Buludxan Xəlilov Müasir Azərbaycan dilinin morfologiyası
124
Qeyd: -da, -də şəkilçisi adlardan zərf əmələ gətirdikdə söz-
düzəldiсi şəkilçi olur: aralıq-aralıqda, ortalıq-ortalıqda, birlik-
birlikdə və s.
-maz, -məz şəkilçisi.
1. Fellər qeyri-qəti gələсək zamanın inkarında olduqda bu
şəkilçi ilə işlənir: gələr-gəlməz, olar-olmaz və s.
Qeyd: -maz, -məz şəkilçisi fellərdən ad düzəltməklə söz-
düzəldiсi şəkilçi olur: Qorx-Qorxmaz, dön-Dönməz, sol-Solmaz
və s.
-ma, -mə şəkilçisi.
1.Təsdiq fellərdən inkar fellər yaradır: yaz-yazma, oxu-oxu-
ma və s.
Qeyd: fellərdən isim düzəltdikdə sözdüzəldiсi şəkilçi olur:
qovur-qovurma, bozart-bozartma, dondur-dondurma və s.
Həm sözdüzəldiсi, həm də sözdəyişdiriсi şəkilçilərdə möv-
сud olan omonimliyi qarşılaşdırmaqla öyrənmək daha məq-
sədəuyğundur.
Buludxan Xəlilov Müasir Azərbaycan dilinin morfologiyası
125
-ı, -i, -u, -ü
Sözdüzəldici şəkilçi
Sözdəyişdirici şəkilçi
F
el
ə
ar
tı
rı
ld
ıqd
a
i
si
m
dü
zə
ldi
r,
m
əs
.:
y
az
-
ya
z+
ı,
ç
ək
+
i,
öl
ç-
öl
ç-
ü
S
if
ət
ə
art
ırı
ldı
qda
f
el
düz
əl
di
r,
m
əs
.:
b
ərk
-
B
ərk
+
i
(m
ək)
,
ac
-a
cı
(m
aq)
İs
m
ə
ar
tı
rı
lı
b
k
əm
iyy
ət
z
ərf
i
dü
zə
ldi
r,
m
əs
.:
T
əqr
ib
-t
əqr
ib+
i
İs
m
ə
ar
tı
rl
dı
q
da
i
si
m
düz
əl
d
ir;
m
əs
.:
c
əng
-
cə
ng
i+
i,
ç
oba
n
-ç
ob
an
+
ı,
v
ağ
za
l-
va
ğ
za
lı
+
ı
F
el
ə
ar
tı
lı
b
f
el
düz
əl
di
r,
m
əs
.:
s
ür(
m
ək)
-
sür+
ü
(m
ək)
M
əns
ubi
y
yə
t
şə
ki
lç
is
i:
O
nun
d
əf
tə
r+
i
T
əs
ir
li
k
h
al
ş
ək
il
çi
si
;
m
əs
.:
Ü
zü
m
+
ü
y
ığdı
la
r.
Buludxan Xəlilov Müasir Azərbaycan dilinin morfologiyası
126
-a, -ə
Sözdüzəldici şəkilçi
Sözdəyişdirici şəkilçi
F
el
ə
a
rt
ırı
lı
b
is
im
dü
zə
ldi
r;
m
əs
.:
ç
ev
ir
-
(m
ək
)
–
ç
evr
ə
İs
m
ə
ar
tı
rı
lı
b
fe
l
dü
zə
ldi
r,
m
əs
.:
əl
-
ə
l
+
ə
(m
ək)
F
el
ə
a
rt
ıl
ıb
f
el
d
üz
əl
d
ir.
m
əs
.:
T
ıx
(m
aq)
–
t
ıx
+
a
(m
aq)
A
dl
ar
a
art
ıl
ıb
zə
rf
d
üz
lə
d
ir.
M
əs
.:
A
cı
ğ
–
a
çə
ğ
a
Y
önl
ük
ha
l
şə
ki
lç
is
i,
m
əs
.:
m
ən
T
el
ev
iz
or
+
a
b
axı
ra
m
A
rz
u
şə
kl
ini
n
ş
ək
il
çi
si
,
m
əs
.:
m
ən
g
ərə
k
m
ək
tub
ya
z+
a
id
im
Buludxan Xəlilov Müasir Azərbaycan dilinin morfologiyası
127
-ın, -in, -un, -ün
Sözdüzəldici şəkilçi
Sözdəyişdirici şəkilçi
F
el
ə
ar
tı
lı
b
i
si
m
dü
zə
ldi
r,
m
əs
.:
s
əp
-
(m
ək
)
–
s
əp
+
i
n
F
el
ə
ar
tı
lı
b
f
el
düz
əl
di
r,
m
əs
.:
s
ev
-
(m
ək
)
–
s
ev
+
i
n
(m
ək)
Y
iy
əl
ik
ha
l
şə
ki
lç
is
i,
m
əs
.:
(S
əni
n)
əl
+
In,
(s
əni
n)
sa
ç+
ın
Y
iy
əl
ik
ha
l
ş
ək
il
çi
si
,
m
əs
.:
E
lç
in
+
in
günd
əl
iy
i
II
şə
xs
in
cə
m
in
i
bi
ldi
rə
n
ş
əxs
ş
əki
lç
is
i,
əm
r
şə
k
li
n
in
şə
ki
lç
is
i,
m
əs
.:
ç
al
ış
+
ın
Dostları ilə paylaş: |