Microsoft Word Hazir secilmis eserleri mir celal doc

350 
 
- Matematikanı onlara kim deyir? 
- Vəzirbəyli. 
Gəldiyev direktorun fikrini anladı, ondan qabağa düşdü: 
- Çağırmaq lazımdır. 
Vəzirbəylini dərsdən çağırdılar. Verdiyev siyahını onun qabağına qoyub 
soruşdu: 
- Bu sizin nömrələrdir? 
Vəzirbəyli qoca, dünyagörınüş bir alim idi. Moskvada təhsil almışdı. 
Çox cəhətdən müdiriyyətin işini bəyənmirdi. 
- Bəli! 
- On bir adam zəif alıb? 
- Zəif tələbələrə zəif qiymət verilib. 
Gəldiyev saydı: 
- Bir, iki, üç!.. On bir! Düz on biri yetirmir. Verdiyev Vəzirbəylidən 
soruşdu: 
- Yoldaş professor, bunlar niyə yetirmir? 
- Çünki dərsi bilmirlər. 
- Niyə bilmirlər? 
- Çalışmamışlar. 
- Niyə çalışmamışlar? 
- Tələbələri çağırın, soruşun. 
- Tələbə öz yolunda, ancaq siz bir professor olaraq, görək 
müvəffəqiyyətsizliyin səbəbi ilə ciddi maraqlanmısınız, ya yox? 
- Mən müvəffəqiyyətsizliklə yox, müvəffəqiyyətlə maraqlanıram; 
təəssüf ki, bu tələbələrdə görə bilməmişəm. Görünür müxtəlif səbəbləri var! 
Verdiyev dedi: 
- Fərz edək ki, biz dərs vermirik, fabrikdə dəzgah dalında oturub corab 
toxuyuruq. Otuz corabdan on birini xarab toxusaq, brak adlanar, ya yox? 
- Adlanar. 
- Çox gözəl. Belə gözəl  şəraitdə, studentlər stipendiya alırlar, özləri 
sağlam, cavan adamlar. Özü də yeni briqada sistemi. On bir adamın zəif 
çıxmasına nə ad qoyaq? 
Vəzirbəyli də təəssüf elədi: 
-  Əlbəttə, biz istərdik ki, bir nəfər də  zəif olmasın. Biz tələbkarlıqla 
onları oxutmalıyıq. 
  
 

---

351 
 
- Sizcə, bu zəifin səbəbi nə olar? 
- Müxtəlif səbəblər ola bilər. Hamını bir ayaqdan götürmək olmaz. 
Tələbə konserv qutusu deyil! 
- Bəlkə, yoldaş professor, elə on birinin də  səbəbi birdir? Bəlkə 
dərsinizin metodu yaxşı deyil! Mən biliyinizə şübhələnmirəm. 
Vəzirbəyli dinmədi. Verdiyev əlavə etdi: 
- Bəlkə qiymətlərdə səhv var? 
- Xeyr. Proqramın tələbinə görə qiymət qoyulub, yəqin elə siz deyəndir. 
Mən leksiya oxumağı bacarmıram. Buna sözüm yoxdur. 
Gəldiyev onların söhbətini kəsdi. 
- Uzağa niyə gedirsiniz. Biz bu gün burada pis dərs verəni çıxarıb 
əvəzinə yaxşısını qoymayacağıq ha! Komissarlar Soveti özü baxar bu 
məsələyə. Ondansa gəlin pis nömrələrdən danışaq. Tapşıraq müəllimlərə, 
yoldaş professora öz qiymətlərini bir də gözdən keçirsinlər. 
Dekan soruşdu: 
- Gözdən keçirmək nəyə deyirsiniz? Bir də imtahanmı edək? 
Verdiyev dedi: 
- Nə olar eləyəndə? Xançalımızın qaşı düşməz ki! 
- Buna təlimat yol vermir. 
Gəldiyev dedi: 
- Başqa çarə tapın. Elə də qoymaq olmaz. Sabah adamın abrını ətəyinə 
bükərlər. Sizin zəiflər ucundan bütün institut qara dasqaya düşər. 
Düşünürsünüzmü? 
Dekanlar narazı idilər. Tələbələr arasında dedi-qodu salmaq istəirdilər. 
Verdiyev onları başa saldı. 
- Yoldaşlar, açığı, bu nömrə ilə ki, siz mənim yanıma gəlmişsiniz, mən 
öz böyüyümün yanına gedə bilmərəm. Mənim böyüyüm məni qovar, yaxşı 
direktor olsaydım... - Verdiyev: "Mən də sizi qovardım" demək istədi. Buna 
cürət etməyib susdu. Ancaq bunu dedi: 
- Ürəyim yumşaqdır. Vərəqləri götürün, üç gün sizə möhlət, nömrələri 
təzədən yoxlayın, sonra direksiyanın sərəncamına verin. 
Vəzirbəyli söz istədi: 
- Mən görürəm, direktorumuz məktəbimizin namusunu çəkir, razı olmur 
ki, üzümüzə söz gəlsin. Bu qəşəng xasiyyətdir, sağ olun. 
Gəldiyev sevindi: 
- Yoldaş  Vəzirbəyli, istərdik ki, bütün işçilər bir nəfər kimi, məktəbin 
namusunu çəkə idilər. 
  

---

352 
 
Vəzirbəyli əlini qaldırdı: 
- Öyrənərik, yoldaş  Gəldiyev, öyrənmək borcumuzdur. Ancaq bir 
əlavəm var, nömrələri düzəltmək barədə  şərikəm, gərək düzəlsin, gərək 
zəifımiz olmasın. Bunun üçün dekanı-filanı, ya müəllimi təzədən bura 
yığmaq, vaxtını almaq nəyə lazımdır? Direktorun bir əmri bəsdir. Xahiş 
edək direktor əmr versin ki, bu sülsdə bütün nömrələr  əla adlandırılsın. - 
Vəzirbəyli sol əlini qol çəkən kimi tərpətdi: - 
Bircə əmr kifayətdir! 
Dekanlar gülüşəndə Verdiyev tutuldu. Hər iki əli ilə stola söykənib, 
ayağa qalxdı: 
- Belə artistlik eləməyin də var, cənab professor? 
Vəzirbəyli qapıdan çıxa-çıxa dedi: 
- Söz iti deyil, məsələnin özü itidir. 
Dekanları yola salandan sonra da Verdiyevin hirsi soyumadı. 
- Şaxtaçılardandır köpəkoğlu. Zərərçi! 
Gəldiyev dedi: 
- Vaxtında ifşa eləməyəndə belə olur. Nikolay məktəbi görmüş 
professorun bizim institutumuzda nə  işi var ki, indi də bizimlə dimdik-
dimdiyə dursun... 
Verdiyev də, Gəldiyev də təsərrüfat müdirini çağırıb maşında oturdular. 
Mərdəkana otaq bəyənməyə getdilər. 
Bir dəfə institutun "M-l" maşını yollara tozanaq salaraq, təsərrüfat 
müdirini, katibi Mərdəkana aparıb-gətirdi; Verdiyevə kağız, rəqəm, 
yoxlama daşıdı. Verdiyev məruzəsinin üzünü on bir dəfə ağartdı, yenə ürəyi 
qızmadı. Məsul yoldaşlardan bəzilərinə oxumaq istədi. Artmaqda olan 
istilərə, işçilərin məşğul olmasına baxmadı. Sovetin iclasında iştirak etməli 
olanların heç olmasa bir-ikisini qabaqcadan məruzə ilə tanış etməyi zəruri 
saydı. İki gün ali məktəb idarəsinin dalınca gəzdi, onun ezamiyyətdən gec 
qayıdacağını bilib katibini tapdı. 
- Oxuyum, gör nə qeydin var. 
Katib bu işə özünü məsul saymadığından qulaq asmaq istəmədi. 
Verdiyev Komissarlar Soveti işlər müdirini istirahət günü təzə köçdüyü 
bağda tapdı. Yaxın adamı kimi ərk ilə onun çiynindən tutdu: 
- Oxuyum, bir qulaq as! 
- Mən məktəb işi ilə o qədər tanış deyiləm, xeyrim dəyməz. 

---