“MUĞANBANK”AÇIQ SƏHMDAR CƏMİYYƏTİ
MALİYYƏ HESABATLARI ÜZRƏ QEYDLƏR
31 DEKABR 2017-Cİ İL TARİXİNDƏ BAŞA ÇATMIŞ İL ÜZRƏ (DAVAMI)
(Min Azərbaycan Manatı ilə)
66
Aktiv və öhdəliklərin ödəmə müddətlərinin və faiz dərəcələrinin uyğunluğu və/vəya nəzarət olunan
uyğunsuzluğu Bankın idarə edilməsi üçün mühüm məsələdir. Əməliyyatlar çox zaman qeyri-
müəyyən müddətə aparıldığı və müxtəlif növlü olduğu üçün tamamilə uyğunluq banklar üçün qeyr-
adidir. Uyğunsuzluq potensial olaraq gəlirliliyi artıra bilər, lakin eyni zamanda zərərin baş vermə
riskini də artıra bilər. Faiz gətirən aktiv və öhdəliklərin ödəniş müddətləri və münasib dəyərlə əvəz
edilməsi faiz dərəcələri və mübadilə məzənnələri dəyişəcəyi halda Bankın likvidliyinin və onun
risklərinin qiymətləndirilməsi üçün əsas amillər hesab olunur.
Rəhbərlik hesab edir ki, müştəri hesablarının əhəmiyyətli hissəsinin 1 il ərzində ödəniş vaxtının
çatmasına baxmayaraq əmanətçilərin növünə və sayına görə əmanətlərin diversifikasiyası və Bankın
keçmiş təcrübəsi göstərir ki, bu cür müştəri hesabları Bank üçün uzunmüddətli və sabit maliyyə
mənbəyi yaradır. Bundan əlavə, Bankın rəhbərliyi hazırda əlverişli şərtlər təklif etməklə müştərilərlə
qısamüddətli müştəri hesablarının yeni ödəniş müddətləri üzrə danışıqlar prosesindədir. Yuxarıdakı
cədvəldə müştəri hesabları müqavilə üzrə ödəmə müddətlərinə görə göstərilmişdir. Lakin,
Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə uyğun olaraq fiziki şəxslər əmanətləri üzrə
hesablanmış faizlərin müəyyən hissəsini itirməklə ödəmə müddətindən əvvəl öz əmanətlərini geri
götürə bilərlər.
31 dekabr 2017-ci və 2016-cı il tarixlərində Bankın qısamüddətli likvidlik vəziyyəti müvafiq olaraq
169,875 min AZN və 159,241 min AZN məbləğində müştəri hesablarının bir ilədək tələb olunan
vəsaitlər kateqoriyasına təsnif olunması nəticəsində mənfi təsirə məruz qalmışdır. Bu artım 2015-ci
ilin fevral və dekabr aylarında Azərbaycan manatının ardıcıl olaraq iki devalvasiyası nəticəsində
tələb olunan hesablar və ya əmanətlərin müştərilərin tələbi ilə digər xarici valyutada yerləşdirilməsi
nəticəsində yaranmışdır. Bu qalıqlar 2017-ci və 2016-cı illərdə sabit qalmışdır.
Bankın faiz gəliri yaradan aktivlərinin və faiz xərci yaradan öhdəliklərinin əksər hissəsi müəyyən
faiz dərəcəsini daşıyır. Banklardan və digər maliyyə təşkilatlarından alınacaq vəsaitlər və müştərilərə
verilmiş kreditlərin orta ölçülü effektiv faiz dərəcəsi müvafiq olaraq 6.00% və 13.64%-ə bərabərdir
(2016-cı il: 11.70% və 16.16%).
Aktiv və öhdəliklərin ödəniş müddətləri, həmçinin faiz hesablanan öhdəliklərini ödəniş vaxtı
çatdıqda qəbul edilən dəyərdə dəyişdirilməsi imkanları Bankın likvidliyinin, eləcə də faiz
dərəcələrinin və valyuta məzənnəsinin dəyişkənliyinə nə dərəcədə həssas olmasının müəyyən
edilməsində mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Likvidlik və faiz dərəcəsi üzrə təhlillər MHBS 7 standartına müvafiq olaraq aşağıda göstərilən
cədvəllərdə təqdim edilmişdir. Bu cədvəllərdə əks etdirilmiş məbləğlər maliyyə vəziyyəti
hesabatında əks etdirilmiş məbləğlərlə uyğun deyil, ona görə ki, aşağıdakı təqdimat maliyyə
öhdəliklərinin maliyyə vəziyyəti hesabatında effektiv faiz metodu əsasında təqdim edilmiş ümumi
müqavilə üzrə qalıq ödənişlərini (faizlərin ödənişi daxil olmaqla) əks etdirən ödəniş müddətlərinin
təhlillərini əhatə edir.
“MUĞANBANK”AÇIQ SƏHMDAR CƏMİYYƏTİ
MALİYYƏ HESABATLARI ÜZRƏ QEYDLƏR
31 DEKABR 2017-Cİ İL TARİXİNDƏ BAŞA ÇATMIŞ İL ÜZRƏ (DAVAMI)
(Min Azərbaycan Manatı ilə)
67
31 dekabr 2017-ci il tarixinə maliyyə öhdəliklərinin ödəniş müddətlərinin təhlilləri aşağıdakı
cədvəldə əks olunmuşdur:
Orta çəkili
effektiv faiz
dərəcəsi
1 aya
qədər
1 aydan
3 ayadək
3 aydan
1 ilədək
1 ildən
5 ilədək
5 ildən
artıq
31 dekabr
2017-ci il
Cəmi
MALİYYƏ
ÖHDƏLİKLƏRİ
Banklara, dövlətə və digər
maliyyə qurularına
ödəniləcək vəsaitlər
3.54%
16,926
5,323
28,508
74,691
87,898
213,346
Müştəri hesabları
9.86%
5,094
20,960
86,242
39,382
53
151,731
Buraxılmış borc qiymətli
kağızları
5.15%
1,215
-
851
-
-
2,066
Cəmi faiz xərci
yaradan öhdəliklər
23,235
26,283
115,601
114,073
87,951
367,143
Banklara, dövlətə və digər
maliyyə qurumlarına
ödəniləcək vəsaitlər
4,463
-
-
-
-
4,463
Müştəri hesabları
66,679
-
-
-
-
66,679
Buraxılmış borc qiymətli
kağızları
1,189
-
-
-
-
1,189
Digər maliyyə öhdəlikləri
1,024
-
-
-
-
1,024
CƏMİ MALİYYƏ
ÖHDƏLİKLƏRİ
96,590
26,283
115,601
114,073
87,951
440,498
31 dekabr 2016-cı il tarixinə maliyyə öhdəliklərinin ödəniş müddətlərinin təhlilləri aşağıdakı
cədvəldə əks olunmuşdur:
Orta çəkili
effektiv faiz
dərəcəsi
1 aya
qədər
1 aydan
3 ayadək
3 aydan
1 ilədək
1 ildən
5 ilədək
5 ildən
artıq
31 dekabr
2016-cı il
Cəmi
MALİYYƏ
ÖHDƏLİKLƏRİ
Banklara, dövlətə və digər
maliyyə institutlarına
ödəniləcək vəsaitlər
3.58%
15,044
6,946
71,207
77,194
72,873
243,264
Müştəri hesabları
6.22%
5,944
30,428
112,417
32,148
2,917
183,854
Buraxılmış borc qiymətli
kağızları
9.78%
3,540
-
3,535
-
-
7,075
Cəmi faiz xərci
yaradan öhdəliklər
24,528
37,374
187,159
109,342
75,790
434,193
Banklara, dövlətə və digər
maliyyə qurumlarına
ödəniləcək vəsaitlər
813
-
-
-
-
813
Müştəri hesabları
16,895
-
-
-
-
16,895
Buraxılmış borc qiymətli
kağızları
1,229
-
-
-
-
1,229
Digər maliyyə öhdəlikləri
851
-
-
-
-
851
CƏMİ MALİYYƏ
ÖHDƏLİKLƏRİ
44,316
37,374
187,159
109,342
75,790
453,981