5
1bob.
Kirish. Ma’naviyatning takomil tarixini nega o’rganamiz?
Ma’naviyatni shakllantiradigan asosiy mezonlar.
1-fasl. Ajdodlarimiz yaratgan ma’naviy va madaniy boyliklar
millat ma’naviyatini shakllantiradigan asosiy mezonlar sifatida.
Mustaqillik davrida O’zbekiston Prezidenti I.A. Karimovning bevosita
tashabbusi bilan barcha darajadagi ta’lim tizimida “Ma’naviyat asoslari” alohida va
maxsus fan sifatida o’qitila boshlandi. Keyinchalik shu sohada kadr tayyorlash
masalasi yo’lga qo’yilishi munosabati bilan oxirgi yillarda bu fan ham
tarmoqlanib, “Ma’naviyatning diniy asoslari”, “Axloqning ma’naviy asoslari”,
“San’atning ma’naviy asoslari”, “Oila ma’naviyati” “Milliy mustaqillik va
ma’naviyat” kabi yangi-yangi kurslar maxsus yo’nalishning bakalavriat va
magistrlik o’quv rejalariga kiritilmoqda. Shulardan biri, balki eng muhimi
“Ma’naviyatning rivojlanish tarixi” kursidir. “Nega eng muhimi?” degan savol
tug’ilishi mumkin. Nazarimizda, suhbatni ushbu savolga javob qidirishdan
boshlash kerak bo’ladi.
Ahli bashar ma’naviyatsiz bo’lmaydi,
chunki aslida inson mohiyati moddiyat va
ma’naviyatning tutashuvidadir. Har bir shaxs,
har bir ijtimoiy guruh yoki toifa, har bir elat,
millat va mintaqa xalqlarining o’ziga xos
ma’naviy olami mavjud. Ushbu ma’naviy
olamlar doimo bir xil saqlanmaydi, zamon va
makonda o’zgarib, goh kamolot sari yuksalib,
goh qashshoqlashib turadi. Lekin
ma’naviyat
hodisasini tadqiq etish oson ish emas, bu
hozirgi kunda ushbu ilmni rivojlantirishga
urinishlar o’ta qiyinchilik bilan samara
berayotganida ham sezilmoqda. Masalan,
O’zbekistonda barcha oliy o’quv yurtlarida
“Ma’naviyat asoslari” maxsus fan sifa-tida
1997 yildan o’qitila boshlagan bo’lsa, shundan
beri bu mavzuda qator tadqiqotlar, o’quv
qo’llanmalari, ma’ruza matnlari tayyorlandi va
nashr etildi. Ularning har biri fan rivojiga ozmi-ko’pmi muayyan hissa
qo’shganligini inkor etmagan holda, tan olish kerakki,
ma’naviyat
hodisasining
mohiyatini teran ochib beruvchi, sohaning ko’pchilik xodimlarini har jihatdan
qoniqtira olgan ta’riflar hanuz keng iste’molga kirmadi. Buning turli sabablari bor.
Ammo, bizning nazarimizda, eng birinchi sabab shu kungacha
Dostları ilə paylaş: 
