Bajardi : Xamrayev f tekshirdi: Shukurov I
MUSTAQIL TA’LIM Mavzu:Agrobiznesda asosiy vositalardan foydalanishning iqtisodiy samaradorlik koʻrsatkichlari va uni oshirish yoʻllari Bajardi : Xamrayev F Tekshirdi: Shukurov I
O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti Samarqand filiali
2023
Reja:
1. Agrobiznesda asosiy vositalar
2.Agrobiznesda asosiy vositalarining turlari
3. Asosiy vositalardan foydalanishni baholash
Asosiy vositalar – ishlab chiqarishning moddiy sharoitlarini ta’minlaydigan vositalar Asosiy vositalar - bu mehnat vositasi sifatida ishlatiladigan moddiy qadriyatlar bo'lib, uzoq vaqt davomida o'zgarmagan tabiiy shaklda va ularning qiymatini mahsulot, ish, xizmatlar tannarxiga o'tkazib yuboradi Asosiy ishlab chiqarish vositalati turlari
1. korxonaga mulk sifatida tegishli bo'lgan er uchastkalari va tabiiy boyliklar
2. binolar (sanoat va texnik, xizmat ko'rsatish va boshqalar)
3. inshootlar (muhandislik va qurilish ob'ektlari),
4. uzatish moslamalari (elektr tarmoqlari, isitish tizimlari)
5. mashina va uskunalar
6. o'lchash va tartibga solish asboblari va moslamalari
7. turar joylar
8. kompyuter va ofis uskunalari,
9. transport vositalari
10. xizmat muddati 12 oydan ortiq bo'lgan asboblar va moslamalar
11. ishlab chiqarish va uy-ro'zg'or buyumlari
12. ishlaydigan, mahsuldor va naslli chorva mollari
13. ko'p yillik o'simliklar
14. fermadagi yo'llar va boshqalar.
Ishlab chiqarish jarayonidagi faoliyat darajasi bo'yichaasosiy vositalar
Aktiv
Passiv
Asosiy vositalarni samarali boshqarish uchun ularni oqilona baholash katta ahamiyatga ega. Asosiy vositalar dastlabki, almashtirish va qoldiq qiymatlari bilan baholanadi.
Dastlabki narxi asosiy vositalarni qurish yoki sotib olish uchun kompaniyaning haqiqiy xarajatlari miqdori (ularni ishga tushirish paytidagi amaldagi narxlarda) tan olinadi. Ushbu xarajat etkazib beruvchiga to'langan summalarni o'z ichiga oladi (pudratchiga boring); asosiy vositalarni sotib olish bilan bog'liq axborot va maslahat xizmatlarining narxi; asosiy vositalarni sotib olish bilan bog'liq holda amalga oshirilgan bojxona to'lovlari, ro'yxatdan o'tish yig'imlari va boshqa shunga o'xshash to'lovlar summalari. O'zgartirish narxiasosiy vositalar ob'ektlari bu zamonaviy sharoitda va amaldagi narxlarda ularning qiymati. U yiliga bir martadan ko'p bo'lmagan holda o'xshash ob'ektlar guruhini indeksatsiya qilish yoki hujjatlashtirilgan bozor narxlari bo'yicha to'g'ridan-to'g'ri qayta hisoblash yo'li bilan qayta baholash asosida aniqlanadi. Asosiy vositalarni qayta baholash natijasida uzoq muddatli aktivlar miqdori oshadi va balans passivida qo'shimcha kapital shakllanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Ergashev R.X. Qishloq xo‘jaligi iqtisodiyoti. Darslik. –T:. EXTREMUM PRESS, 2011.
2.Abdullayev A.A.,. Aybeshov X.A. Fermer xo‘jaligi iqtisodi. –Andijon: Aloqachi, 2008.
3. Abdug’aniyev A., Abdug’aniyev A. A. Qishloq xo‘jaligi iqtisodiyoti. - T.: TDIU
4. Hakimov R. Agrosanoat majmuasi iqtisodiyoti (Darslik). – T.: TDIU, 2006
Internet saytlari:
1. www.agro.uz
2.www.uz.wikipediya.org
E’tiboringiz uchun raxmat!!!
http://azkurs.org
Dostları ilə paylaş: |
