Günün altda
yanıb kösövə dönüp.
KÖŞDÜ-KƏMƏŞDI
(Camaldın,
Daylaqlı)
–
bird
əfəlik, yerli-dibli. –Ta köşdü-kəməşdi köçüp gəliplər bizim
k
əndə.
KÖŞƏ (Babək, Şərur) – çarıq tikmək üçün gönün
qırağından kəsilən şırım, qaytan. –Köşəni gönnən kəsip çarıx
tik
ərdilər əvvəllər.
Ağdam, Füzuli, Kürdəmir, Mingəçevir, Zəngilan
şivələrində də köşə eyni mənada işlənir (1, s.288).
KÖŞMƏX' ( Kəngərli, Şahbuz, Şərur) – arıların girib-
çıxması üçün arı səbətinin qabağında qoyulan kiçik qapı.
KÖZƏNƏX' (Kükü) – sulu yer. –Közənəx' yerdə
yaşıllıx çox olar. –Yarpız ən çox közənəx' yerdə olar.
KUBBAN//GUPPAN (Çalxanqala) – böyük ç
əkic. –
Kubbannan difarı-zadı uçurdallar.
KUF
(Naxçıvan, Şahbuz) – yelləncək. –İndi ora hökmət
g
ətirip kuf zad qoyup, uşaxlar oynuyullar.
KUFLAN (Bab
ək, Şahbuz, Şərur) – yelləncək. –Deyir
b
əlkə qapı bına kuflandı, oturub üsdündə yellənir.
KUFUL
(Ərəfsə) – аğıl. -Savеtdən qаbах biz vаrrıydıх,
kufullаrımız vаrdı.
KULAMAN (Bab
ək, Sədərək, Şərur) – gavalı növü.
KURİX' (əksər şivələrdə) – bir yaşa qədər at balası. -
Kurix' atın təzə doğulmuş balasıdı.
KÜÇ
ÜX'LƏMƏX' (Nахçıvan) - аğаcın dibindən bitən
158
yеni kоllаr. -Аlçа аğаcı çох küçüx 'lüyəndi.
KÜFƏN (Nehrəm) - sümüklərin görünməsi. –
İşdəməx'dən yazığın küfəni çıxıp.
KÜFLƏ//KİFLƏ (Babək, Kəngərli, Şahbuz, Şərur) –
t
əndirin hava yeri.
KÜKƏ (Ordubad) – çöçə. –Nənəm elə kükə pişirir ki,
yes
ən diyəssan bi də yeyim.
KÜKÜ
(əksər şivələrdə) - yumurtа və göyərtinin bir
yеrdə qаyğаnаq kimi bişirilməsi. –Qəşəx' salmancıx küküsü
pişirmişəm, dur gə.
KÜLAFRƏNGİ (Naxçıvan) – yanları açıq çardaq. –O
vaxdı bəy oturardı kulafrəngidə, gəlin gələndə ona alma, qanfet
atardı.
KÜLƏCƏ (Culfa, Ordubad) – büzməli qadın paltarı.
KÜLƏ ÇƏRŞƏNBƏ (Şərur) - boz ayın ikinci
ç
ərşənbəsi. –Külə yanı ki, bı hələm yarımçıxdı da, tam dəyil,
ikisi d
ə var axı dalda.
KÜLƏ-KÜLƏ (Ordubad, Şahbuz) – kiçik çillədən
sonra insanların ev-eşikdə, həyət bacada səliqə sahman
yaratması. –Külə-külədə əv-eşiyi dibdən-daşdan yığışdırırıx.
KÜLLƏNMƏX' (əksər şivələrdə) – veyillənmək, vaxt
keçirm
ək. –Dedim, ay bala, bı boyda bırda külləndiyivi get bir
işin də ücünnan sən tut da.
KÜLÜS
(Şahbuz) – gilənar növü.
KÜM
(Şahbuz) – barama.
159
KÜMDAR
(Şahbuz) – barama saxlayan adam. –Bizim
d
ədəmiz-babamız hamısı kümdar oluplar.
KÜMXANA
(Şahbuz) – barama saxlanan yer.
KÜNDƏGİR (əksər şivələrdə) – çörək yapanda xəmiri
künd
ələyən qadın. –Kündəgir kündəni tutur, biz də açırıx.
KÜNƏ (Bənəniyar) – yumuranın yastı tərəfi. –Yumurta
döyüşəndə künəynən vırsan uduzarsan, tez qırılar unda.
KÜPÜ SÜZMƏX' (Naxçıvan) – şübhələnmək, duyuq
düşmək. –Oğla:n küpü süzdü ki, diyəsən Həmzə bınnarı alladır.
KÜR
(Оrdubаd) - nаdinc, şuluqçu, şıltаq. -Çох kür
uşахdı.
KÜRDƏŞ (Sədərək) - sаrı rəngli üzüm növü. -Kürdəş
üzümnən хоşum gəlir.
KÜRDKÜLƏŞ (Ələhi, Nürgüt) - sürtgəc. -Kürdküləşi
аtаmа vеr.
KÜRƏX' (Keçili) - unu kisələrə yığmaq üçün işlədilən
taxta al
ət. –Kürəx' dəyirmanda ən çox işdənir.
KÜRƏ QOYUN (Culfa, Şahbuz, Şərur) – qısa və
balaca qulaqlı qoyun.
KÜRNƏŞ (Şahbuz) – istidə bir yerə yığışıb bir-birinə
sığınaraq kölgələnən qoyun sürüsü.
KÜRSƏYƏ GƏLMƏ (Culfa) – itlərin cütləşmə dövrü.
–
İtə deyillər, kürsəyə gəlib.
KÜRSÜ (
əksər şivələrdə) – qışda təndirin üstündə
qızınmaq üçün qurulmuş taxt. –O vaxdı kürsü qururdux qəşəx',
160
doluşurdux altına.
KÜRSÜ PALAZI
(Şahbuz) – kürsünün üstünə salmaq
üçün toxunan palaz. –
Kürsü palazın toxuyurux kin, qışda atax
kürsü:n üsdün
ə.
KÜSPƏLƏŞMƏX' (Payız) – topa halında bərkimək. –
Yağı əridim, tortası bilmirəm niyə, qəşəx' çıxmadı, küspələşdi.
KÜŞDƏRƏ (Xok) – taxtanın künclərini düzəltmək
üçün istifad
ə olunan alət. –Taxdadan olan şeylərin küşdərini
düz
əldillər, ona görə də küşdərə deyillər.
KÜŞDÜYƏ ÇIXMAX (Naxçıvan) – savaşmaq. –
Uşaxlar küşdüyə çıxıp, səsdən qulax tutulur.
KÜŞKÜRTMƏX' (Sirab) - iti bir bаşqаsının üstünə
hürdürmək. -İti mənim üstümə küşkürdür ki, qаpsın.
KÜT
I (Şahbuz) - ələnməmiş arpa unundan it üçün
bişirilən çörək. –Kütü pişirərix' ki, it bir şey tapbıyanda yesin.
KÜT II (
əksər şivələrdə) – təndirin divarından dibinə
düşüb külə bulaşmış çörək. –Çörəyin nə qədəri küt getdi bı
d
əhə.
KÜT III (
əksər şivələrdə) – piş kəsən, iti olmayan. –
Pıçaxların hammısı kütdü.
KÜVƏR//KÜƏR (Culfa, Şərur) – ikiillik dişi keçi. –İki
yaşında geçidi küvər.
KÜY-
KƏLƏX' (Nахçıvan) – fırıldаq. –Bаşdаn-əyаğа
küy-
kələx'di.
KÜZ I
(Culfa, Ordubad, Şərur) – mal-qaranın
161
Dostları ilə paylaş: |