Milliy, hududiy va jahon adabiyoti tushunchalarini izohlang

1-bilet

1. 
   Milliy, hududiy va jahon adabiyoti tushunchalarini izohlang
   
2. 
   Poetika nima va uning turlari haqida tushuncha bering
   

1. 
   Milliy, hududiy va jahon adabiyoti tushunchalarini izohlang
   

Milliy, mintaqaviy va jahon adabiyoti tushunchalari adabiy asarlarning turli miqyoslari va ko'lamlarini bildiradi, ular yaratilgan va qadrlanadigan geografik va madaniy sharoitlarni aks ettiradi.
Milliy adabiyot:
Ta'rif: Milliy adabiyot deganda ma'lum bir mamlakat yoki millat chegaralarida yaratilgan adabiy asarlar to'plami tushuniladi. U ko'pincha o'sha xalqning madaniy, tarixiy, ijtimoiy va lingvistik jihatlarini aks ettiradi.
Xususiyatlari: Milliy adabiyot ma'lum bir mamlakatning o'ziga xos tajribasi, an'analari va o'ziga xosligi bilan shakllanadi. U milliy til(lar)da yozilgan va xalq tarixi, urf-odatlari va qadriyatlariga taalluqli mavzularni o'rganuvchi asarlarni o'z ichiga olishi mumkin.
Misol: Lev Tolstoy, Fyodor Dostoevskiy kabi mualliflar asarlarini o‘z ichiga olgan rus adabiyoti milliy adabiyotning yorqin namunasidir.
Hududiy adabiyot:
Ta'rif: Mintaqaviy adabiyot kengroq milliy kontekstda ma'lum bir geografik mintaqaning adabiy mahsulotiga qaratilgan. U ko'pincha o'sha hududning o'ziga xos xususiyatlarini, dialektlarini va madaniy nuanslarini o'rganadi.
Xususiyatlari: Mintaqaviy adabiyotlar landshaftlar, an'analar va mahalliy urf-odatlardagi farqlarni ta'kidlab, mamlakat ichidagi xilma-xillikni qamrab olishi mumkin. Bu millat ichidagi madaniy gobelenning yanada batafsil ko'rinishini ta'minlaydi.
Misol: Amerika Qo'shma Shtatlaridagi janubiy adabiyot, jumladan, Uilyam Folkner va Flanneri O'Konnor kabi mualliflarning asarlari mintaqaviy adabiyotning namunasidir.
Jahon adabiyoti:
Ta'rif: Jahon adabiyoti o'z mamlakati chegaralaridan tashqarida tan olingan va ta'sir ko'rsatgan adabiy asarlarni o'z ichiga oladi. Bu asarlar ko'pincha madaniy va til chegaralaridan oshib, dunyoning turli burchaklaridan kelgan kitobxonlar bilan rezonanslashadi.
Xususiyatlari: Jahon adabiyoti o'zining universal mavzulari va jozibadorligi bilan ajralib turadi. U ko'pincha turli madaniyatlar bilan bog'liq bo'lgan insoniy tajriba va his-tuyg'ularga murojaat qiladi. Ushbu asarlarning global auditoriya uchun ochiq bo'lishida tarjimalar hal qiluvchi rol o'ynaydi.
Misol: Kolumbiyalik Gabriel Garsia Markes, yaponiyalik Xaruki Murakami yoki nigeriyalik Chinua Achebe kabi mualliflarning asarlari xalqaro miqyosda e’tirof etilgani va kitobxonlar soni bo‘yicha jahon adabiyotining bir qismi sanaladi.
Xulosa qilib aytganda, milliy adabiyot muayyan davlatning madaniy-tarixiy kontekstidan kelib chiqqan bo‘lsa, mintaqaviy adabiyot millat ichidagi xilma-xillikni o‘rganadi, jahon adabiyoti esa milliy chegaralardan oshib, o‘zining umuminsoniy mavzulari bilan jahon auditoriyasini o‘ziga jalb qiladi. Bu tushunchalar adabiy asarlarning joylashishi va qadrlanishining turli miqyoslarini tushunish uchun asos yaratadi.

2.