Microsoft Word s g. temmuz doc
Yüklə 1,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
90 çıkarlarını göz önüne alarak hareket etmesi gerektiği ifade edilmiştir. Realist paradigmaya uygun olarak uluslararası ilişkilerin çıkarlar üzerine kurulduğu, buna uygun davranılması gerektiği ön plana çıkarılmıştır. Kıbrıs Barış Harekâtında basın, kendisini ulusal değerler ve kimliğin savunucusu olarak konumlamıştır. Yayınlarında hükümetin resmi politikasına ağırlık vermiş, bu amaçla Başbakan Bülent Ecevit’in açıklamalarını destekler biçimde aktarmış ve bu açıklamaların haklılığını savunmuştur. Basın müdahaleyi yıkılan anayasal düzenin yeniden kurulması, Türk toplumunun güvence altına alınması ve Türkiye’nin ekonomik çıkarları ve güvenliği açısından değerlendirmiştir. Uluslararası anlaşmalardan doğan müdahale hakkı ve garanti antlaşmasının kendisine verdiği haktan yararlanarak Türkiye’nin bu müdahaleyi gerçekleştireceğini ifade ederek müdahale meşrulaştırılmaya çalışılmıştır. “Uluslararası anlaşmalardan doğan müdahale hakkı” basında en çok vurgu alan nedenlerin başında gelmektedir. ncelenen süre zarfında uluslararası anlaşmalardan doğan müdahale hakkı dört defa vurgulanmıştır. Müdahale yaklaştıkça Türkiye’nin haklılığı ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Müdahalenin hukuki olduğu ve haklı bir savaş olduğu ileri sürülmektedir. Kıbrıs’taki girişilen askeri darbenin Yunan hükümetince düzenlenip desteklendiği apaçık bellidir. Çeşitli belgelerle kanıtlanan bu duruma göre yabancı bir devlet Kıbrıs Cumhuriyetinin bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve anayasal düzenine karşı tecavüzde bulunmuş olmaktadır. Londra ve Zürih antlaşmalarına göre Kıbrıs Cumhuriyetinin bağımsızlığını, toprak bütünlüğünü, güvenliğinin korunmasını ve anayasal düzene uyulmasını garanti etmiş olan devletlerin bu duruma 91 müdahale edip, yıkılmak istenen anayasal düzeni yeniden kurmaları hem hakları, hem de vecibeleridir. 179 Basın darbenin ilk günlerinde Türkiye tarafının durumu iyi değerlendirmesi ve Türkiye’nin haklarının korunması gereği üzerinde durmaktadır. Türkiye’ye müdahale hakkının hangi anlaşmalarla verildiği üzerinde durulmakta ve müdahale sık sık dile getirilmeye başlanmaktadır. “Müdahale hakkımız var” haberiyle bu hakkın dayandığı Garanti Antlaşması’nın dördüncü maddesine gönderme yapılmıştır. Buna göre: Bu antlaşmanın hükümleri ihlal edildiği zaman, Yunanistan ve Birleşik Krallık, bu hükümlere riayeti sağlamak için birbirleriyle istişare etmeyi taahhüt ederler. Müştereken veya anlaşarak hareket mümkün olmadığı takdirde garanti veren üç devletten her biri ihdas edilen durumu tekrar tesis-i münhasır maksadıyla harekete geçme hakkını muhafaza eder. 180 Basın, Türkiye’deki bütün kesimlerin Türkiye’nin haklarının korunması konusunda ittifak halinde olduğunu belirtmektedir. Basındaki yorumlarda darbecilerin kimliği ve amacının belli olduğu, bunların ENOS S’ten başka ideallerinin olmadığı, duruma tamamen hâkim olmadıkça bu ideallerini belli etmeyecekleri, ama bunu ilk fırsatta gerçekleştirmeye çalışacaklarından şüphe edilmeyeceği vurgulanmaktadır. Bu yüzden Kıbrıs’taki meşru yönetimi zorla gasbetmeye çalışanların kimliği, müdahale gereğini zorunlu hale getiren bir neden olarak ele alınmaktadır. Basında, Türkiye’nin herhangi bir müdahalesi sonucunda Türkiye ile Yunanistan arasında bir savaşın çıkabilme ihtimali bulunduğu, bunun sorumluluğunun Türkiye’ye 179 Abdi pekçi, Müdahaleden Önce Ültimatom, Milliyet, 17 Temmuz, 1974. 180 Hürriyet, 16 Temmuz, 1974. 92 yüklenmek istenebileceğine dikkat çekilmekte ve buna müsaade edilmemesi gerektiği belirtilmektedir. Türkiye barışçı, meşruiyetçi olarak nitelendirilmekte, Türkiye’nin bu krizdeki haklılığı vurgulanmakta ve Kıbrıs Adası’nın Türkiye’nin ulusal çıkarlarının korunmasındaki önemine değinilmektedir. Türkiye’nin adaya müdahale etmesinin en önemli gerekçeleri ekonomik ve güvenlik gerekçeleridir. Ali Gevgilili köşe yazısında, Ankara’nın, Türk ekonomik çıkarlarının artık denizlerle çok yakından ilişkili olduğunu çok iyi anladığını belirttikten sonra şöyle devam etmektedir: Ege denizinde 12 millik bir karasuyu uygulaması -var olan statü altında- Türkiye’nin Ege’den Akdeniz’e doğru başka devletlerin kara suyuna hiç girmeden çıkabilmesinin sonu demektir. O zaman Kıbrıs Türkiye yönünden daha da önemli olmaktadır. Çünkü Ege’de Türk deniz egemenliğini çepeçevre kuşatan zincirin Yunanistan’a bağlı olmayan tek halkası Kıbrıs’tır. Türkiye’nin Kıbrıs dolayısıyla duyduğu kaygı salt adadaki Türk topluluğuyla sınırlı olarak düşünülmemelidir. Kıbrıs Türkleri tarihsel bir bağın miraslarıdırlar. Ama Kıbrıs’taki Türk varlığı daha da önemli olarak Türkiye’nin Akdeniz’e açılışının bir başka güvencesidir. Ankara, Kıbrıs’ın bağımsız, federatif bir toplum olmasına yönelirken, adanın Yunanistan’a ilhakına başka bir deyişle, ta Güney Akdeniz’e kadar inecek bir Yunan gölü oluşturma çabalarına karşı durmuştur. Ortadoğu’da gerginlik yerine barışın, Kıbrıs ve Türk toplumları arasında birbirlerini yok etmeye dönük çatışmalar yerine, karşılıklı işbirliklerinin tek yolu Kıbrıs’ta Türk haklarına saygılı kalınmasıdır. 181 Müdahale tarihine doğru basında son durum değerlendirmeleri yapılmakta ve Türkiye’nin adaya müdahalesinin kendisine uluslararası anlaşmalarla verilen bir hak 181 Ali Gevgilili, Milliyet, 17 Temmuz, 1974. Yüklə 1,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|