Microsoft Word D. Nurmatova Mehnat ta`limi mashg`ulotlarida texnik ijodkorlikka oid plakatlar majmuasidan foydalanishni pedago

Texnik masalalarni echimini qidirish usullari
Sinov va xatolar
Miya bilan ishg`ol qilish
Sinektika
Tekshiruv savollari
Ixtiro masalalarni 
echish algoritm. ARIZ.
Morfologik tahlil
T.Edison. XIX asrning 2-yarmida texnologiya 
nuqtai-nazaridan texnik masalalarni echishni 
birinchi urinishlari paydo bo`ldi. 
Turli mutaxasislar bir muammo ustida
bosh qotirishadi
A.Osborn, T.Eylsort, O.Tirson, D.Payya va
boshqalar tomonidan tayyorlangan universal 
savollar juda keng qo`llanilmoqda.
Fantast G.S.Altshuller tomonidan ishlab 
chiqarilgan. Metod tasodifiy bo`lmagan: 
tasodif bo`lmagandan tasodif bo`lgan 
voqealarni qidirish xususiyatli. 
Ixtiro qilishning birinchi sistemali yunalishidir. Uning mazmuni
kuyidagichadir: texnik sistemalarda ixtironing bir necha xarakterli 
belgilari strukturali va funktsiyalari ajratib olinadi. 
Sinektorlar tarkibida 5-7 kishi doimiy 
qatnashadi. (bir yiil mobaynida)
«Miya bilan ishg`ol qilish»
metodidan keyin texnik masalalarni yechish V.D.Gardon 
tomonidan «Sinetika» nomi bilan taklif qilindi. Sinetikaning miya bilan ishg`ol qilish metodidan 
farqi shundaki, uning tarkibida 5-7 kishi doimiy qatnashadi.
Ta`lim jarayonida sinektorlarning quyidagi sifatlarga ega bo`lishlari kerak: fantaziyaga 
layoqatliligi, bir fikrdan ikkinchi fikrga utib ketish qobiliyati, o`zgalarni eshita olish, do`stlarni 
fikrlariga bosiqroq bo`lish va tasodifan fikri paydo bo`ladi.
Tanishtiruv savollari – ratsionalizator va ixtirochi uchun estaliklar. Ba`zi bir savollar 
qisqacha takliflarni o`z ichiga oladi, boshqalarida esa unisi ham bunisi ham mavjud.
Ixtirochilar tekshiruv savollariga turlicha yondoshishlar. Ba`zilar undan keng miqyosda 
foydalanishsa, boshqalar esa ba`zi fragmentlaridan foydalanishadi.
Ixtirochilik amaliyotida A.Osborn, T.Eylsort, O.Tirson, D.Payya va boshqalar tomonidan 
tayyorlangan universal savollar juda keng qo`llanilmoqda.

---

25
7