85
ili içərisində əmizdirmələrlə süd qardaşlığı meydana
gəlir. Iki ildən sonrakı əmizdirmələrdə bu qardaşlıq
özünü göstərməz. Deməli, Quranın təsbit etdiyi iki il
ə
mizdirmə müddətindən sonra ana südü öz
ə
həmiyyətini böyük ölçüdə itirməkdədir.
Ana südü qida kimi körpənin dünyaya gəlməsi ilə
başlayır. Bir başqa uşaq iki ilə qədər bu süddən çox az
bir şey dəxi əmsə, süd qardaşlığı meydana çıxır. Bu
süd uşağın formalaşması ilə meydana gəldiyi üçün,
onu əmən digər uşağa da eyni xarakter hakim kəsilir.
Başqa sözlə, ortaq vəsflərə dayanan bir qardaşlıq
xarakteri gerçəkləşir. Bu səbəbdən, bəhs edilən ayəti-
kərimə ilə süd qardaşlarının evlənmələri haram buyu-
rulmuşdur. Normal batin qardaşlığı kimi, süd qardaş-
lığı da eyni məhrəmiyyət ölçülərinə tabedir.
Nəslin sağlamlığı cəhətdən Quranın bu qadağası
necə böyük əhəmiyyətə malikdir. Hələ bunun bu gün
elmə məchul olan tərəfləri gün işığına çıxdıqca,
“Qurani-Kərim”in möcüzəli xəbərdarlıqları daha da
aydınlaşacaqdır.
Uşaqların qidalanması üçün bəzi bölgələrdə keçi
südü istifadə olunur. Bu onunla izah edilir ki, keçi südü
kimyəvi tərkibinə, yağ kürəciklərinin xırda və yağ
kürəciklərini xaricdən əhatə edən zülal təbəqəsinin
(pərdəsinin) nazik olmasına görə ana südünə yaxındır.
Ana südü möcüzə vi qidadır
“Biz insana ata-anasına (yaxş ılıq etmə yi, validey-
ninə yaxş ı baxmağ ı, onlarla gözə l davranmağ ı)
tövsiyə
etdik. Anası onu (bə tnində ) çox zə if bir halda daş ı-
mış dı. (Uş ağ ın süddə n) kə silmə si isə iki il ə rzində
olur. (Biz insana buyurduq): Mə nə və ata-anana
86
ş
ükür et. Axır dönüş Mə nə dir!” (Loğman, 31/14).
Ana südü körpənin qidaya olan ehtiyacını qüsur-
suz olaraq ödəmək və uşağı mümkün infeksiyalardan
qorumaq üçün Allahın yaratdığı bənzərsiz bir nemət-
dir. Ana südündəki qida maddələrinin nisbəti ən ideal
səviyyədədir. Bətndəki uşağın hələ yetişməmiş əzaları
bədən sistemləri üçün ən uyğun formadadır. Ana südü
uşağın beyin hüceyrələrinin böyüməsini təmin edən və
onun sinir sisteminin inkişafını sürətləndirən qidalar
baxımından da çox zəngindir. Çağdaş dövrün texnolo-
giyası əsasında istehsal edilən uşaq yeməkləri də bu
möcüzəli qidanın yerini verə bilmir.
Ana südünün uşaq üçün zəruri olan faydalı cəhət-
lərinin siyahısına zaman keçdikcə yeni-yeni məqamlar
ə
lavə edilir. Tədqiqatlar nəticəsində məlum olub ki,
ana südü əmən uşaqlar xüsusilə tənəffüs və həzm sis-
temi ilə bağlı infeksiyalardan tam qorunurlar. Çünki
ana südündə elə bənzərsiz maddə və elementlər (mə-
sələn, antikorlar) var ki, onlar körpəni infeksiyadan
bilavasitə qoruyur.
Ana südünün başqa bir antiinfeksion xüsusiyyəti
də var. Bu xüsusiyyət “normal flora” deyilən xoşmə-
ramlı, “yaxşı” bakteriyalar üçün “dost şəraiti” yaratdığı
halda, zərərli bakteriyaların, virus və parazitlərin
körpənin orqanizmində “məskən salmasına” mane
olur. Bundan əlavə ana südündə uşağın yoluxucu xəs-
təliklərə qarşı immunitet sistemini tənzimləyən və
onun yaxşı işləməsini təmin edən faktorların da olması
müəyyən edilmişdir.
Ana südü xüsusi olaraq uşaqlar üçün proqramlaş-
dırıldığından körpənin çox asan həzm edə biləcəyi
qidadır. Ana südü çox zəngin qida ehtiyatına malik
87
olsa da, onun həzm edilməsi uşaqların həssas
sistemlərinə uyğundur və asandır. Beləliklə, uşaq bu
qidaların həzminə daha az enerji sərf edir və elə buna
görə də enerjisini orqanizminin başqa fəaliyyətinə,
böyüməyə və əzalarının inkişafına yönəldir.
Körpəsini vaxtından əvvəl doğan anaların südündə
isə uşağın ehtiyaclarına uyğun olaraq daha çox yağ,
protein, mineral, xlor və dəmir olur. Həmçinin müəy-
yən edilmişdir ki, öz analarının südü ilə qidalanan vax-
tından əvvəl doğulmuş körpələrdə görmə qabiliyyəti,
gözlərin fəaliyyəti daha yaxşı inkişaf edir. Belə uşaqlar
intellektual testlərdən keçirilərkən bəlli olur ki, onların
bir çox üstünlükləri var.
Ana südünün təzəcə dünyaya gələn körpənin inki-
ş
afı üçün zəruri olan xüsusiyyəti onun tərkibində
omeqa-3 adlı yağ turşularının olmasıdır. Omeqa-3 yağ
turşuları insan beyninin və retinasının vacib bir tərkibi
olduğu üçün o, xüsusilə təzə doğulan körpələrin yaşa-
ması baxımından böyük əhəmiyyətə malikdir. Omeqa-
3 xüsusilə hamiləlik dövrü boyunca və körpəlik
dövrünün başlanğıcında beynin və sinirlərin əlverişli
şə
kildə inkişafı üçün də çox vacibdir. Ana südündə
təbii və mükəmməl bir omeqa-3 anbarı olduğuna görə
alimlər ana südünün vacibliyini xüsusilə qeyd edirlər.
Bristol Universitetinin (ABŞ) alimləri tərəfindən
aparılan tədqiqatlar ana südü ilə qidalanmağın uzun-
müddətli faydaları arasında onun təzyiqə müsbət
təsirinin olduğunu və bunun sayəsində infarkt riskinin
azaldığını ortaya qoymuşdur. Araşdırmanı aparan
alimlər ana südünün qoruyucu gücünün onun tərkibin-
dəki maddələrdən qaynaqlandığını bildirir. “Gircula-
tion” adlı tibb jurnalında dərc olunan tədqiqatın
Dostları ilə paylaş: |