«Научный импульс» июня, 02 506 boshlang'ich sinflarda ota-onalar bilan ishlashish shakllari

---

Международный
научный
журнал
№
11 
(100),
часть
1
 
«
Научный импульс
»
июня 
, 202
3 
506 
BOSHLANG'ICH SINFLARDA OTA-ONALAR BILAN ISHLASHISH SHAKLLARI 
 
Sabirova Shahlo 
 Nurabullayeva Muxlisa 
 Erejepova Gulmiyra
 Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika instituti
Boshlang'ich ta'lim fakulteti talabalari 
Annotatsiya:
Ushbu maqolada boshlang'ich sinflarda ota-onalar bilan ishlash 
shakllari, ota-onalar majlisini tashkil qilish, sinf ota-onalar kengashini tuzish va faoliyat olib 
borish, tarbiyasi og'ir bolalar bilan ishlashish va o'quvchilarning oilalari bilan ish olib 
borishda qo'llaniladigan an'anaviy va noan'anaviy usullar haqida so'z yuritiladi. 
Kalit so'zlar:
Boshlang'ich ta'lim, o'quvchi, sinf rahbari, ota-ona, ota-onalar majlisi, 
ota-onalar kengashi, metod, an'anaviy va noan'anaviy usullar 
O`qituvchilarning oilalar bilan ish olib borishi maktab pedagogik jamoasi 
faoliyatining murakkab va muhim qismi sanaladi. Ayniqsa, sinf rahbarlari ta`lim va tarbiya 
ishlarini olib borishda o`quvchilar jamoasi hamda ularning ota-onalari bilan parallel tarzda 
ish olib boradilar. Uning ota-onalar bilan hamkorlikda ish olib borishi tarbiyaviy ishlarning 
alohida yo`nalishi bo`lib, bunda sinf rahbarlari bola shaxsining shakllanishiga qaratilgan 
maktab va oilalarning hamkorlikda ishlash stragegiyalari va taktikalarini ishlab chiqadilar. 
Pedagogika va psixologiya bo`yicha mutaxassis sifatida u oila tarbiyasidagi masalalar 
bo`yicha ota-onalarga ko`makdosh, tashqi muhitning bola shaxsiga bo`lgan ta`sirini 
korrektsiyalovchi pedagog-konsul`tant sifatida ish olib boradi. Ya‘ni sinf rahbari bola 
shaxsining shakllanishi uchun ijobiy muhitni yaratishga doir ota-onalar bilan turli shakllarda 
ishlarni tashkil etadi. 
Ota-onalar bilan hamkorlikda ishlashda ota-onalarga psixologik, pedagogik, metodik 
bilimlar berish, sinf rahbarining o`quvchilar bilan olib boradigan ishlariga ota-onalarni jalb 
etish, ba`zi bir o`quvchilarning oila tarbiyasiga korrektirvkalar kiritib borish, pedagogik takt 
va deontologiya normalariga amal qilgan holda maktab tomonidan tashkil etiladigan o`quv-
tarbiyaviy ishlarning mazmuni bilan ota-onalarni tanishtirish kabi funktsiyalarni bajarishi 
ko‘zda tutiladi. 
Pedagogik adabiyotlarda sinf rahbarining ota-onalar bilan ishlashining to'rtta asosiy 
bosqichlari mavjud: 
Boshlang'ich sinf o'quvchilarining ota-onalari bilan ishlash. 
5-sinf o'quvchilarining ota-onalari bilan ishlash (boshlang'ich maktabga o'tishni 
moslashtirish). 
Boshlang'ich maktab o'quvchilarining ota-onalari bilan ishlash (6-8 sinflar). 
O'rta maktab va aspirantlarning ota-onalari bilan ishlash. 

---

Международный
научный
журнал
№
11 
(100),
часть
1
 
«
Научный импульс
»
июня 
, 202
3 
507 
Har qanday bosqichda sinf rahbari va oila o'rtasidagi hamkorlik oilaviy ta'lim 
sharoitlari va mikroiqlimini, bolalar va ota-onalarning individual xususiyatlarini 
o'rganishdan boshlanadi. Sinf o'qituvchisiga bir necha yil davomida ishlash uchun dars 
beriladi. U hali biron bir bolani yoki ularning ota-onalarini umuman bilmaydi, shuning 
uchun u o'quvchilarining oilalari to'g'risida iloji boricha ko'proq ma'lumot to'plashi, 
o'quvchilarning o'zi bilan tanishishi, oilaning turmush tarzi, uning urf-odatlari va urf-
odatlari, ma'naviy qadriyatlari, ota-onalar va bolalar o'rtasidagi munosabatlar uslubini 
tushunishi kerak. Bularning barchasi sinfda o'quv ishlarini to'g'ri, maksimal samaradorlik 
bilan rejalashtirish uchun zarurdir. 
Xulosa o'rnida aytib o'tish joizki, ota-onalar bilan bo'lgan har bir uchrashuvimiz fikr 
yuritishga, tahlil qilish va mulohaza yuritish istagini uyg'otadi. So‘nggi paytlarda ota-onalar 
yig‘ilishlarini yangicha tarzda o‘tkazish kerak. Bizning ota-onalar yig'ilishlarimiz pedagogik 
ta'lim, maslahat, muhokama va oilaviy bayramlardan iborat bo‘lishi lozim. Chunki bu kabi 
usullar ota-onalarning majlisga faol qatnashishiga imkon yaratadi. 
 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
 
1.Z.K.Kurbaniyazova "Boshlang'ich sinflarda ota-onalar bilan ishlash metodikasi" 
Nukus 2019 
3. R.A.Mavlonova, B.Normurodova "Tarbiyaviy ishlar metodikasi" Toshkent 2007 
4. N.Egamberdieva "Tarbiya texnologiyasi" Fan va texnologiyalar 2016-yil 
5. R.A.Mavlonova, D.Abdurahimova. Pedagogik mahorat. O‘quv qo‘llanma Toshkent 
Fan va texnologiya 2012-yil
6. S.Nishonova, M.Imomova, R.Xasanov. Pedagogika tarixi. Darslik Toshkent
O‘qituvchi 1996-yil 
7. M.Ochilov. Muallim qalb me’mori. O‘quv qo‘llanma Toshkent O‘qituvchi 2004-yil 
8. N.Egamberdieva, Ijtimoiy pedagogika. Darslik. Alisher Navoiy nomidagi
O‘zMKN.Toshkent 2009-yil. 
9. Rahima Mavlonova, Nargiz Rahmonqulova "Boshlang'ich ta'limda Pedagogika, 
Innovatsiya, Integratsiya" O'quv qo'llanma Toshkent 2013