Microsoft Word fuattez doc



Yüklə 31,53 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə74/108
tarix08.09.2018
ölçüsü31,53 Mb.
#67800
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   108

 
236 
tekrar  boyanmıştır.  Dolayısıyla  figürün  elinde  çiçek  tutup  tutmadığı  kesin  değildir. 
Özgen bir alternatif olarak elinde alabastron tutmakta olduğunu önermektedir.
344
 Ancak 
figürün duruşu ve objeyi tutuşu daha çok bir lotusa uygundur. 
M.Ö. 530–540 yıllarına tarihlenen Megakles’in Çocukları
345
 adlı Attika steli üzerindeki 
figür  Aktepe  erkek  figürü  ile  yakın  benzerlikler  göstermektedir.  Parçalar  halinde  olan 
stel üzerinde iki figür yer almaktadır. Sağa doğru dönük erkek figürü ile duran küçük 
kız figürü aynı pozda ellerinde lotus tutmaktadır. Erkek figürünün elinde tuttuğu lotus 
Richter tarafından nar olarak yorumlanmıştır.
346
 Figürün zarif bir şekilde tutuğu bu obje 
Ş
ahin  tarafından  lotus  kökü  olduğu  ileri  sürülmüştür.
347
  .Ö.  3.  binden  itibaren  lotus 
çiçeği,  Mısır  sanatında  ölü  kültü  ve  tanrılar  dünyasında  ölümsüzlüğünün,
348
  yeniden 
doğuşun
349
  sembolüdür.  Mısır’ın  ölüler  kitabında  ölüm  ile  lotus  çiçeği  arasında  ilişki 
her  zaman  vurgulanmıştır.
350
  Tek  bir  lotus  çiçeği  koklayan  kişi  bunu  koklayarak 
ölümsüzlüğe erişmektedir. Lotusun güzel kokusu ölü için bir tür yeniden dirilme işlevi 
görmektedir.  Bu  durumda  lotus,  ölümsüzlüğün,  yeniden  doğuşun  bir  tür  büyüsel  bir 
içeriğene sahiptir.
351
 Megaklesin çocukları stelinde lotus çiçeği koklayan iki figürde ölü 
olmalıdır.  ki kardeş lotus koklayarak ölümsüzlüğe erişmişlerdir. 
Megaklesin  çocukları  stelindeki  çıplak  erkek  figürü  ile  Aktepe  figürü  duruş  olarak 
bezemektedirler  (Lev.  5:  a).  Farklı  olarak  Aktepe  figürü  klineye  doğru  uzattığı  diğer 
elinde dal tutmaktadır. Prothesis sahnesi canlandırılan Aktepe’de, Mısır’ın kutsal çiçeği 
lotus ile ölü kültü vurgulanmıştır. 
Gordion Boyalı Ev’den prosession sahnesinde olabilecek figürlere ait resim parçaları ele 
geçmiştir. Baştan ayağa figürleri eşleştirmek mümkün değildir. Fakat sağa hareket eden 
figürlerin  tip  ve  genel  oranlarının  rekonstrüksiyonu  yapılabilir,  jestleri  tanımlanabilir 
                                                 
344
 Özgen - Öztürk 1996, 43. 
345
 Richter 1974 1-5, Pl. 1-10; Richter 1961, no.37, fig. 96-106; Blümel 1940, A.7, 8.; Blümel 1963, 16, 
no. 7, fig.21, 22, 24; Greifenhagen 1966, 4, no.3, pl. 3.; Şahin 1992a 232-236. 
346
 Richter 1974, 2. 
347
 Şahin 1992a, 236. 
348
 Soldi-Colbert 1899, 99. 
349
 Mayasis 1964, 384. 
350
 Pierret 1882, 256. 
351
 Şahin 1992a, 233. 


 
237 
durumdadır.  Figürler  kırmızı  zemin  çizgisi  üzerinde  bir  sıra  halinde  yürümektedirler. 
Figürlerin  birbirini  kısmen  örtecek  şekilde  dizildiklerini  anlaşılmaktadır.  Prosession 
sahnesinde bir kadına ait sıva parçaları birleştirilebilmiştir (Lev. 38: a). Figürün sadece 
baş  ve  omuz  kısmı  korunabilmiştir.  Figür  sağ  elini,  dudaklarına  değmeyecek  şekilde 
ağzına yaklaştırmıştır. Bu pozu Persepolis Apadana kabartmalarında da bulmaktayız.
352
 
Bu  duruş  kral  veya  önemli  kişiye  yaklaşırken,  konuşmadan  önceki  saygılı  sessizliği 
ifade etmektedir.  
Sağdan gelen figürlere üç kişiden oluşan grup katılmaktadır (Lev. 38: b). Bu grup yan 
yana  ayakta  duran  iki figür  ile arkalarında  diz  çökmüş  üçüncü figürden  oluşmaktadır. 
Figürlerden  çok  az  parçalar  korunabilmiş  olmasına  rağmen  rekonstrüksiyonu 
yapılabilmektedir.  Diz  çökmüş  figürün  ayağının  kıvrımı  iyi  korunmuştur.  Geniş  bir 
grubun bitişik parçalarında oturan figür elini sola doğru uzatmakta ve uzun bir kamış ya 
da  bir  boru  tuttuğu  görülmektedir.  Parçalardan  anlaşıldığına  göre  emzikli  sürahi, 
çömelmekte  olan  figürün  önünde  durmaktadır.  Olasılıkla  elindeki  kamışla  sürahideki 
içeceği içmek üzeredir. Yakın Doğu’da bu türden içecek ikramları bilinmektedir. Doğu 
Anadolu’da Xenophon
353
 bira içeceğinden söz etmektedir. Başında grifon başlık taşıyan 
figür prosessiona ait olmalıdır. Gordion başlık giyen figür kadın ya da erkektir.  
 
7.2. EKPHORA SAHNELER : 
Tek  bir  figürlü  friz  kuşağının  mezar  duvarlarını  çevrelediği  Karaburun  II’nin  güney 
duvarında  prosession  sahnesi  yer  almaktadır  (Lev.  34:  a,  b).  Burada  sahne,  yele  ve 
kuyruğu mavi, gövdesi siyah binicisiz bir at ile açılmakta, atın arkasında bir hizmetkar 
yürümektedir.  Hizmetkarın,  kendisini  takip  eden  koyu  pembe  atın  yularını  tutup 
tutmadığı  net  değildir.  Binicisiz  olan  bu  atın  sırtında,  açık  kırmızı  bir  eyer 
bulunmaktadır. Eyerli atı, elinde küçük bir kırbaç tutan seyis takip etmektedir (Lev. 35: 
a).  Bu  seyisten  sonra  somon  rengi  iki  atın  çektiği  taht  arabası  gelmektedir.  Frizin  en 
                                                 
352
 Gerschevitch 1985, 271. 
353
 Anabasis IV, 5, 26 


 
238 
önemli  figürü  iki  tekerlekli  arabanın  içine  yerleştirilmiş  tahtta  oturmaktadır.  Uzun 
sakallı olan figürün başında beyaz tiara vardır (Lev. 35: c). Uzun kollu mor bir tunik ile 
yan  kenarları  kürklü  manto  giymektedir.  Figürün  sol  kolu  vücuda  dönüktür  ve 
başparmak ve iki parmağı arasında giysisinden çıkan bir ipi tutmaktadır. 
Taht arabasını iki hizmetkar takip etmektedir (Lev. 35: c). Bu kişiler uzun kollu, dizlere 
dek  uzanan  ucu  plili  elbise  ile  tiara  giymektedirler.  Öndeki  hizmetkar  taht  arabasına 
dokunur durumdadır. Bu figürlerin hemen arkasından iki atın çektiği, kırmızı, kubbeli 
araba  gelmektedir  (Lev.  36:  a).  Atlar  koyu  kahverengimsi  pembedir.  Diğer  atlarda 
olduğu gibi alın yelesi bağlanmış, püskül ve boncukların sarktığı parlak kırmızı bantları 
vardır. Arabanın sekiz parmaklı tekerleği yapı olarak taht arabasınınkine benzemesine 
karşın  daha  büyüktür.  Koyu  kırmızı  arabanın  tabanı  pembe  renktedir.  Kasası  titrek 
çizgilerle boyalı olup, kubbelidir ve solid kırmızıdır. Bu arabayı da arkada iki hizmetkar 
izlemektedir.  Figürler  başlarında  tiara  ve  kemerli  giysiler  ile  siyah  bir  mobilya 
taşımaktadırlar. 
Aynı  yöne  doğru  arka  arkaya  ilerleyen  pozisyonda  binicisiz  atlar,  hizmetkarlar,  taht 
arabası, kubbeli araba ve mobilya taşıyan figürler yer almaktadır. Figürler sakin ve ağır 
ilerlemektedir. Figürlerin duruşları da bir cenaze alayına uygundur.  
Karaburun  II  resimlerinde  yer  alan  cenaze  prosessionunun  bir  benzeri  Tatarlı  doğu 
duvarı birinci kalas üzerinde bulunmaktadır (Lev. 43: b).
354
 Kalas üzerinde sağdan sola 
doğru ilerleyen prosessionun başında en solda arkasındaki atı çeken kırmızı tiaralı bir 
erkek  figürü  bulunmaktadır.  Figürün  çekmekte  olduğu  at  ise  gri-mavi  boyalı  olup 
semerlidir.  Kırmızı  renkteki  semerin  üstünde  sadece  beyaz  boya  izleri  kalmış  bir  yük 
bulunmaktadır.  Yük  taşıyan  atın  hemen arkasından  bir at ile erkek figürü gelmektedir 
(Lev.  43:  c).  Figürün  atın  üstünde  olup  olmadığı  kesin  değildir.  Olasılıkla  seyis  atın 
yanında  yürümektedir.  Bunun  hemen  arkasından  bir  seyisin  çektiği  tahtlı  araba 
gelmektedir (Lev. 43: d).  ki atın çekmekte olduğu arabanın içerisinde bir taht üzerinde 
                                                 
354
 Summerer 2005, 137 vd. 


Yüklə 31,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   108




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə