394
Konsul, konsulluğun yerləşdiyi dövlətin hakimiyyət orqanlarına öz konsul dairəsi
hüdudlarında konsulluğun fəaliyyəti ilə bağlı bütün məsələlər barədə müraciət edə bilər.
Konsul konsulluq işlərinin vəziyyəti ilə yaxından tanış olmaq üçün ildə bir dəfədən az
olmayaraq öz konsul dairəsinin ərazisini gəzməlidir.
Konsulluğun vəzifəli şəxslərinin və konsulluq əməkdaşlarının fəaliyyətinə dair
ş
ikayətlərə tabelik qaydasında baxılır.
Azərbaycan Respublikasının Konsulluqları “Konsul Nizamnamə”yə əsasən
aşağıdakı funksiyaları həyata keçirə bilərlər:
1. Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları və hüquqi şəxsləri ilə xaricdə
ə
laqələrini təşkil edir.
2. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq müxtəlif notariat
ə
məliyyatlarını həyata keçirir.
3. Konsul dairəsində olan dövlət orqanlarının iştirakı ilə hazırlanmış və ya bu
orqanlardan daxil olan sənədləri və aktları leqallaşdırır.
4. Azərbaycan Respublikasının hərbi gəmiləri, köməkçi hərbi gəmiləri və mülki
gəmiləri xaricdə olarkən onlara zəruri olan yardım göstərir.
5. Mülki hava gəmiləri və onların heyəti barədə müvafiq tədbirlər görürlər.
6. Avtomobil və dəmiryol nəqliyyatı vasitələri barəsində müvafiq tədbirlər həyata
keçirirlər.
7. Sanitariya, fitosanitariya və baytarlıq mühafizə sahəsində müvafiq tədbirlər
görürlər.
Ş
tatdankə
nar konsullar.
Azərbaycan Respublikasının Xarici şlər Nazirliyi konsulluğun yerləşdiyi dövlətin
razılığına əsasən ayrı-ayrı konsul funksiyalarının yerinə yetirilməsini ştadankənar
konsullara
tapşıra
bilər.
Ş
tatdankənar
konsulların
funksiyalarını
Azərbaycan
Respublikasının Xarici şlər Nazirliyi müəyyənləşdirir. Ştatdankənar konsullar Azərbaycan
Respublikasının dövlət qulluğunda olmurlar.
Xarici şlər Nazirliyi xarici işlər sahəsində idarəetməni bilavasitə həyata keçirir və
öz orqanlarının fəaliyyəti ilə Azərbaycanı beynəlxalq aləmdə tanıtdırır.
Azərbaycan Respublikasının xarici ölkələrdəki səfirlikləri aşağıdakılardır:
1. BMT yanında daimi nümayəndəlik Nyu-York şəhəri
2. BMT yanında daimi nümayəndəlik və
başqa beynəlxalq təşkilatda
nümayəndəlik. Cenevrə şəhəri
3. ABŞ-da Vaşinqton şəhəri
4. Türkiyədə Ankara şəhəri
5. Almaniyada Bonn şəhəri
6. randa Tehran şəhəri
7. Çində Pekin şəhəri
8. Misir Qairə şəhəri
9. Böyük Britaniyada London şəhəri
10. Saudiyyə Ərəbistanda Ər-riyad şəhəri
395
11. Fransada Paris şəhəri
12. Belçikada Brüssel şəhəri
13. Avstriyada Vena şəhəri
14. Pakistanda slamabal şəhəri
15. Özbəkistanda Daşkənd şəhəri
16. Ukraynada Kiyev şəhəri
17. Rusiya Federasiyasında Moskva şəhəri
18. Gürcüstanda Tbilisi şəhəri
19. Sankt-Peterburqda Fəxri Konsulluq
20. stambulda Baş Konsulluq
21. Avropa şurası yanında büro Strasburq şəhəri
22. Yaponiya (01.X.2002) Tokio şəhəri
23. Polşa ( 01.X.2002) Varşava şəhəri
24. Küveyt (01.X.2002) Küveyt şəhəri.
Xarici dövlətlərin Azərbaycan Respublikasındakı
S Ə
F R L K L Ə
R
1.
Çin
2.
Fransa
3.
Gürcüstan
4.
Almaniya
5.
Yunanıstan
6.
raq
7.
ran
8.
srail
9.
taliya
10.
Qazaxıstan
11.
Liviya
12.
Norveç
13.
Pakistan
14.
Polşa
15.
Rusiya
16.
Sudan
17.
Türkiyə
18.
Ukrayna
19.
ngiltərə
20.
ABŞ
21.
Özbəkistan
Beləliklə, suala yekun olaraq göstərmək olar ki, Azərbaycan Respublikasının qonşu
və xarici ölkələrlə siyasi, iqtisadi, mədəni və s. əlaqələrinin yaranmasına və inkişaf
etdirilməsinə yönəlmiş səlahiyyətli dövlət orqanlarının fəaliyyəti xarici işlər sahəsində
396
idarəetmə ilə bağlıdır. Dövlətin xarici siyasətinin əsas istiqamətlərini də Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti müəyyən edir.
SUAL 2. Azə
rbaycan Respublikasının Xarici ş
lə
r Nazirliyi-xarici iş
lə
r
sahə
sində
idarə
etmə
ni bilavasitə
hə
yata keçirə
n orqan kimi.
Azərbaycan Respublikasının Xarici şlər Nazirliyi (bundan sonra X N) Azərbaycan
Respublikasının xarici dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla münasibətləri sahəsində dövlət
idarəetməsini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır.
Azərbaycan Respublikasının Xarici şlər Nazirliyi Azərbaycan Respublikası
Prezidentinə tabedir.
Azərbaycan Respublikasının X N-i öz fəaliyyətində aşağıdakı normativ-hüquqi
aktları rəhbər tutur:
♦
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
♦
Azərbaycan Respublikasının Qanunlarını;
♦
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərman və sərəncamlarını;
♦
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərar və sərəncamlarını;
♦
Azərbaycan Respublikası X N haqqında Əsasnaməni;
♦
Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri və s.
Xarici ş
lə
r Nazirliyi- xarici işlər sahəsində idarə-etmədə beynəlxalq sülh və
təhlükəsizliyin qorunmasını, beynəlxalq hüququn effektivliyini və beynəlxalq
münasibətlərin müxtəlif sahələrində əməkdaşlığı təmin edir. Bu Azərbaycanın dünya
birliyində layiqli yer tutmasını, onun müxtəlif iqtisadi, siyasi birliklərə inteqrasiyasını
sürətləndirir. Belə ki, Azərbaycan dövləti müstəqillik əldə etdikdən sonra aşağıda göstərilən
beynəlxalq təşkilatlara üzv olmuşdur:
1. Birləşmiş Millətlər Təşkilatına (187 dövlətin üzv olduğu bu təşkilata
Azərbaycan Respublikası 1992-ci ilin martında üzv olmuşdur).
2. Avropaya Təhlükəsizlik və əməkdaşlıq üzrə təşkilata, yanvar, 1992.
3. Müstəqil Dövlətlər Birliyinə, (12 dövlət üzv olduğu bu təşkilata Azərbaycaq
Respublikası sentyabr 1993-cü ildə üzv olmuşdur).
4. slam Konfransı Təşkilatına -1992-ci il.
5. Avropa ttifaqına, 1996-cı il.
6. qtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına-1992-ci il.
7. Beynəlxalq Valyuta Fonduna-1992-ci il.
8. Ümumdünya Bankına-1992-ci il.
9. Təhsil, elm və mədəniyyət üzrə BMT-nin Təşkilatına (YUNESKO).
10. Beynəlxalq Qırmızı Xaç və Qırmızı Aypara Ümumdünya Federasiyasına.
11. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının uşaqlar fonduna (YUN SEF), 1993-cü il.
12. Beynəlxalq Kriminal Polisi Təşkilatına ( NTERPOL).
13. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi.
14. Türk xalqları arasında mədəniyyət təşkilatı.
15. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qtisadi və Sosial Şurasına 1992-ci il
müşahidəedici statuslu.