137
oldin olingan va so‘ralayotgan kreditlar so‘mmasi, shuningdek ular yil
uchun bo‘yicha foyiz to‘lovlar;
korxona bo‘yicha qo‘shimcha harajatlar qiymati;
S
- birlik tovar (xizmat) narxi, so‘m.
UPPZ
- birlik tovar (xizmat) ishlab chiqarish ketadigan shartli-o‘zgaruvchan
harajatlar so‘mmasi, so‘m;
UPPZga
material, xom-ashyo, butlov qismlariga,
ishlab chiqarish jarayonida ishlatiladigan elektr
va issiqlik energiyasiga, asosiy
ishlab chiqarish ishchilari uchun to‘lanadigan ish haqi harajatlari kiradi.
Bo‘limning ohirgi qismida, odatda korxonaning moliyaviy strategiyasi
yoritiladi. Uning umumiy jihatlari tavsiflanadi va rejalashtirilgan 3-5
yil davrga
ishlab chiqarishni moliyaviy ta’minlash masalalari ko‘rib chiqiladi. Birinchi
navbatda, tadbirkor, olingan va boshlang‘ich ma’lumotlar asosida loyihani amalga
oshirish uchun qancha mablag‘ kerak bo‘lishini aniqlaydi. Undan so‘ng u qayerdan
mablag‘
olishni,
qaysi
muddatlarda
olingan
mablag‘larni
qaytarishni,
investorlarning korxonaga qo‘yilgan mablag‘larni qachon va qancha foyiz bilan
qaytarib, olishlarini belgilaydi. Bunday ma’lumotlar bank va kredit beruvchi
tashkilotlarga ham zarur bo‘ladi. Bu bo‘limni sinchiqlab,
mukammal ishlab
chiqilishi tadbirkorlidagi xavf-xatar va tavakkalchilikni kamaytiradi.
Agar korxona yoki tadbirkor tashqi bozorga chiqmoqchi bo‘lsa va o‘z
mavqeini saqlab qolmoqchi bo‘lsa, u holda biznes - rejaning ushbu bo‘limi ishlab
chiqiladi. Bu bo‘limda tovarni qaysi davlatga chiqarilishi, sotish hajmi, bo‘lg‘usi
valyuta tushumi, mavjud aloqalar haqida axborot beriladi.
Rejada tashqi iqtisodiy
aloqa shakllar (tashqi savdo, xalqaro hamkorlik, kapital qo‘yish, korxonani qayta
jixozlash, takomillashtirish; ilmiy, sanoat yoki ekologik
loyihalarni birgalikda
ishlab chiqish; olimlar, mutaxassislar, ishchi kuchi bilan o‘zaro almashish,
Respublika territoriyasida boshqa davlatlari bilan qo‘shma korxona tuzish)ni
tanlashda alohida ahamiyat beriladi.
Tashqi iqtisodiy faoliyatni rejalashtirishda davlatlar bilan qanday hajmda
operatsiyalar
bajarilishi, moliyaviy yilning tugash muddatlari, Respublikadagi va
tovar eksport qilinayotgan davlatdagi soliq tizimi va stavkalari hisobga olinishi
kerak. Faoliyat amalga oshirilayotgan mamlaqat valyutasi qadrining o‘zgarishi
investorlarning oladigan foydasiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi.
Shuning uchun, tashqi
iqtisodiy
faoliyatni
rejalashtirishda
hamkorlikdagi
mamlaqatlar
valyuta
kurslarining o‘zgarishida yuzaga keladigan muammolar alohida ko‘rib o‘tilishi
kerak.
Chet el investitsiyalarini jalb qilishni rejalashtirgan tadbirkorlik tuzilmalari
tashqi iqtisodiy faoliyatning investitsion loyihasini alohida ishlab chiqishlari kerak.
Dostları ilə paylaş: