yxatlarni nomerlash va belgilash. Ro’yxatlarni nomerlash deb – bo’lim yoki qismlar ketma-ketligini tartibga soluvchi va ularning har biri navbatdagi yangi nomer bilan tartiblanishini tushunish mumkin. HTML tilida bunday ro’yxatlar
deskriptori yordamida bajariladi. Bu deskriptor ro’yxatning tashqi operatori hisoblanib, ro’yxatning har bir alohida bo’limi - (ot list item, chto mojno perevesti kak element spiska) tegi bilan boshlanadi. Bu deskriptor - konteyner (qo’sh) deskriptor hisoblanib HTML tilining standartida ro’yxatga hech qanday alohida cheklash qo’yilmagan. Qo’yidagi misolda gipermatnli hujjatlarni yaratishda qo’llaniladigan dasturlarning ro’yxati uchun belgili kod keltirilgan:
- Dreamweaver
- Homesite
- HotMetal Pro
- FrontPage
Bundan tashqari tartiblangan ro’yxatlar asosida murakkab ierarxik ro’yxatni tuzish mumkin. Bunda murakkab ro’yxatning qismlari bo’lib quyi (oddiy) ro’yxatlar olinadi.
Nomerlangan ro’yxatlar quyidagi yo’l bilan hosil qilinadi.
1. Hujjatning bir nechta tizimli bo’lagini oling. Bunday bo’laklarga abzatslar, har qanday standart sarlavhalar yoki boshqa ro’yxatlarning bo’limlari kirishi mumkin.
Dreamweaver
Homesite
Hotmetal Pro
Text- List- Ordered List (Tekst- Spisok- Numerovannыy spisok) buyrug’ini bering. Bu buyruqni CTRL+F3 tugmalar kombinatsiyasi yordamida ham berish mumkin.
Sahifa tarkibida ro’yxat hosil qilish uchun
2.3.2-rasm. Joylashtirish uskunalar paneli.
Uskunalar paneli tanlanadi.
Jadvallar - matnli va grafikli ma`lumotlarni saqlash uchun tayyor forma
hisoblanadi. Bundan tashqari sahifalarda rasmlarni birlashtirish uchun, matn ostiga rasm qo’yish uchun ham jadval kataklaridan foydalansa bo’ladi. Qatordagi ikkita yonma-yon joylashgan katakchalardan kolonka sifatida foydalansa bo’ladi. Bir katakli jadvaldan tortib to murakkab jadvalgacha – bularning barchasi qator, ustun, katakchalarning oddiy kombinatsiyasidan tuzilgan.
HTML tilida jadvalga tegishli barcha amallar yoki ma`lumotlar deskriptorlar juftligi orqali ifodalanadi. Bu deskriptorning ko’plab atributlari mavjud. Bu atributlar yordamida jadvalning eni, foni rangi, chegarasi, tekislash, maydon, kataklar orasidagi masofa va boshqa ko’rsatgichlarni belgilash mumkin. Quyida ikkita qator va ikkita ustundan iborat jadvalga misol keltirilgan.
deskriptori jadvalning qatorini bildiradi, <td> teglari esa katakchani holatini belgilaydi. Ustunlar maxsus belgiga ega emas.
Bundan tashkari deskriptorining matnni gorizontal va vertikal tekislash, qatorning foni rangini belgilash kabi atributlari mavjud.
Jadval qo’yish. Jadval qo’yish — bu uncha qiyin bo’lmagan texnik jarayondir. Dreamweaver da jadval qo’yish uchun quyidagi ketma-ketlik bajariladi:
Jadval quyilishi kerak bo’lgan joyga kursorni qo’ying.
Insert- Table (Вставка –Таблица ) buyrug’ini bering. Bu buyruqni bajarishning alternativ variantlari ham bor:
CTRL+ALT+T tugmalar kombinatsiyasi;
Object (Объекты) panelidagi Common (Обшие) bo’limining Insert Table (Вставит Таблицу) tugmasini bosish bilan;
Natijada quyidagi muloqotli oyna ochiladi:
2.3.4-rasm. Jadval joylashtirish oynasi
Insert Table (Вставка –Таблица) muloqot oynasi maydonlarini to’ldiring. Bu oynaning boshqaruv elementlarini ko’rib chiqamiz.
Rows (Строки). Jadvalning qatorlari soni.
Colums (Столбцы). Jadvalning ustunlari soni.
Width (Ширина). Jadvalning eni.
Border (Рамка). Har katakchaning va butun jadvalning chegara ramkalari eni. Piksellarda beriladi.
Cell Padding (Поля ячейки). Katakcha chegarasi va ichidagi ma`lumot orasidagi maydon kattaligi.
Cell Spacing (Росстаяние между ячейками). Kataklar orasidagi masofa. (2.3.5-rasm).
2.3.5-rasm. Jadval joylashtirish tartibi.
OK tugmasini bosing. Natijada dastur oynasida quyidagi jadval, kodlar oynasida esa ushbu kodlar hosil bo’ladi:
2.3.6-rasm. Jadval joylashtirishga misol
Jadval katakchalarini birlashtirish uchun esa birlashtirilishi kerak bo’lgan katakchalar belgilanadi. Masalan, 1,2,3 ustunlarning 1 satrida joylashgan katakchalarni belgilaymiz (2.3.7-rasm).
2.3.7-rasm. Properties oynasi.
Yuqoridagi uskunalar panelidagi tugma ustiga sichqoncha ko’rsatkichi keltirilib bir marta bosiladi. Kodlar oynasida avtomatik ravishda | kodi xosil bo’ladi.
Jadval katakchalarini birlashtirish uchun esa birlashtirilishi kerak bo’lgan katakchalar belgilanadi. Masalan, 5 ustunda joylashgan katakchalarni belgilaymiz.
2.3.8-rasm. Properties oynasi.
Yuqoridagi uskunalar panelidagi tugma ustiga sichqoncha ko’rsatkichi keltirilib bir marta bosiladi. Kodlar oynasida avtomatik ravishda | rowspan="3"> kodi xosil bo’ladi. Natija esa quyidagicha bo’ladi:
2.3.9-rasm. Jadvalni formatlash.
Ixtiyoriy ko’rsatgichli jadval qo’yilgandan keyin, uni to’ldirish vaqtida yoki undan keyin ham o’zgartirish mumkin.
Matn maydoni – sahifaning asosiy qismi hisoblanadi. CHunki har qanday Web-sahifaning asosiy belgilovchi qismi matnlar hisoblanadi.
Matnli maydonlar uch xil ko’rinishda bo’ladi.
Single line (Odnostrochnoe). Qisqa xabar yoki javoblarni kiritish uchun xizmat qiladi.
Multi line (Mnogostrochnoe). Ixtiyoriy uzunlikdagi xabarni kiritish uchun mo’ljallangan.
Password (Parol). Parolni kiritish uchun mo’ljallangan.
2.3.10-rasm. Properties Inspector oynasi.
Matnning uchala ko’rinish ham bitta buyruq yordamida qo’yiladi. Ularni tiplarga ajratish esa Properties Inspector (Inspektor svoystv) paneli yordamida amalga oshiriladi.
2.3.11-rasm. Page Properties oynasi.
Buning uchun shu nomlardagi uchta yoqib-o’chirgich xizmat qiladi.
|
Dostları ilə paylaş:
|
|
