www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
223
76. Sinergetika
Müxtəlif təbiyyətli strukturların (sistemlərin) öz-özünə təşkili, yaranması, davamlı saxlanması və dağılması
proseslərinin riyazi fizika üsulları («formal texnologiyalar») əsasında öyrənilməsi ilə məşğul olan elm sahəsi.
Sinergetik yanaşma şəbəkə informasiya məkanı kimi mürəkkəb sisteminin öyrənilməsində də tətbiq olunur.
77. Şəbəkə təşkilatı
İstehsalın və biznesin idarə edilməsində şəbəkə rabitəsindən, münasibətlərindən və texnologiyalarından istifadə
edən təşkilatlardır.
78. Şəbəkə iqtisadiyyatı
1. Elektron şəbəkələrinin köməyi ilə həyata keçirilən iqtisadiyyat. Şəbəkə iqtisadiyyatının əsasını şəbəkə
təşkilatları təşkil edir.
2. İqtisadi sistemin hər hansı bir yerində olmaqla hər bir kompaniyanın və ya fərdin asanlıqla və minimal
xərclərlə digər kompaniyalarla və fərdlərlə birgə iş, ticarət, ideya mübadiləsi (nou-hau) və s. aparmaq üçün
əlaqəyə girməsinə imkan verən mühit.
79. Şəbəkə cəmiyyəti
İnformasiya əlaqələrinin əsas hissəsinin elektron şəbəkələrin köməyi ilə aparıldığı cəmiyyət.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
224
80. Şəbəkə texnologiyaları
Şəbəkə rejimində qarşılıqlı əlaqələri təmin edən texnologiyalar.
81. Şəbəkə yaratma
Maraqlar üzrə informasiyanın könüllü və bəzən də pulsuz mübadiləsinə əsaslanan elektron cəmiyyətlərin
yaradılması prosesi.
82. Şəbəkə
İstifadəçilərə informasiya mübadiləsi, bir-biri ilə əlaqə saxlama və lazımi informasiyaya müraciət imkanı verən
kompüterlər və digər müvafiq qurğuların kombinasiyasıdır.
83. Telekommunikasiya
İKT əsasında informasiyaların uzaqdan ötürülmə prosesidir.
84. Tele konfrans
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
225
Texniki vasitələrin köməyi ilə müxtəlif ərazilərdə olan iştirakçılar arasında qrup şəklində ünsiyyət əlaqələrini
yaradan tədbir növüdür. Məsələn, telefon konfransı, audio konfrans, video konfrans, çat və s.
85. Telematika
1. İKT-nin bir tətbiqi olub, istifadəçilərin informasiyaya olan tələbatını təmin edən informasiya sistemləri və
xidmətləridir.
2. İnformasiyanın birgə işlənməsi və ötürülməsi üçün televiziyanın kompüter qurğuları ilə birləşdirilməsi.
86. Tele səhiyyə
Tibb də bir istiqamət olub, informasiya telekommunikasiya infrastrukturundan istifadə edərək mütəxəssislər
arasında ünvanlı tibbi informasiyanın mübadiləsi yolu ilə müalicənin keyfiyyətinin və əlyetərliliyinin
artırılmasıdır. Tibb məlumatlarının və biliklərinin rabitə kanalları ilə ötürülməsi üçün razılaşdırılmış hazırlığı
tibbi informasiya mübadiləsinin adekvatlığının zəruri şərtidir.
87. Tele iş
İşin nəticəsinin istifadə olunduğu yerdən uzaqda informasiya kommunikasiya infrastrukturundan istifadə
etməklə yerinə yetirilən iş.
88. Tele xidmət
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
226
İnformasiya-kommunikasiya infrastrukturundan istifadə etməklə məsafədən verilən xidmət.
89. Universal xidmət
İstifadəçinin coğrafi yerindən asılı olmayaraq dövlət və ya özəl operatorlar tərəfindən sərfəli qiymətə
informasiya kommunikasiya infrastrukturuna çıxışın təmin edilməsi.
90. Video konfrans
Kompüter şəbəkələrindən istifadə etməklə müxtəlif ərazilərdə olan iştirakçılar arasında real zaman rejimində
audio-video informasiya mübadiləsini təmin edən xidmətdir.
91. Videokonfrans
Video konfrans rabitəsindən istifadə etməklə həyata keçirilən tədbirdir. Telekonfransın bir növüdür.
92. Virtual reallıq
1. Vizual (görüntü) və səs effektlərindən istifadə etməklə tamaşaçını ekran qarşısında xəyal olunan dünyaya
qərq edən kompüter sistemləridir. İstifadəçi kompüter tərəfindən yaradılan və reallıq təəssüratı yaradan xəyal və
səslərlə əhatə olunur. İstifadəçi müxtəlif sensorların köməyi (məsələn şlem və əlcək) ilə xəyali dünya ilə
qarşılıqlı əlaqədə olur. Virtual reallıq üzrə son tədqiqatlar seyircinin reallıq hisslərinin artırılmasına yönəlmişdir.
2. Multimedia-əməliyyat mühitinin köməyi ilə reallaşan və stereoskopik ―ekran dünyası‖nda təqdim olunan
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
227
illüziya mühitinə real zamanda birbaşa girişi və orada olmanı həyata keçirən yeni təmassız qarşılıqlı
informasiya əlaqəsi texnologiyasıdır. Daha abstrakt düşünsək, bu istifadəçinin təsəvvüründə yaranan xəyali bir
dünyadır.
93. Virtual iqtisadiyyat
İqtisadi əməliyyatların elektron məkanda aparılmasıdır.
94. Virtual müəssisə
Coğrafi cəhətdən müxtəlif ərazilərdə, ölkələrdə olan insanların İKT-dan istifadə etməklə əməkdaşlığıdır. Virtual
müəssisənin üzvləri bilavasitə görüşmədən və ya nadir hallarda görüşərək fəaliyyət göstərirlər.
95. Virtual dünyalar
Kompüterlərin ekranlarında reallığı əks etdirən proses və hadisələrin modelləşdirilməsidir. Bu modellərin
köməyi ilə müxtəlif həyatı məqamlar və layihələrin (məsələn şəhərsalma, kommunikasiya, ticarət, sənaye,
təhsil, elm, təbabət və ictimai-mədəni yaradıcılığın digər sahələrində) mümkün variantları düşünülür.
96. Virtual birliklər
Bu termin İnternetin inkişafı mərhələsində meydana gəlmişdir.
1. Elektron məkanda yaranan və fəaliyyət göstərən yeni tipli cəmiyyətlərdir.
Dostları ilə paylaş: |