Microsoft Word D. Nurmatova Mehnat ta`limi mashg`ulotlarida texnik ijodkorlikka oid plakatlar majmuasidan foydalanishni pedago

Funktsional assotsiativ sistema 
Xar kanday detalda xali ochilmagan rezervlar mavjud, mashina 
detallarining loyixalash, mashinaning uzini loyixalashdan asoslangan: 
Keraksiz xujjatlarni ilmiy kidirish va konsturktorlik – loyixalash ishlariga 
aylantirish lozim. 
F.A.S. metodi bilan ishlovchi mutaxassislar guruxiga /3-6 kishi/ loyixachi, 
texnolog, muxandis, qidiruvchilardan tashqari shu masalaga aloqador bo`lgan bir 
ikkita ratsionalizatorlar kiradi. Guruxga maxsus tayyorgarlikdan o`tgan muxandis 
boshchilik
qiladi. Ish loyixa bo`yicha
y
ettita bosqich asosida olib boriladi.

---

27
Dizayn - inglizcha so`z bo`lib, «zexnli, go`zal loyixa» oreginal aloxida taklif, degan 
ma`noni bildiradi. Dizayner - zexnli badiy konstruktorlik degani. 
Buyumlar olamini loyihalash bilan shug`ullanadigan kishi pirovard maqsadiga- chiroyli 
buyum yaratishga harakat qilar ekan, birinchi navbatda mazkur buyumning estetik qiymati 
nimadan iborat ekanligini bilishi lozim. 
DIZAYN
Garmonik forma
S i m m e t r i y a
Kompozitsiya
N i s b a t l a r
Tashqi formani uzviyligi va yaxlitligi
Hajmli- fazoviy tuzilish.
Proportsionallik va marom
M a t e r i a l.
Rang va ranglar uyg`unligi
Plastiklik
Masshtablilik
Buyumning tashqi formasi.
Garmonik forma va kompozitsiya.
Ergonomika

 
Buyumning tashqi formasi. 
Buyumlar xilma-xil bo`lib, ularni ta`riflash uchun “xajmli-fazoviy tuzilish” terminidan 
foydalanadi.
 
Material
. 
Har qanday buyum maxlum bir materialdan ishlanadi, qo`p xollarda biz uning qanday 
materialdan va bizga tanish bo`lgan materiallardan qilinganligini bilamiz. Faqat ayrim sistetik 
mahsulotlar va almashinavchi materiallar bizni qiyin axvolga solib quyishi mumkin; har bir 
buyumni sirti qandaydir uziga xos sifatlar bilan ajralib turadi, ya`ni u g`adir-budir yoki silliq, 
yaltiroq yoki sirlangan bo`ladi.