Moderniteden postmoderniteye uzanan bir köPRÜ: zygmunt bauman
Yüklə 2,44 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 2.7.6. Baudrillard
Postmodernizm akımıınn içinde adı geçen bir başka Fransız düşünür Jean Baudrillard(1929-2007)’dır. Baudrillard, kendi ağzıyla postmodern bir düşünür olduğunu söylemese de “post-modernizmin en büyük rahibi” olarak gösterilmektedir. 214 Ona göre tarihsel açıdan içinde bulunduğumuz dönem, simülasyon veya taklit çağıdır. Baudrillard, toplumun kitleleştiği bu çağda, ideolojilerin bittiği, anlamın yakalanmadığı, tüketime dayalı bir hipergerçeklik ortaya çıktığını ileri sürmektedir. Baudrillard, “günümüz postmodern dünyasının gerçek bir toplumdan ziyade, sembollerle imajların, gerçek ve somut olanın yerini aldığı sanal bir gerçeklik olduğunu göstermek amacıyla geliştirmiş olduğu bir kavramdır. Bizim bugün, mal ve hizmetlerden ziyade sembollerle imajları alıp sattığımızı, gerçek bir takım maddî ihtiyaçları karşılamaktan çok ihtiyaçlarla arzuların psikolojik tatminini sağlamaya 214 Martin Slattery, Sosyolojide Temel Fikirler , (2. Baskı), (Haz. Ü.Tatlıcan-G.Demiriz), Sentez Yayınları, İstanbul 2008, s.475; Gane, Mike, Jean Baudrillard: Radikal Belirsizlik , çev. A.Utku-S.Toker, De Ki Yayınları, Ankara, 2008, s.56. 93 çalıştığımızı bildirir.” 215 Baudrillard, bu imajların ve sembollerin yayılmasında modanın-özelde giyim alanında olup diğer tüketim nesnelerine de değer kazandırması bakımından- etkili olduğunu söyler. Ona göre moda, tüketim üzerindeki etkisini televizyon, reklâm gibi ‘cam’/görüntü kanalları aracılığıyla sağlar ve yayar. Baudrillard’a göre postmodern toplum, toplumun geçirdiği üç simülacranın (similasyon) çağının son evresidir. Simulacra nesnelerin ya da olayların yeniden üretilmesi olarak düşünüldüğünde, insanın kullandığı sembollerle, bu evrelerdeki farklılığı gösterir. Modern tarihin içinde, toplumun anlam üretimi olarak değerlendirebileceğimiz simülakra dönemleri: “Tiyatronun doğuşu, moda, barok sanat vb. yenilikler aynı zamanda birer işaret ağıdırlar ve bunlar feodalitenin doğal işaretlerinin yerini almaya başlamışlardır. Baudrillard’a göre bu değişim ile beraber Birinci Simularca Çağına girilmiştir… İkinci Simularca Çağı ise sanayi devrimi ile ortaya çıkmıştır. Sanayi devrimi, nesnelerin neredeyse sonsuz sayıda yeniden üretilebilirliği demektir; nesneler, bu üretim süreci (akan şerit, otomasyon, robotik vb.) içinde tıpkısının aynısı olarak üretilmeye başlanmıştır. Üçüncü Simularca Düzeninde ise, üretimin yerine onun taklidi olan model geçmiştir. Yani metadan işarete ya da sembole doğru bir kayma süreci ortaya çıkmıştır.” 216 Kapitalizmin üretime yönelik ideolojik görünümü belli bir aşamadan sonra tüketim sektörüne endeksli bir mahiyete bürünmüştür. Üretimi had safhaya ulaştıran unsurlar on dokuzuncu yüzyıldan yirminci yüzyılın ilk yarısına kadar(boyunca) devam eden sanayileşme ve üretimdeki iktisâdi rasyonelliktir(araçsal diyebiliriz). Üretimdeki doygunluk yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren değişmeye başlamış, toplumsal alanda egemen kültür çalışma/üretme alanından tüketme alanına kaymıştır diyebiliriz. Yeni toplumsallıkta, “Harcama, Haz, Hesapsızlık (‘şimdi alın, sonra ödeyin’) temaları ‘püriten’ Tasarruf, Çalışma ve Malvarlığı temalarının yerine geçer.” 217 Böylece toplumsallığın kendisinde ve aktörlerde bir rol değişimi de gerçekleşmiştir. Sözgelimi; sınıf temelli toplumsal analiz ve politik eylemsellik üretim toplumunda, merkezi bir konumda dururken; tüketim toplumunun simülasyonlarında kapitalist nesne tüm değer göstergelerini(gösterge ekonomi politiği) de içine alan bir hale bürünür. Bu yüzden 215 Cevizci, Ahmet, Yüklə 2,44 Mb. Dostları ilə paylaş:
|