191
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Türk Dillərində Sintaktik Sinonimlər Məsələsinə Dair
Gülbəniz İsmayılzadə
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
ADİU(UNEC), “Azərbaycan dili” kafedrasının dosenti
(ulduz.alizade@yahoo.com)
XÜLASƏ
Məqalədə türk və Azərbaycan dillərinin materialları əsasında sintaktik sinonimlik məsələsinə nəzər
salınır, bu hadisənin yaranması səbəbləri, sinonimliyin nitq mədəniyyətindəki rolu və digər xüsusiyyətlərinə
aydınlıq gətirilir.
Sintaktik sinonimlik hadisəsi müstəqil söz birləşmələri, həmçinin sadə və mürəkkəb cümlələr, hətta
mətnlər arasında özünü göstərir.
Araşdırma onu göstərir ki, sintaktik sinonimlik məsələsi türk dillərində müqayisəli planda
öyrənilməmişdir, ancaq ayrı-ayrı türk dillərində (məsələn, özbək dilində) bu məsələ tədqiqat obyektinə çevrilə
bilmişdir.
Açar sözlər: sintaktik sinonimlik, sintaktik parallelizm, sintaktik dublet, paralel konstruksiyalar,
üslubiyyat
192
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Bağlanma Stilleri Ve Duygusal Tepkisellik Arasındaki İlişkide Psikolojik Sağlamlığın
Aracılık Rolünün İncelenmesi
Özge Nur ÇAKMAK
İstanbul Arel Üniversitesi
ozgee_nur_61@hotmail.com
Prof. Dr. Mehmet Engin DENİZ
Yıldız Teknik Üniversitesi
edeniz@yildiz.edu.tr
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinde bağlanma stilleri ve duygusal tepkisellik arasındaki
ilişkide psikolojik sağlamlığın aracılık rolünü incelemektir. Araştırmaya Karadeniz Teknik Üniversitesi ve
İstanbul Arel Üniversitesinde öğrenim gören 207 si kadın 177 si erkek olmak üzere toplam 384 üniversite öğrencisi
katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak; duygusal tepkisellik ölçeği, yetişkinler için psikolojik
dayanıklılık ölçeği, yakın ilişkide yaşantılar envanteri ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında
kullanılan ölçme araçlarından elde edilen verilere dair sonuçlar tablolar halinde bulgular bölümünde
gösterilmiştir. Verilerin analizi aşamasında, araştırmanın bağımlı değişkeni olan duygusal tepkiselliği çeşitli
sosyo demografik değişkenler açısından incelemek için bağımsız örneklem t testi ile tek yönlü varyans analizi
kullanılmıştır. Bağlanma stilleri ile duygusal tepkisellik ilişkisinde psikolojik sağlamlığın aracılık rolünü
incelemek amacıyla bootstrapping işlemi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizi “IBM SPSS Statistics
22” paket programı kullanılarak yapılmıştır. Yapılan araştırma sonucu incelendiğinde cinsiyet ve ebeveyn tutumu
açısından üniversite öğrencilerinin duygusal tepkisellik düzeyi puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir
farklılaşma bulunurken sınıf düzeyi, kardeş sayısı, aile içindeki çocuk sırası ve aile yapısında anlamlı bir
farklılaşma bulunmamıştır. Duygusal tepkisellik; kaçınma bağlanma stili ve kaygılı bağlanma stili ile pozitif yönde
anlamlı ilişki gösterirken psikolojik sağlamlık ile negatif yönde anlamlı ilişkiye sahiptir. Diğer taraftan psikolojik
sağlamlık; kaçınma bağlanma stili ve kaygılı bağlanma stili ile negatif yönde anlamlı ilişkiler göstermektedir.
Kaçınma bağlanma stili ve kaygılı bağlanma stili psikolojik sağlamlık düzeylerini doğrudan negatif yönde anlamlı
yordadığı görülmektedir. Diğer taraftan psikolojik sağlamlık da duygusal tepkiselliği doğrudan negatif yönde
anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Yapılan araştırmadaki analiz sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinde
kaçınma bağlanma stili ile duygusal tepkisellik ilişkisinde psikolojik sağlamlığın tam aracı rol, kaygılı bağlanma
stili ile duygusal tepkisellik ilişkisinde psikolojik sağlamlığın kısmı aracı rol oynadığı sonucuna varılmıştır.
Anahtar kelimeler: Bağlanma Stilleri, Duygusal Tepkisellik, Psikolojik Sağlamlık.
193
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
İletişim Teknolojilerinin Eğtimde Önemi
Basti ALİYEVA
Azerbaycan Devlet Iktisat Üniversitesi
bastiyusfova@gmail.com
İçinde bulunulan bilgi çağının en belirgin özellikleri arasında bilim, hızlı teknolojik değişmeler ve
küreselleşme sayılabilir. Üretimde sermaye “bilgi” olmuş, elektrik enerjisinin yerini nükleer enerji almış ve
iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte, “ulaşım-erişim” daha kolaylaşmıştır. Artık çağdaş toplumların
gelişmişlik düzeyleri, genellikle, ürettikleri bilim ve teknoloji ile ölçülmeye başlamıştır. Teknolojinin ise topluma
aktarılması ancak eğitim yoluyla sağlanabilmektedir. Bu anlamda, son yıllarda, iletişim bilimi ve
teknolojilerindeki hızlı gelişmeler ve uygulamadaki yaygınlık, gelişmiş eğitim sistemlerinin yetiştirdiği yaratıcı
üretici ve tüketicilerle birebir alakalıdır. Teknoloji ve iletişim araçlarının sağladığı olanaklarla bireylerin
uluslararası iletişiminin kolaylaşması ve yaygınlaşması ile birlikte ulusal egemenlik fikri ve ulusal sınırların etkisi
sınırlanmaya başlamıştır. Bu süreçle birlikte bireyler ulus devletlerin sınırlarını aşan kimliklere daha fazla ilgi
duymuş ve küresel bilgi ve etki gittikçe daha fazla tartışılmaya başlanmıştır. Teknolojik değişmeler çalışma
ilişkilerinin daha hiyerarşik ve merkezi olarak kontrol edildiği yapıları mümkün kılmaktadır. BT hem çalışan hem
de yöneticiler açısından bilgiyi dağıtma ve kullanmaya imkân sağlasa da yöneticiler otoritelerinin bir dayanağı
olarak gördükleri bilgiyi ellerinde tutmak istemektedirler. Bu yüzden BT’nin işi yeniden örgütlerken ortak
kazançlar üretmek için bir araç mı, yoksa eskiye göre daha basıklarmış bir hiyerarşinin tepesinde yer alan kesimin
kazançlarına hizmet eden verimlilik artışı için mi var olduğunu sorgulamak gerekir. Bu sorunun cevabını almak
ise BT’nin çalışanların da lehine olan bir esneklik ve otonomiyi sağlayıp sağlamadığına dair bir analizle mümkün
olacaktır. Eğitimin, her toplumda özel bir önemi haline gelmiştir. Eğitim bir yandan geçmişe bakmayı, ama ona
takılmamayı, diğer yandan geleceğe bakarak, insanın yaratıcılığını keyifli bir arayış ve gezintiye çıkarır. Bu
anlamda eğitim, insan ve toplum için bir yeniden inşa aracıdır.
Anahtar kelimeler: Teknoloji, Azerbaycan, İletişim, Küreselleşme, Bilgisayar, Bilgi Toplumu
Dostları ilə paylaş: |