Мундaрижa

Nazorat savollar

1. 
   Ijtimoiy hayotning ta’lim-tarbiya, maktab va pedagogik fikrlar rivojiga ta’siri.
   
2. 
   Movaraunnahrda Amir Temur tomonidan markazlahgan davlat barpo etilishi va uning fan, madaniyat va ma’rifat rivojiga qo’shgan hissasi.
   
3. 
   Mirzo Ulug’bekning pedagogik g’oyalari va ma’rifatparvarlik xizmatlari. Ulug’bek davrida maktab islohoti.
   
4. 
   Zahiriddin Muhammad Boburning pedagogik fikrlari.
   

5.XIX asrning 2-yarmida Turkistonda maktablar tizimi.
6.Chor Rossiyasining ta’lim siyosati. Turkistonda maktablar tizimi.
7.V.P.Nalivkinning ta’lim rivojidagi xizmati.
8.Turkistonda rus maktablarining ochilishi.
9.Turkistonda jadidchilik harakati. Yangi usul maktablarining ochilishi.


Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Pedagogika. G’G’ M.Toxtaxodjaevaning umumiy tahriri ostida. - T.: O’zbekiston Faylasuflari Milliy jamiyati, 2010.
   
2. 
   Ibragimov X.I., Abdullayeva Sh.A. Pedagogika nazariyasi. - T.: “Fan va texnologiyalar” nashriyoti, 2008.
   
3. 
   Yuzlikayeva E., Axmedova M., Qurbonova G., Sh.Tashmetova. Umumiy pedagogika. - T.: TDPU, 2012.
   
4. 
   Yuzlikaeva E., Madyarova S., Yanbarisova E., I.Morxova. Teoriya i praktika obhey pedagogiki.- T.: TGPU, 2014.
   

1 Ислом Каримов. Бунёдкорлик йўлидан. 4-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 1996, 333-бет.

2 Херман Вамбери. Бухоро ёхуд Мовароуннахр тарихи. –Т.: Ғ.Ғулом номидаги адабиёт ва санъат нашриёти, 1990, 97-98-бетлар.

3 Ислом Каримов. Янгича фикрлаш ва ишлаш – давр талаби. 5-жилд, -Т.: “Ўзбекистон”, 1997, 182-бет.

4 Херман Вамбери. Бухоро ёхуд Мовароуннаҳр тарихи. –Т.: 1990, 55-бет.

5 Ислом Каримов. Янгича фикрлар ва ишлаш- давр талаби 5 – жилд Т, “Ўзбекистон”, 1997, 187-бет.

6 Темур тузуклари. Т, Ғафур Ғулом номидаги нашриёт-матбаа бирлашмаси, 1992, 67-бет.

7 М.Хайруллаев. Уйғониш даври ва Шарқ мутафаккирлари. –Т.: “Ўзбекистон”, 1971, 45-бет.

8 Ислом Каримов. Биз келажагимизни ўз қўлимиз билан қурамиз. 7-жилд, -Т.: “Ўзбекистон”, 1999, 148-бет.

9 Қаранг. Абдулаҳад Муҳаммаджонов. Темур ва темурийлар салтанати (Тарихий очерк). Т.: Қомуслар бош таҳририяти, 1994,140-141-бетлар.

10 Қаранг. Ўзбекистон Республикаси. Энциклопедия. Т., Қомуслар Бош таҳририяти, 1997, 575-бет., Буюк сиймолар, алломалар, 2-китоб. А.Қодирий номида халқ мероси нашриёти, -Т.: 1996, 8-бет.

11 Изоҳ: Ўтмишда жаҳон илм аҳли, машҳур муаррихлар ўз асарларида Амир Темур исмига Кўрагон, Соҳибқирон Қутбиддин, Абулмансур каби унвонлар қўшиб, уни эъзозлаб, улуғлаб ҳикоят, ривоят ва хотиротлар битганлар. Бу сўзларга шарҳ берилганда “Кўрагон” атамасига тўхталиш лозим. Кўп манбаларда “Кўрагон” сўзи – хон куёви деган маънони англатади. Бундан шу нарса изоҳланадики, ўша даврда Чингизхон насл-насаби билан яқинлик қилиш ҳокимиятга эгалик қилган амирлар учун афзал ҳисобланади. Шу каби “Амир Темур ҳам 1370 йилда Балхда амир Хусайнни енгиб, Қозонхоннинг тул қолган кизи” Сарой Мулкхонимга уйланганлиги, соҳибқиронга “Кўрагон” – хон куёви лақабини олиш имконини берган, деган маълумот берилади. Можор олими Херман Вамберининг “Мовароуннаҳр тарихи”да эса аксинча “Темурнинг уруғи барлос бўлган, аммо оила тармоғи кўрагон, яъни кўркам, тоза уруғдандир”, дея изоҳ берилади. Бу билан иккинчи томондан Мирхонд, Шарафиддин, Хоммер каби тарихчиларнинг “Амир Темур мўғул наслидан эди”, деган қарашларига ҳам чек қўяди. Ҳозирги тадқиқотчиларнинг фикрларига қараганда Вамберининг бу маълумотлари анча ҳақиқатга эгадир.

12 Ислом Каримов. Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура. 1-жилд. Т.: "Ўзбекистон", 1996, 360-бет.

13 Темур тузуклари. –Т.: Ғ.Ғулом номидаги нашриёт-матбаа бирлашмаси, 1991 57- бет.

14 Темур тузуклари. – Т.: Ғ.Ғулом номидаги нашриет-матбаа бирлашмаси, 1991, 58-бет. ³⁸Низомиддин Шомий. Зафарнома. – Т.: "Ўзбекистон", 1996, 550-бет.

15 Қаранг: Амир Темур васияти. –Т.: Ғ.Ғулом номидаги нашриёт – матбаа бирлашмаси, 1991, 4-бет., Амир Темур ўгитлари. –Т.: “Навўз”, 1992, 6-бет.

16 Изоҳ: Амир Темурнинг “Соҳибқирон” унвонига келсак, бу унвон бўлғуси жахонгирга у туғилмасдан турибоқ дин ахллари томонидан башорат тариқасида берилган. “Соҳибқирон” атамасининг луғавий маъноси – “юлдуз буржларининг бахтли келиши (қирон)да туғилган фарзанд” демакдир. “Темурнома” муаллифининг таъкидлашича “қирон”- яъни юлдуз буржларининг бахтли келиши ҳар саккиз юз йилда бир марта содир бўлади. Инсоният тарихиди: “аввал” Искандар Зулқарнайн хазратлари афандимиз, иккинчи Муҳаммад Расул акром саллалоҳу алайҳи васаллам сайиидимиз, учинчи Амир Темур Кўрагон хонимиз а шу соату сонияда дунёга келганлар. Уларнинг таваллудларининг узоқлиги роппа-роса саккиз юз йилни ташкил қилади.
Амир Темур ҳазратлари ҳурмат маъносида берилган “Қутбиддин” унвони – замона пешвоси, йўл кўрсатувчи авлиё, “Абулиансур” унвони эса – зафарманд, ғалаба қозонувчи деган луғавий маъноларни беради. ⁴¹Темур тузуклари. Т.: Ғ.Ғулом номидаги нашриёт – матбаа бирлашмаси, 1991. 53-бет.

17 Темур тузуклари. –Т.: Ғ.Ғулом номидаги нашриёт – матбаа бирлашмаси; 1991, 53-56-бетлар.

18 К.Ҳошимов, С.Нишонова, М. Иномова, Р.Ҳасанов. Педагогика тарихи. –т.: “Ўқитувчи”, 1966, 165-бет. ⁴⁴Қаранг: Б.Аҳмедов. Улуғбек. –Т.: “Ёш гвардия”, 1989, 21-бет.

19 Б.Аҳмедов Тарихдан сабоқлар. Т.: “Ўқитувчи”, 1994, 105-129-бетлар.

20 В.Бартольд. Соч., Т. II. –М.: 1966. с.126.

21 Ислом Каримов. Биздан озод ва обод Ватан қолсин. 2-жилд, -Т,: “Ўзбекистон”, 1996, 320-бет.

22 Қаранг: Ҳамидулла Болтабоев. Юрт қайғуси.// Шарқ юлдузи., 1992 йил, 4-сон, 181-бет.

23 Қаранг: Маънавият юлдузлари. –Т.: Абдулла Қодирий номидаги халқ мероси нашриёти. –Т.: 1999, 321-бет ⁵⁷ Бу ҳақда батафсил маълумот берилган: Ж.Йўлдошев С.Ҳасановнинг “Жадид тарбияшунослиги асослари”. Т.: “Ўқитувчи”, 1994, 5-86-бетлар.

24 Қаранг: Алимова Д. Фуқаронинг қалб китоби.// Ҳалқ сўзи, 2000 йил, 29 апрель.

25 Қосимов Б. Маҳмудхўжа Беҳбудий. Танланган асарлар. –Т.: “Маънавият”, 1997, 5-6-бетлар.

26 Маҳмудхўжа Беҳбудий. Падаркуш «Шарқ юлдузи» журнали, 1989, 7-сони, 112-бет.

27 Маҳмудхўжа Беҳбудий. Падаркуш “Шарқ юлдузи” журнали, 1989 йил 7-сон. 113-115-бет.

28 “Тараққий” газетаси, 1906, 7-сон.

29 Ш.Турдиев Маҳмудхўжа Беҳбудий. «Фан ва турмуш» журнали, 1989, 1- сони.

30 Ш.Турдиев Маҳмудхўжа Беҳбудий. «Фан ва турмуш» журнали, 1989, 1- сони.

31 Солиҳ Қосимов Беҳбудий ва жадидчилик «Узбекистон адабиёти ва санъати» 1990 йил, 19-январь.

32 Салиҳ Қосимов. Беҳбудий ва жадидчилик «Узбскистон адабиети ва санъати», 1990 йил, 19 январь.

33 Ш Турдиев Маҳмудхужа Беҳбудий «Фан ва турмуш», 1989, 1 - сон

34 «Инқилоб» газетаси, 1922 йил, 1 -сони

35 «Қизил Ўзбекистон» газетаси, 1927 йил, 7 июнь.

36 Сирожиддин Аҳмад Мунаввар қори «Шарқ юлдузи», 1992 йил, 5- сони.

37 Сирожиддин Аҳмад. Мунаввар қори. «Шарқ юлдузи», 1992 йил, 5- сони. ⁷²Сирожиддин Аҳмад. Мунаввар қори. «Шарқ юлдизи», 1992 иил, 5- сон.

38 “Садои Туркистон” газетасиси, 1914 йил. 23 июнь.

39 Сирожиддин А ҳ м а д Мунаввар қори, «Шарқ юлдузи», 1992 йил, 5- сони

40 Сирожиддин Аҳмад Мунаввар қори, «Шарқ, юлдузи», 1992 йил, 5- сони

41 Сирожиддин Аҳмад Мунаввар қори, «Шарқ юлдузи», 1992 йил, 5-сон.

42 Р.Азизхўжae в. Устоз Мунаввар қори «Фан ва турмуш», 1991 йил, 7-сон.

43 Сирожиддин Аҳмад. Мунаввар қори, «Шарқ юлдузи», 1992 йил, 5-сон.

44 «Шарқ юлдузи», 1992 йил, 5- сон.

45 «Туркистон вилоятининг газети», 1903 йил, 48- сон.

46 Б. Қосимов Сапёрлар кўчасидаги уй «Ўзбекистон адабиёти ва санъати», 1988 йил, 29 июль. Жадидчилик. «Ёшлик» журнали, 1990 йил, 7- сон.

47 “Осиё” газетаси, 1907 йил, 2- сон.

48 Ю.Тоҳирий. Доно мураббий, «Тошкент оқшоми» газетаси, 1966 йил, 10 ноябрь.

49 А.Бобохонов, М Маҳсумов. Абдулла Авлонийнинг педагогик фаолияти ва таълим-тарбия тўғрисидаги фикрлари.
«Ўқитувчи», Т, 1966, 43-бет.

50 А. Зуннунов. Ўзбек адабиёти методикаси тарихидан очерклар, Т. «Ўқитувчи», 1980, 11-бет. ⁸⁶У.Долимов. А.Авлоний ва мактаб. «Ўзбек тили ва адабиети», 1990 йил, 4-сон.

51 А.Авлоний. Тошкент тонги. Ғ.Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти, - Т.: 979, 211-212- бетлар.

52 Ўша жойда, 274-бет.

53 Ўша жойда, 275-бет.

54 У Долимов Абдулла Авлоний ва мактаб. «Ўзбек тили ва адабиети», 1990, 4-сон.

55 «Турон» газетаси, 1917 йил, 25 апрель

56 Қаранг: А. А л и е в. Абдулла Қодирий. «Гулистон» жжурнали, 1992. 3—4-сонлар.

57 Иштирокиюн» газетаси, 1920 йил, 16 июнь., “Садои Фарғона” газетаси, 1914 йил, 9 октябрь. ⁹⁴Ҳамза. Танланган асарлар Т.: 1979, 95- бет.

58 С. Ражабов Халқ маорифи ва педагогика фанининг алломалари. Т.: «Ўқитувчи», 1990, 120- бет. ⁹⁶Қаранг: Р. Расулов. Шоир Сўфизода ҳақида. Тароналар.Ғ Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти, -Т.: 1968, 6- бет

59 Ўша жойда, 7- бет.

60 Б. Қосимов, У. Долимов. Маърифат дарғалари. Т.: «Ўқитувчи», 1990, 106- бет. ⁹⁹«Туркистон вилоятининг газети», 1907 йил, 72- сон.

61 Қаранг: У. Д о л и м о в. Атоқли маърифатчи. «Шарқ юлдузи», 1982 йил 4- сони..

62 Б.Қосимов, У.Долимов. Маърифат дарғалари Тошкент, «Ўқитувчи», 1990, 137-138-бетлар.

63 Қаранг: М.Фаттaeв. Атоқли педагогларимиз. Т.: «Ўқитувчи», 1988, 12- бет.

64 М.Фаттаев Атоқли педагогларимиз. Т.: «Ўқитувчи», 1988, 32- бет.

65 Қаранг: М.Фаттaeв. Атоқли педагогларимиз. Т.:«Ўқитувчи», 1988, 36-38-бетлар.

66 М. Фаттaeв. Атоқли педагогларимиз. Т.: «Ўқитувчи», 1988, 43-46-бетлар.