193
Tarixə yazılsın Əhmədin sözü,
İnsan nə qoyundu, nə dəkin quzu.
Kim əkif, kim biçif, hökmdar, bizi
Ürəyimdə ata-ana həsrətəm.
Söz tamam oldu, şah əmr elədi, fərman hazırradılar, dar
ağacı quruldu. Fərraşdar, cəlladdar cəm oldular. Vəzirnən vəkil
şahın fərmanınnan boyun qaçırtdılar. Vəzir dedi, şah həzrətləri,
mən bəyax sənə dedimkin bu cavanı öldürməyə haqqımız yox-
du, sən üstünnən keçdin, fikir vermədin. Bil və agah olkun bu
cavanın qullar arasında qalmağı da günahdı. Onun əlində elə bir
vəsiqə var kin o həmin vəsiqəynən böyük-böyük işlərdə işdiyə
bilər. Şah dedi, vəzir, nə vəsiqədi o elə, mənim xavarım yoxdu.
Vəzir dedi, şahım, al özün bax, Əhməd sərkərdəlik məktəbi biti-
rif. Biz onnan belə hasandıxnan üzləşə bilmərik, qoy biliyini –
bacarığını bizim öz qoşunumuza sərf eləsin. Şah vəsiqiyə baxıf
gördükün bura qızıl qələmnən qol çəkilif, qızıl möhür basılıf.
Gənə də şah sözünnən dönmədi. Qul Əhmədə ölüm tələb elədi.
Onda vəzir gənə də razı olmadı. Dedi şahım, onda gərək azı üç
ölkənin şahını, vəzirini dəvət eliyəsən, onların irazılığını alasan,
sonra öldürəsən. Şah hökmə hirsdənif, amba vəzirin sözündə bir
həqiqət görüf dedi, onda bura çağırın Qəndaharın şahını, vəzi-
rini, bir də Həbəşin şahınnan vəzirini, özümüz də üçüncü ölkə.
Belə də elədilər. Bir neçə vaxt gözdəməli oldular. Günnərin bir
günü dəvət olunan şahlar da gəlif çatdılar, işdən halı oldular.
Əhmədi günahsız saydılar. Qonax şahlar qul Əhmədi görüf
yazıxları gəldi, heç biri onun ölümünə qol çəkmədi. Cəmşid
şahın bunnan çox ajığı tutdu, əmr elədi cəllada, Əhmədə gənə də
son söz verildi, götürdü bu yerdə belə dedi:
Sən agah ol, zümlkar şah,
Tacın-taxtın dönər bir gün.
Zülmün axrı bərbad olar,
Çıraxların sönər bir gün.
194
Fələk tor eylər yolunu,
Sındırar güjdü qolunu.
Xəzan eyliyər gülünü
Balaların ölər bir gün.
Qul Əhmədin bu nalası
Dağıdar şahın qalasın!
Qulların sönmüş çırası
Şölə verif yanar bir gün.
Qul Əhməd sözünü başa çatdırdı. Həbəş şahın onnan çox
xoşu gəldi, dedi. Oğul, bir söz gənə oxu, könlümüz açılsın. Əh-
məd baş üstə deyif sazı sinəsinə basdı, görək nə dedi, tərəfinnən
ərz eyliyək sizdərə cansağlığı.
Bu dünya çox yola salıf neçə yüz min şahları,
Zaman keçdi, vaxt dolandı, onlardan nişan qalmadı.
Hökm elədi, mənəm dedi, lərzə saldı cahana,
Quşların dilini bilən Həzrət Süleyman qalmadı.
Göydən yerə Quran endi, Osman yazdı kitaba,
Kəlmə-kəlmə, zərrə-zərrə özü düzdü kitaba.
Din-İslamı yaydı ərzə Məhəmmədəl-Mustafa,
Bəndələrə şəfa verən həkimi-Loğman qalmadı.
Bu dünya fani dünyadı, hər bir gələn köçməli,
Haram yola tovba deyif, doğru yolu tutmalı.
Qul Əhmədə zülm eliyən cəzasına çatmalı,
Haqq yolunda qurban verən heç pərişan qalmadı.
Söz tamama yetdi. Həbəş şahı dedikin belə qulu öldürmək
olmaz. Əyər Cəmşid şah istiyerkin bunnan canını xilas eləsin,
onsuz da mana belə bir qul lazımdı, satın, qiymatını verif götür-
rəm. Cəmşid şah irazıdaşdı, dedi, bunun qollarını bağlıyın, qo-
yun Həbəş şahı aparıf getsin. Qul Əhməd dedi, ay Cəmşid şah,
sən elə bilməginən mən sənin qavağında çox atılıf düşmürəm,
özümü fağır göstərirəm. Amba onu bilkin mən öz torpağımızda
195
ölərəm, yad elində qul olmaram. Belə deyəndə vəzir Əhmədə
işarə elədi, him-cimnən bildirdi kin, azaddığa çıxmax istəyir-
sənsə irazı ol, çıx get. Həbəş şahı Əhmədi fikrinnən döndərə
bilmədi. Ona görə üzünü Cəmşid şaha tutuf görək nə dedi:
Yüz min parça edif endirdin xaka,
Məni yad ellərə satmaynan, şahım.
Bu doğma yurdumnan, isti yuvamnan
Qoyuf sapandına atmayın, şahım.
Dolanar döyrannar belə də qalmaz,
Vurduğun yaralar məndə sağalmaz.
Ağa öz qulunu nəzərdən salmaz,
Şeytanın felini tutmaynan, şahım.
Söz qurtarmamış şah əmr verdi, tez qollarını bağlayın. Bu
ara Qul Əhməd möhlət istədi, dedi, şahım, izin ver heç olmasa
sözümü başa yetirim. Şah başıynan buyurdu, de.
Bağlama qolumu, taxtı tarımar,
Gen dünyanı sana eyliyərəm dar.
Bir gün Qul Əhmədə keçər ixtiyar
Oyan bu qəflətdən, yatmaynan, şahım.
Sözünü qurtardı. Vəzir işara verdi ki, getməlisən. Əhməd
işaradan başa düşdükün vəzir bunun xeyrinə deyir, irazılıx verdi.
Dedi amba sizdən bir xahişim var, mümkünsə pütün qullar yığıl-
sın, yaxşı döyül bir yerdə duz-çörək yemişik, halallaşax, ayrılax.
Belə də oldu, əlli nəfər qulun əllisi də dalvadal düzülüf gəldilər,
qullar ağası Kamal da başda. Əhməd götürdü bulara ayrılıx
məqamında nə dedi, tərəfinnən ərz eliyək, sizdərə cansağlığı:
Zülümnən ayrıldım obadan, eldən
Getməz bu sinəmin dağı-gözdəyin.
Zimistannar keçər, bahar-yaz gələr
Sizdərə nur saçan çağı gözdəyin.
Tərlan könlüm qanad açar asmana,
Gedər belə qalmaz çarxı-zaman.
196
Bir gün şahın taxtı boyanar qana,
Üstünə yeriyər yağı, gözdəyin.
Qul Əhmədəm, zalım durub qəstimə,
Qəni mövlam əl uzadar dəstimə
1
.
Mən ölsəm də ərşə çıxa tüstüm də,
Mənsiz gələn xoş nöyrağı gözdəyin.
Qul Əhməd sözünü tamama yetirdi. Qonax şahlar, vəzirrər
də vətənnərinə yola tüşdülər. Gedif hər kəs öz paytaxtına çatdı.
Hələb şahı Qul Əhmədi yanına çağırdı. Onu da özüynən hərəm-
xanasına apardı, kürsü üstə əyləşdilər. Yemə-içmə başdadı.
Yedilər-işdilər. Şah baş qaravaşı yanına çağırtdırdı, dedi. Əhmə-
di apar zərrin otaxda irahatdansın. Baş qaravaşın adı Nərgiziydi.
Nərgiz qaravaş dedi, şah sağ olsun, ajığın tutmasın, qul hara,
zərrin otaxda yatmax hara. Şah qeyzə gəlif Nərgiz qaravaşın üs-
tünə qışqırdı, dedi, belə filan qızı sən kimsən mana qusur tutur-
san, sana nə derəm onu da yerinə yetir. Nərgiz dinməz-söyləməz
Əhmədi özüynən zərrin otağa apardı. Yer körgəzdi, bir qədər
otaxda əylənif söhbət elədi. Doyuncax Əhmədə tamaşa elədi.
Öz-özünə dedi. Şükür sənin qələmiyin qüdrətinə ey gözəgörün-
məz, bu gözəllikdə oğlanmı olar?
Nərgiz qaravaş otaxdan təzəcə çıxıf getmişdi ki, otağa bir
qulam daxil oldu, dedi qul qardaş, dur mənnən gedək. Əhməd
sorğu-sualsız qulamın arxasınca tüşüf getdi. Qulam Əhmədi bir
baş hamama apardı, suya saldı. Əhmədə bir dəst təzə-tər şahzada
paltarı gətirif verdi. Əhmədin qul paltarını götürüf od vuruf yan-
dırdı. Gənə də gəldi zərrin otağa. Canına bir dinşdik gəldi, qu
tükünnən yorğan-döşək, ətir-ətriyat Əhmədi bihuş elədi. Yatağa
uzanmağıynan yuxuya getməyi bir oldu. Deyəllər Əhməd üç
gün, üç gejə yatdı. Dördüncü gün durdu, yuyundu, darandı ədəb-
ərkannan gəlif şahın hüzurunda dayanıf salam verdi. Şah yer
körkəzdi, əyləşdi, yemək-içmək gətirdilər. Əhməd neçə günün aj
1
dəstimə – əlimə
Dostları ilə paylaş: |