Nutqning asosiy xususiyatlari

4-Nutqning sofligi.

G`ayri adabiy til unsurlaridan holi bo`lgan nutq sof nutq deyiladi.

Nutqning sofligiga quyidagilar putur yetkazadi:

1. 
   dialektalizmlar;
   
2. 
   g`ayri tildan olingan so`zlar;
   
3. 
   jargon va argolar;
   
4. 
   vulgarizmlar;
   
5. 
   parazit so`zlar.
   

5-Nutqning ta’sirchanligi.

Tinglovchi va o`quvchi ruhida o`zgarish, hayajon yasovchi nutq ta’sirchan nutq deyiladi. Bunday nutq oldiga quyidagi talablar qo`yiladi:

1. 
   tinglovchi e’tiborini tortish;
   
2. 
   tinglovchi qiziqishini oshirish;
   
3. 
   nutq dalil, isbot misollarning yetarli bo`lishini ta’minlash;
   
4. 
   fikrni bayon etishda qiziqarli shakllardan foydalanish;
   
5. 
   so`zlashda tabiiylikka erishish.
   

Adabiyotlar:

1. 
   Barkamol avlod orzusi. T., “Sharq”, 1999.
   
2. 
   I.A.Karimov. Milliy istiqlol mafkurasi – xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir. T., “O`zbekiston”, 2000.
   
3. 
   R.Qo`ng`urov va b. Nutq madaniyati va uslubiyot asoslari. T., “O`qituvchi”, 1992.
   
4. 
   A.G`ulomov, B.Qobilova. Nutq o`stirish mashg`ulotlari. T., “O`qituvchi”, 1995.
   
5. 
   G`.Abduraxmonov, S.Mamajonov. O`zbek tili va adabiyoti. T., “O`qituvchi”, 1995.
   
6. 
   www.ziyonet.uz