Mtmda bolalarni bilim, ko'nikma va malakalari har o'quv yili yakunida nazorat mashg'ulotlar orqali tekshirilib boriladi

Maktabgacha ta'lim uzluksiz ta'lim tizimining boshlang'ich bosqichi hisoblanadi va O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risida»gi, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» to'g'risidagi Qonun talablari asosida tashkil etiladi.
Maktabgacha ta'lim sog'lom, har tomonlama yetuk bolalarni tarbiyalash uchun zarur tashkiliy, uslubiy, psixologik, pedagogik shart-sharoit yaratadi, bolalarni maktabda muntazam ravishda ta'lim olishga tayyorlash ota-onalarga yordam beradi. So'ngi yillarda maktabgacha ta'lim tizimini takomillashtirish, ta'lim tarbiya mazmuni shakli vosita va metodlarini yangilashga alohida e'tibor berilmoqda.
MTMda bolalarni bilim, ko'nikma va malakalari har o'quv yili yakunida nazorat mashg'ulotlar orqali tekshirilib boriladi. 6-7 yoshdagi bolalarning maktabga tayyorgarlik darajasi ushbu davlat talablari ko'rsatkichlari
Tayyorlov guruhi bolalarini maktabda o'qishga tayyorlash muhirn o'rinni egallaydi. U maktabgacha bolalikni yakunlaydi va maktabda o'qishga o'qituvchi bosqich hisoblanadi. Ayni shu davrda bolalar xulq-atvori, faoliyatida ularning aqliy, ma'naviy-irodaviy va ko'tarinki sohalariga aloqador keyingi o'qitishlar uchun muhim bo'lgan xususiyatlar faol shakllanib boradi. Tayyorlov guruhi tarbiyachisining asosiy e'tibori barcha bolalarning maktabgacha ta'lim dasturida nazarda tutilgan mazmunni to'liq egallab olishlariga qaratiladi, chunki bu maktab ta'limiga to'laqonli tayyorlashning majburiy sharti hisoblanadi. Bolalarni maktabga tayyorlash vazifalaridan kelib chiquvchi katta guruhlardagi pedagogik jarayon o'ziga xosdir. Bu o'ziga xoslik maktabning ta'lim-tarbiya ishlaridan nusxa ko'chirishgina emas, balki bolalarning ularda maktabda muvaffaqiyatli o'qitish uchun zarur bo'ladigan sifatlarni og'ishmay shakllantirishga yo'llangan faoliyat va xulq-atvorlarini maxsus tashkil etilishidadir.
Tayyorlov guruhiga kelganda bolaning har xii faoliyatlarida: o'z-o'ziga xizmat qilishda, navbatchi likda, tabiat qo'ynidagi mehnatida mustaqil namoyon bo'la boshlaydi. Boladagi mustaqillik va tashkilotchilik qobiliyati tarbiyachining bevosita rahbarligida ularning hamma faoliyatlarida shakllantirilib boriladi.
Jismoniy tarbiya dasturini bajarish umumiy vazifalarni amalga oshirish bilan bir qatorda, bolalarda ertalabki badantarbiya va jismoniy mashg'ulotlarni bajonidil bajarish, o'z harakatlarini takomillashtirishga xohish tarbiyalanadi. Shuning uchun bolaning jismoniy, aqliy faolligini va ish qobiliyatini o'stiruvchi harakat faolligini rivojlantirish kerak. Tayyorlov guruhi bolalarini maktabda o'qishga tayyorlash muhirni o'rinni egallaydi. U maktabgacha bolalikni yakunlaydi va maktabda o'qishga o'tuvchi bosqich hisoblanadi. Ayni shu davrda bolalar xulq-atvori, faoliyatida ularning aqliy, ma'naviy-irodaviy va ko'tarinki sohalariga aloqador keyingi o'qitishlar uchun muhim bo'lgan xususiyatlar faol shakllanib boradi.
Tayyorlov guruhi tarbiyachisining asosiy e'tibori barcha bolalarning maktabgacha ta'lim dasturida nazarda tutilgan mazmunni to'liq egallab olishlariga qaratiladi, chunki bu maktab ta'limiga to'laqonli tayyorlashning majburiy sharti hisoblanadi. Bolalarni maktabga tayyorlash vazifalaridan kelib chiquvchi katta guruhlardagi pedagogik jarayon o'ziga xosdir. Bu o'ziga xoslik maktabning ta' lim-tarbiya ishlaridan nusxa ko'chirishgina emas, balki bolalarning ularda maktabda muvaffaqiyatli o'qitish uchun zarur bo'ladigan sifatlarni og'ishmay shakllantirishga yo'Ilangan faoliyat va xulq-atvorlarini maxsus tashkil etilishidadir.
Tayyorlov guruhiga kelganda bolaning har xil faoliyatlarida: o'z-o'ziga xizmat qilishda, navbatchi likda, tabiat qo'ynidagi mehnatida mustaqil namoyon bo'la boshlaydi. Boladagi mustaqillik va tashkilotchilik
qobiliyati tarbiyachining bevosita rahbarligida ularning hamma faoliyatlarida shakllantirilib boriladi.
Jismoniy tarbiya dasturini bajarish umumiy vazifalarni amalga oshirish bilan bir qatorda, bolalarda ertalabki badantarbiya va jismoniy mashg'ulotlarni bajonidil bajarish, o'z harakatlarini takomillashtirishga xohish tarbiyalanadi. Shuning uchun bolaning jismoniy, aqliy faolligini va ish qobiliyatini o'stiruvchi harakat faolligini rivojlantirish kerak. To'g'ri tashkil etilgan sayr bolalarni ng jismoniy rivojlanishida muhim o'rin tutadi.
Tarbiyachi bolalarning normal uxlashi va ovqatlanishini ta'minlash bo'yicha g'amxo'rlik qilib boradi. Ta'lim berish uslublaridagi izchillikning muhim sharti bolalarning bilim, malaka va ko'nikmalarni ongli egallab olishlariga erishish, bog'chada va maktabda ularning aqliy qobiliyatlarini va ijodiy faolliklarini o'stirishdi r. MTMi va maktabning boshlang'ich sinfida qo'llani ladigan juda ko'p usullar bir xil bo'lib, ular bolalarning aqliy, axloqiy-irodaviy rivojlanishlarini yaxshilashga qaratil gan, shu bilan birga ularning yangi mazmundagi bilimlarni egallashga, amaliy faoliyatga, bilishga qiziqishini oshirib, o'qituvchi bilan dars jarayonida yuzaga keladigan munosabatlar- ning murakkabroq shakllarini egallab olishlarga yordam beradi.
Tarbiyachining mashug'ulotlar jarayonida bolalarning amaliy faoliyatlariga, bilish jarayoniga bunday raxbarlik qilishi maktab va MTM o'rtasidagi ta'lim usulidagi izchillikning asosini tashkil etadi.
Maktabdagi dars, MTMidagi mashg'ulot bir muncha o'ziga xos xususiyatlarga ega, shu bilan birga ta'limning tashkiliy asosda olib borilishida esa umumiylik sezilib turadi. Mashg'ulot va darslarning mazmuni aniq dastur asosida olib borilishi, aniq belgilangan vaqt ajratilishi, pedagogning rahbarlik roli, ta'limning ilmiy asoslangan metod va usullaridan foydalanish, ta'lim berish jarayonida bolalarda o'quv faoliyati elementlari, o'z xulqini ixtiyoriy boshqarish qobiliyati, ma'lum maqsadga qaratilgan aqliy ish bilan shug'llanish qobiliyati tarbiyalab boriladi. Bular hammasi bolani maktab ta'limiga faol kirishib ketishga tayyorlaydi.
Shunday qilib, MTMlari bilan maktab o'rtasida ta'lim-tarbiya ishidagi izchillik bola shaxsini aniq maqsad bilan har tomonlama rivojlantirib borish imkonini yaratadi.
Maktabgacha ta'lim muassasasi va maktab o'rtasidagi aloqa ikki yo'nalishda olib boriladi:
1. Maktabgacha ta'lim muassasasi bilan maktabning pedagoglar jamoasi o'rtasidagi aloqa.
2. Maktabgacha ta'lim muassasasi bolalari va boshlang'ich sinf o'quvchilarini bir-birlariga yaqinlashtirish.
Maktabning boshlang'ich sinf o'quvchilari katta va tayyorlov guruhlari olib boriladigan ishlar mazmuni bilan tanishib boradilar va maktabda ta'lim berishda bolalar egallagan bilim, malaka va ko'nikmalarga asoslanadilar.
MTM bilan maktab pedagoglarining o'zaro aloqa o'rnatishlaridan ko'zlangan asosiy maqsad bolalarni zamon talabiga javob beradigan darajada maktab ta' limiga tayyorlash uchun o'quv tarbiyaviy ishlar bo'yicha maktab bilan maktabgacha ta'lim muassasasi o'rtasida mustaxkam aloqa o'rnatish, bolalarning maktabda muvaffaqiyatli o'qib ketishlari uchun MTMsi va maktabda olib bori layotgan ta'lim-tarbiyaviy ishlarni chuqur tahlil qilib, bu sohada yuqori natijalarga erishishdir.
Maktabgacha ta'lim muassasasi bilan maktab o'rtasidagi aloqaning mazmuni va shakllari yuqoridagi vazifalarga qarab belgilanadi.
MTMsi bilan maktab pedagogik tashviqot, metodik va amaliy masalalar yuzasidan bir-biri bi lan aloqa bog'laydi. Pedagogik tashviqot ishlari MTMsi maktabga tayyorlov guruhi tarbiyach isining va birinchi sinf o'qituvchisini MTMning maktabga tayyorlov guruhi da va birinchi sinfda olib boriladigan ta'l im-tarbiyaviy ishlar vazifasi bilan tanishtirishni, maktabga tayyorlov guruhi va I sinf dasturi mazmunini , tayyorlov guruh i bolalari va maktabdagi 1 sinf o'quvchilarining o'ziga xos xususiyatlarini o'rganishni taqozo etadi. Mana shunday usulda ish olib bori lganda o'qituvchi va tarbi yachilar maktabni 1 sinf va MTMni tayyorlov guruhidagi bolalarga xos bo'lgan yosh xususiyatlarini, ularning ruhiy tabiatini, aqliy va ijtimoiy rivojlantirshlarini tushunib, ularni maktabga tayyorlov masalalarini yaxshiroq anglab olishlarida yordam beradi.
Bu maqsadni amalga oshirishda maktabgacha ta'lim muassasasi bilan maktab o'rtasida quyidagicha konkret aloqa shakllari o'rnatiladi: o' qituvchi va tarbiyachilar bolalarni maktabga tayyorlash va uzviylik masalalari bo'yicha, bolalarni maktabga tayyorlash bo'yicha birgalikda o'tkaziladigan tadbirlarning mosligini muhokama qilish uchun seminar, pedagogik kengashlarda qatnashish, shuningdek bolalarning yosh xususiyatlarini, ularning MTMdan maktabga o'tishlaridagi ruhiy qiyinchiliklar, maktab sharoitiga qiynalmay moslashishlariga yordam beruvchi omillar bo'yicha tarbiyachi va o'qituvchilar tomonidan tayyorlangan leksiyalar orqali tajriba almashuv va boshqalar kiradi.
Maktabgacha ta'lim muassasasi bilan maktab o'rtasidagi uzviy aloqaning pedagogik vazifasi MTMning tayyorlov guruhida va maktabning 1-sinfida olib boriladigan ta'lim-tarbiyaviy ishlarni amalga oshiradigan faoliyat shakllari va usullari bilan o'zaro tanishishni taqozo etadi.
Maktabgacha ta'lim muassasasi bilan maktab o'rtasidagi aloqaning amaliy vazifasi, shundan iboratki, bir tomondan,
o'qituvchi MTMning tayyorlov guruhiga borib o'zining bo'lajak
o'qituvchilari bilan tanishib boradi, ikkinchi tomondan tayyorlov guruhi tarbiyachilari o'zlarining sobiq tarbiyalanuvchilari birinchi sinfda qanday o'qiyotganini o'rganib boradilar. Bolalarni maktabga kuzatishda har bir bolaga aniq tavsifnoma beriladi.
Bu tavsifnomada tarbiyachi har bir bolaning rivojlanishidagi o'ziga xos xususiyatlarni ochib beradi, bu o'qituvchiga bola bilan munosabatda bo'lganda pedagogik nuqtai nazardan to'g'ri yondashishda yordam beradi. Tarbiyachi ham o'z navbatida 1- sinfga borgan bolalari bilan izchil ravishda aloqa bog'lab boradi, darslarda bevosita qatnashib qanday o'qiyotganlari, xulqi, o'qishdagi muvaffaqiyatsizliklari sababini o'qituvchidan so'rash orqali ham aniqlab boradi. Bular hammasi tarbiyachini bolalar bilan olib borgan ta'lim tarbiyaviy ishidagi yutuq va kamchiliklarni bilib olishga imkon yaratadi.
Tarbiyachi va o'qituvchilar ilg'or tajribalarni tarqatish, tashviqot, targ'ibot qilish maqsadida shahar, rayon konferensiyalarida qatnashib fikr al mashadilar.
Maktabgacha ta'l im muassasasi bilan maktab o'rtasidagi uzviy aloqa samarali bo'lishi uchun quyidagi shartlarga rioya qilish lozim. MTM bilan maktab o'rtasidagi aloqa izchil amalga oshirib borilishi, u uzoq muddatga mo'ljallangan bo'lishi, amalga oshiriladigan ishlar, hal etiladigan masalalar rejali tusda bo'lishi zarur.
Hamkorlik asosini birgalikda ishlash bo'yicha tuzilgan istiqbol rejasi tashkil etib, unda o'zaro aloqaning bosh vazifasi, mazmuni, ish shakllari, vaqti, bajarish uchun javobgar shaxslar ko'rsatilishi lozim.
Maktab bilan MTM yil davomida mana shunday aloqa o'rnatib borishi natijasida ta'lim-tarbiyaviy ishlar yaxshi natija beradi.
Bolalarni maktab o'quvchilariga yaqinlashtirish shakllari ham xilma-xil: maktabga ekskursiya uyushtirish, maktab muzeyiga, sinf xonasiga, kutubxona, ustaxonaga borish, birgalikdagi mashg'ulotlar, bayram ertaliklari, musiqa-badiiy kechalar o'tkazish, rasmlar hamda loy plastilindan yasalgan o'yinchoqlar ko'rgazmasini tashkil etish va boshqalardir.
Ta'limning tarbiyalovchi va rivojlantiruvchi xususiyati hozirgi zamon ta'limiga xos prinsipdir. Bu bolalardagi bilimga qiziq ish va bilish jaryonlarini rivojlantiradi. Buning uchun bolalarga beriladigan bilim, malaka, ko'nikmala ma'lum izchillik bilan takomillashtirilib boriladi. Natijada bolalar kattalarning ko'rsatmasi va namunasi bo'yicha ish-harakatlarni bajarishga, oldin egallagan bilimlarini yangi faoliyatda qo'llashga, o'zining xulqi, ishi, hatti-harakatini nazorat qilish va to'g'ri baholashga o'rganib boradilar.
Bolalarda topshiriqqa ongli munosabat shakllanadi. Tarbiyachining tushuntirish va ko'rsatmalarini diqqat bilan tinglash, o'z ishida yaxshi natijaga intilishi, ma'lum tezlik va izchillikda diqqat bilan ishlash malakasi
shakllanadi, ish qobiliyati ortadi.
Tarbiyachi mashg'ulot paytida har bir bolaning diqqati, tafakkuri, xotirasi, bilim va malaka darajasidagi o'ziga xos xususiyatlami e'tiborga oladi.
Ta'lim jarayoniga alohida yondoshish aqliy vazifalarni, ularni bajarish usullarini murakkablashtirib borishni sekin-asta amalga oshirishni taqozo etadi. Masalan, bola biror narsani o'zicha hikoya qilib bera olmasa, tarbiyachi unga mavzuga doir reja beradi, keyinchalik ishni mustaqil bajarishni topshiradi. Alohida yondoshish orqali tortinchoq, sust bolalar faollashtirib boriladi, materialni yaxshi o'zllashtiradigan bolalarga topshiriq murakkablashtiriladi.
Demak, maktabga tayyorlov guruhida qo'llaniladigan metodlarning o'ziga xos tomoni bor. Ko'rgazmali metodlar bu erda faqat harakat usulida ishlatilmay, shu bilan birga bolalarning fikrlash faol iyatini faollashtirish uchun ham qo 'llaniladi.
Masalan, manzarali rasm chizish mashhg'ulotida namunan ko'rsatishdan mashg'ulotning boshida xotirani, xayol obrazini jonlantirish uchun foydalaniladi, mashug'lotning oxirida esa o'zining bajargan ishini, rasmni to'g'ri bajarganini tekshi rish uchun namuna bilan taqqosligi ko'rish maqsadida foydalaniladi.
Bilimlarni bolalar puxta o'zlashtirib olshilari, ta'lim jarayonini faollashtirish maqsadida amaliy va o'yin metodlarini ko'rgazmali metod bilan to'g'ri qo'shib olib borishda og'zaki metod katta ahamiyatga ega. O'yin metodlari, ayniqsa didaktik o'yinlar metodi ham o'z ahamiyatini yo'qotmaydi. Chunki ta'lim o'yinlar, ayniqsa didaktik o'yinlar orqali olib borilgan bolalar o'quv vazifasini yaxshiroq anglab oladilar, bu ulardagi ixtiyoriy diqqatni oshiradi, faoliyatni faollashtirib, bilishga qiziqishni kuchaytiradi.
Maktabgacha yoshdagi bolaning yetakchi faoliyati - bu o'yin. Asosiy psixologik
jarayonlarning rivojlanishi - xotira, diqqat, e'tibor, fikrlash, tasavvur ham
maktabgacha yoshdagi davrda faol rivojlanadi va o`sib boradi. Bolalar bog'chasidan maktab ta’limiga o'tish davrida bolaning tanasida va psixologiyasida o’zgarishlar sodir bo'ladi. Moslashish ya’ni adaptatsiya davrini boshlab beradi. Bu jarayonda bola bir qancha qiyinchiliklarga duch keladi. O'yindan o'tish jarayoni bolaning o'quv jarayonini o'zi idrok etishida qiyinchiliklarga duch keladi. Ushbu holatlarda ota-ona va maktabgacha ta`lim muassasasi o`rtasida hamkorlik juda muhim hamda maktabgacha ta’lim tashkiloti va maktab o’rtasida umumiy ta’lim muhitini yaratish darkor. Ta'lim tashkilotlarining bunday yagona ta'lim muhitini tashkil etishdagi asosiy maqsadi ta'lim va tarbiya masalalariga yagona yondoshishni asosli
rivojlantirishdir. Maktabgacha ta`lim tashkiloti va maktabning hamkorligini tartibga soluvchi normativ hujjat loyhasini ishlab chiqish hamda amaliyotga tadbiq etib, shu normativ asosida bog`cha va maktab o`zaro hamkorlik ish rejasi bo`yicha faoliyatini tashkil qilishi lozim. Bu faoliyat rejalashtirilgan va bevosita pedagog xodimlar bilan olib borilganligi
sababli, tahliliy va amaliy tadbirlar, seminar va konferensiyalar qo'shma pedagogik
o'qishlar va tematik pedagogik zallar orqali amalga oshiriladi. O'qituvchilar va
sinflarning o'zaro tashriflarini rejalashtirish va o'tkazish tavsiya etiladi. Bu
o'qituvchilarga bolalar duch keladigan qiyinchiliklarga e'tibor berish va aniqlangan
muammolarni hisobga olgan holda kelajakdagi o'quv tadbirlarini rejalashtirish
imkoniyatini beradi. Bundan tashqari, ta`lim maskanlariga ekskursiyalar tashkil etish, tajribali boshlang`ich sinf o`qituvchilari bilan uchrashuvlar tashkil etish bolalarni maktab ta`limiga tayyorlab borishda samarali usul hisoblanadi. Shuningdek, mazkur hamkorlik davomida bolalarni bog`cha muhitidan maktab muhitiga moslashish jarayonini alohida nazoratga olib, uni tahlil qilib borish va bolalarning moslashish jarayonini svetofor usulida yuritib, qizil ko`rsatkichli natijadagi bolalar bilan individual tarzda shug`ullanish va ularni maktab ta`limiga moslashuviga ko`maklashish talab etiladi.
Maktab va maktabgacha ta`lim tashkiloti o`rtasidagi hamkorlik ishlarida
quyidagilar muhim hisoblanadi. Maktab ta`limi talabidan kelib chiqqan holda bolalar bilimlarini chuqurroq egallashi, bolalarni maktabga ruhiy tayyoragarligi,
maktabgacha ta`lim tashkilotida olib boriladigan mashg`ulotlar rivojlantiruvchi tarzda bo`lishi, bolalarni aqliy mehnatga bo`lgan qiziqishlarini orttirish. Maktabgacha ta`lim tashkiloti va maktab o`rtasidagi hamkorlik bolalarni maktab ta`limi talablariga javob beradigan darajada bilimlar bilan qurollantirib, umumiy jihatdan rivojlantirib va odobli qilib tarbiyalagan holda maktabga yuborilishini va o`qituvchining maktab yoshidagi bolalarning egallagan bilim, malaka va sifatlariga asoslanib, dars va tarbiyaviy jarayonlarda foydalanish uchun zamin yaratadi.
Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar egallagan xulq atvor shakllari, kattalar va
tengdoshlari bilan bo`ladigan o`zaro munosabat shakllari axloqiy his tuyg`u va
tasavvurlar maktabning boshlang`ich sinflarida bolalarga yangi axloqiy xulq atvor
shakllarini, ongini, his tuyg`ularini tarbiyalash uchun asos bo`lib xizmat qiladi.
Hozirgi kunda maktabgacha ta’lim tashkilotlaridagi maktabga tayyorlov gurhlarini maktabga tayyorlashda zamonaviy axborot vositalaridan foyalanish farzandlarimizbi bunday insonlar bо‘lishlarida eng avvalo biz kattalarni ona-otalarni yaxshi inson bо‘lishlari uchun harakat qilishimiz lozim. Axir ota bobolarimizdan yillar davomda sinab kelingan naqillarimiz birini misol qiladigan bо‘lsak “Qush uyasida kо‘rganin qiladi” deb aytib о‘tganlan. Shu sababda biz farzandlarimizni tarbiyasi bilan eng avvalo ota-onalarimizga bog‘liqdir. Ularning bolajonlarni kо‘zlarini ochishlari bilan ota-onasini kо‘radi. Butun umirlari davomida ularning bilim, tajriba va kо‘nikmalariga suyangan holda yashaydilar. Shu boisdan maktabga tayyorlov gurhlarining xayotida oilaning, maktab va albatta zamonaviy axborot vositalarining о‘rni beqiyos chunki bolalar eng birinchi olgan bilimlarni hayotda qо‘llashni oilaning yordamida о‘rganadilar.
Bolalar dunyoviy ilimlardan ilk tushunchalarni о‘rganishda axborot vositalari hamda maktabgacha ta’lim tashkilotidir. Bolajonlarimi bu tashkilotga ilk qadamlarini uch yoshligidan boshlab qо‘yar ekan ularni turli xildagi bilimlar bilan tanishtirishda axborot vositalari foydalanib borilmoqda.

Tarbiyachilarimiz tamonidan bolajonlarga qoshiq ushashdan boshlab о‘z-oz’iga mexnatning yengil kо‘rinishlarini о‘rgatishni boshlaydi. Bu esa bolajonlarimiz kichik guruxlardan boshlab о‘z atrofini о‘rab turgan xona buyumlaridan boshlab sekin astalik bilan ona tabiyatni nechog‘liq qiziqarliligini, boyligini, gо‘zaligini biz uchun u suv va havoday yashashimiz uchu qanchalik muxum bо‘lsa tabiyatning barcha qisimlarin, boyligin yashashimiz uchun kerakligin uni eng kichik elementlaridan asrashimiz lozimligini tо‘lalaigicha tushuntirib о‘rgatishni boshlanadi. Undan keyin bolajonlarimizga muqaddas ona vata, uning qadimiy va navqironligi о‘z gо‘zalligi boyligi bilan tanishtirishda xazirgi kunda zamonaviy axborot vositalari tarbiyachilarga yordamga kelmoqda. Bolalarinizga vatanimizning butun gо‘zalligi bugungi kunda yaratilayotgan imkoniyatlarini qanchalik darajada tinch va musofo osmonimizni bunga kunda shu darajagachan kelishida bizning о‘tmishimiz bо‘lgan insonlarning vatanimiz ravnaqiga о‘zining bor kuch irodasin borligini bag‘ishlagan insonlar bilan tanishtiri ularning qanchalik buyuk insonlar bо‘lganligi ularning qilgan ishlarini va bu xatti xarakatlai bugungi kunda vatanimizning poydevoriga о‘zlarinig о‘chmas izlarini qoldirganliklar buni esa butun dunya bilishi haqida boshlangich bilimlarni berib ularni kelajakda kim bо‘lishlarini tanlashda misol tariqasida tushunirib boramiz. Bundan tashqari biz bugungi kundagi mavjud kasp egalari ularning qiziq va muxum faoliyatklari bilan tanishtirishda axborot vositalari asosida ularni kelajakda kim bolmoqchisan degan savollariga hozir kundan boshlab bilim berib boriladi.

Maktabgacha talim tashkilotlaridan boshlab bunday savollarning berilishining sababi bolalarga atrof-muxittda bо‘layotgan voqeyalarni anglashga olayotgabn bilimlarini amaliyotda qо‘llashga о‘rgatishning ilk elementlar о‘rgatilib boriladi. Bolajonlarga bunday bilimlarni yengilda murakablab borish maktabgacha ta’lim musaasasinig tayanch dasturi “Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti”da kо‘rsatib о‘tligan tartibda olib boriladi.
Bugungi kunda maktagacha ta’lim tashkilotlari uchun muljalalargan “Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti”dagi “Ilk qadam” davlat dasturida ko’rsatilgan bilimlarni bershda zamonaviy axborot vositalarda foydalanilgan holda quydagi soxalar assosida bolalarga bilimlar berib kelmoqda.
1. Jismoniy rivojlanish va sog‘lom turmush tarzining shakllanishi;
2. Ijtimoiy-hissiy rivojlanish;
3. Nutq, muloqot, o‘qish va yozish malakalari;
4. Bilish jarayonining rivojlanishi;
5. Ijodiy rivojlanish togirisida bilimlargaega bо‘lish yо‘nalishilaridan foydalanilgan xolda tarbiyachila о‘z ish faoliyatlarini olib borishadi. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida bolalarni maktab tizimiga tayyorlanadilar.
Bolalarning maktabgacha ta’lim uchun ishlab chiqilga takomillashtirilgan “Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti” dagi “Ilk qadam ” tayanch dasturi bо‘yicha bolalarning tarbiyasi bilan shug‘illanadigan holda maktabgacha ta’lim va maktabning o’zaro uzvi trarizda hamkorlik ishlarini olib borishda axborot vositalari assida boriladi. Shu tizimida bolalarimizni maktabga borganlarida qiynalmasliklari uchun “Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti”larni asosida olib borildi va keyinchalik bolalarmi maktab ta’limiga о‘tganlaridan keyin bolalarga “Davlat ta’lim standarti”lari assosida bilim beriladi Bolalarni maktabga tayyorlanishida turli hildagi elektron va jonli ekskursiyalar tashkil etiladi ularda “Maktabga sayoxat” nomil ekskursiyalar natijasida bolalarini maktablarning qanchalik darajada muxum qiziqari maktabni о‘zlarining hayot davomida eng kerakli maskanligini tushuntiriladi. Shu boyisdan maktabgacha ta’lim tashkilotlari va maktablarning hamkorligi orqali bolalarning maktab ta’lim tizimiga tayyorlashda zamonaviy axborot vositasida maktabga tayyorlov guruhlari bolalarni maktabga tayyorlash eng muxum masaladir.
Maktabgacha ta’lim va maktab о‘rtasidagi о‘zaro uzviy xamkorlik bolalarni maktabgacha ta’limda olgan bilimlarini maktab ta’limida va xayotga qollash orqali bolalarni baxtli va bilimli bо‘lishlariga maktabgacha va maktabning ta’sirining yuqoridir. Axir xalq naqalaridan “Yoshligidan olingan bilim misoli toshga о‘yilgan naqish singar deb bejizga aytilmagan” Shu boyisdan maktabgacha ta’lim tashkilotlari о‘rganilgan bilimlari bolalr keying yillariga eng avvalo maktab tizimida qiynalmasdan bilim egallaydilar.