Müdafiə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Yüklə 2,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hazırlıq mərhələsi
- Təhcizat işlərinin gedişi
- Müqavilə və onun yerinə yetirilməsi
91 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu Hazırlıq mərhələsi Yeni silahlara qoyulan operativ tələblər: Onlar ədalətli rəqabət üçün imkan yaradacaqmı? Onların alqısı əməliyyat ehtiyaclarından doğur, yoxsa sadəcə reklam kitabçasında görünüb?
tələbləri əsasında edilir yoxsa konkret bir məmulatın texniki xarakteristika surətidir? Onlar dəqiq və obyektivdirmi? Onlar ədalətli rəqabətə imkan yaradırmı? Əgər cavab “yox” olursa, o zaman qəbul edilən qərar dəqiq əsaslanmış və aydındırmı?
silah,texnika və sistemlər almağa hazırlanıb yoxsa ayrıca məmulatlar üçün? Alqı-satqının həcmi ehtiyaclara uyğundurmu? Bütöv alış üçün nəzərdə tutulan büdcə gələcək büdcə ilində də istifadə ediləcəkmi? Plandan kənar, təcili əməliyyat ehtiyacları üçün alınan silahlar nə dərəcədə möhkəm əsaslandırılıb? Alq -Satq zaman korrupsiyanin qar s n n al nmas - açar suallar ve açar nöqt l r m liyyat t l bl ri Alq -satq plan v büdc Planla d r lmam al lar Vahid m nb li alq -satq v tender Qiym tl ndirm kriteriyas Maraqlar toqqu mas Keyfiyy t t mini,test Müqavil Müqavil nin icras Bu uy undurmu v t kc d yi iklikl r sasl d r? Bu d qiqdirmi v MN-nin hüq- t min edirmi? Uy un testl r gözl nilirmi? Onun ba verm m sini önl yirsinizmi? Onlar d qiq v do rudurmu? Vahid m nb alq -satq s sasland r l bm ? T cili m liyyat ehtiyaclar il sasland r l r? Silahlar n say real ehtiyaclara uy undurmu? Onlar d qiq v do rudurmu? dal tli r qab t imkan verirmi? Texniki t l bl r
92 Hərbi Təhcizat Təhcizat işlərinin gedişi Rəqabətlilik: Tender prosesi rəqabətliliyi təmin edirmi? Əgər cavab “yox”-sa, o zaman texnika və silahların bir mənbədən alqısı və ya məhdud tenderlə işləmək doğrudurmu? Alqı proseduru nə qədər rəqabətliliyin tələblərinə cavab verir? Qiymətləndirmə kriteriyası, sənədləşmə: Onlar açıq və dəqiqdirlərmi? Onlar bütün rəqabət iştirakçıları üçün ədalətli tərtib olunubmu? Obyektiv kriteriyanın (məsələn,alınan avadanlığın bütöv həyat dövrəsinin qiyməti) çəkisi subyektiv kriteriyadan (məsələn, əlavə hərbi imkanlar) böyükdürmü? Bütün tender sənədləşmələri aydin və obyektivdirmi?
və icra mərhələlərində iştirak edən başqa rəsmilər, potensial satıcılarla maraqlar toqquşması sayıla biləcək hər hansı bir münasibətdə olduqları müəyyən edilibmi? Onlar maraqlar toqquşması olmadığı haqda bəyanatı imzalamışlarmı? Əgər belədirsə, bu necə yoxlanılır?
razılaşdırılan kimi işləyirmi? Müqavilə və onun yerinə yetirilməsi Keyfi yyətin təmin edilməsi, sınaq. Uyğun testlər gözlənilirmi? (obyektiv və etibarlı metodologiya əsasında). Müqaviləni yerinə yetirən zaman keyfi yyəti təmin etm mərhələsi gözlənilirmi?
yazılıbmı və o Müdafi ə Nazirliyinin hüquqlarını təmin edirmi? Müqavilənin icrası: Müqavilə imzalandığı formada da həyata keçirilirmi? Müqaviləyə edilən dəyişiklik və düzəlişlər əsaslandırılıbmı? Prosesin şəffafl ığını təmin etmək üçün qərar qəbul etmə mexanizminin dürüst olması əsasdır. Elə hallara da rast gəlmək olur ki, məsələn, “şəffafl ığı sübut etmək üçün” tender yarışı televiziya ekranları qarşısında aparılır, ancaq tenderin şərtləri elə yazılır ki, o şərtlər ancaq xüsusi bir şirkətin xeyrinə qul- luq edir və ya onun bütün başqa rəqiblərini sıradan çıxarır. Hərbi təhcizat za- manı şəffafl ığın təmin edilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlərə aşağıdakılar daxildir: • Silahlı qüvvələrin modernizasiyasını açıq-aydın, ardıçıl və etibarlı prinsip və istiqamətlərlə təmin edən müdafi ə siyasəti sənədlərinin ictimaiyyətə açıq olması və kütləvi informasiya vasitələri ilə işıqlandırılması; • Gözlənilən silah alma planları və onlara irəli sürülən tələblərlə bağ- 93 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu lı, potensial təminatçıları, o cümlədən yerli müdafi ə sənayesi şirkətlərini əvvəlcədən xəbərdar edilməsi; • Avropa Müdafi ə Akademiyası (European Defence Agency)tərəfi ndən yaradılan və işlədilən Müdafi ə Müqavilələri İmkanları 48 (Defence Contracts Opportunities)haqda Avropa Bülletenini Şurasının (European Bulletin Board) köməyi ilə açıq rəqabətli tenderlərin təmin edilməsi; • Silah və texnika alqı-satqı planlaşdırılması və rəqabətdə olan təminatçıların təklifl ərinin müqayisəsi zamanı, sadəcə satış qiymətini yox, si- lah və texnikannın işlədildiyi bütün həyat dövrü ərzində hansı qiymətə başa gələcəyinin nəzərə alınması 49 ;və
• Alınacaq silah və texnika ilə bağlı ciddi risk qiymətləndirmələri apa- rılması və bu risklərin idarə edilməsidə şəffafl ığın təmin edilməsı. Haşiyə 7.3 hərbi təhcizat zamanı şəffafl ığın olmadığı təqdirdə meydana gələn mənfi nəticələri, o cümlədən, yüksək korrupsiya risklərinin siyahısını verir. Hərbi təhcizat zamanı baş verən boşluqları doldurmaq və dürüstlüyü möhkəmləndirmək üçün Müdafi ə Nazirliyi və bu işlə məşğul olan parlament komitələri beynəlxalq standartların İSO15288 50 müddəalarını və NATO-nun uyğun nəşrləri olan AAP-48 standartlarının həyata keçirilməsinə baxmalıdır- lar. NATO-nun özü İSO/İEC 15288 standartları ilə hərəkət edərək, avadanlı- ğın bütün həyat dövrünü əhatə edən planlaşdırmanı nəzərdə tutur və bu stan- darta görə həyat dövrü altı mərhələyə bölünür. 1.Konsepsiyaların hazırlanması 2.İşləyib hazırlama 3.İstehsal 4.İstismar 5.İstismar dövründə xidmət 6.İstismar dövrü bitəndən sonra istifadə. 48 Bax www.eda.europa.eu/ebbweb. 49 Hərbi avadanlığın istifadə edildiyi dövrdəki xərclərinin fərqli qiymətləndirilməsi və həmçinin səmərəli meyar(etalon) analizinin təmin edilməsi üçün standart dəyər modellərinin tətbiq edilməsi tövsiyə olunur . Bax: Code of Practice for Life Cycle Costing, RTO-TR- SAS-069 (Paris: NATO Research and Technology Agency, September 2009); Methods and
Agency, June 2007); and Cost Structure and Life Cycle Costs for Military Systems, RTO- TR-058 (Paris: NATO Research and Technology Agency, September 2003). 50 Bax: ISO/IEC 12207:2008, “Systems and Software Engineering – System Life Cycle Proc- esses,” edition 2 (International Organization for Standardization, 2008). Yüklə 2,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|