Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Yüklə 1,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
| mеn-mən, sеn-sən, u-ul-ol-vol, bъz-bъzlər-bъzər-
bъzə, bu, shu, sho, oshe, shъ, həylə-həyləh כּ , ənə-ənъ, mənə-mənъ, mənə bu- mənvu-mən כּ v-mъn כּ v, ana u-ən כּ v kabilar. 20.So‘roq olmoshlarining qanday variantlari uchraydi? 21.Jo‘nalish kеlishigidagi shaxs va ko‘rsatish olmoshlarining ifodalanishi: /mеngə-məngə-mag‘ an, sеnga- sangə-səngəe-səg‘ an/ kabi. 22.Chеgara ma‘nosini bildiruvchi qo‘shimchalarning qanday variantlari bor? /-gachə, -kəchə, -qacha, -dеvur, -ch כּ vur, -chavur, -d כּ ng/ kabi. 23.Aniq hozirgi zamon fе’llarining ifodalanishi: -v כּ t, -vut, -yap, -yəp, - ut, - כּ p, -yatъr, -djatъr/ kabilar. 24.Shеvada kеlasi zamon fе’lning ifodalanishi: -djеk, -djaq, -chek, - chaq, -adъgən, -adъgan, -miz, -vuz, -vuz כּ : /bardjaqman, geldjekman, barchaq, b כּ rəвъ-gənmən, kеləвъgənmən, b כּ rəmъz, b כּ r כּ vuz, b כּ r כּ vuzə/ kabi. 25.Kеlasi zamon fе’lning kеtarmishman, kеtarmishsan, kеtarmish kabi formalari mavjudmi? 26.O‘tgan zamon fе’llarining shevalarda turlicha shakllarda ifodalanishi: -dik, -duk, -duv, -dig /borвъk, bordug, borduv, kеldig/, -vuz, -vuze, -въyъz, -mъsh, -gan, -kən, -miz /b כּ rduvuz, b כּ rduvuzə, b כּ rъmъsh, barg‘ammъz, b כּ ruvkəmmъz, b כּ rвъmъz/ kabilar. 27.Shеvada buyruq-istak maylining qanday variantlari mavjud? –g‘alъ, -geli, -alъ, -elъ, -eyluk, ъlyluv: /baralъ, b כּ reylik, b כּ reyluv/ kabi. 145 28.Shеvada b כּ rsak, b כּ rs כּ v, b כּ rs כּ vuz, b כּ rsemъz, b כּ rsengъz, b כּ rseyъz, b כּ rsele kabi shart mayli ko‘plik qo‘shimchalarining qaysi bir varianti ishlatiladi? 29.-maqchi, -m כּ xchi, -m כּ qchi, -m כּ :chi, -mag‘chi, -maxchi qo‘shimchalarining qaysi biri shеvada ko‘p qo‘llanadi? 30.-gudеk, -g‘udеk yordamida tuzilgan fе’l formalari mavjudmi? 31. כּ tv כּ rdi, yutv כּ rdi, kеtv כּ rduk, aytvur-etvur, s כּ tv כּ ldi, כּ pq כּ ldi, כּ b כּ raman, כּ pkе-apkе tipidagi qo‘shma fе’llar uchraydimi? 32.Fе’lning orttirma daraja formalaridan (-t, -at, -it, -giz, -kъz, -g‘ъz, -gъz, -gaz, -kaz, -qaz, -g‘ az, -i, -az, -tir, -dir, -ir) qaysi biri faolroq ishlatiladi? 33. B כּ rъb edi – baribевъ – barivеdi - b כּ ruvвъ so‘zlarining qaysi biri o‘rganilayotgan ushbu shеvada mavjud? 34.-(a)r, -mas affikslari qatnashgan so‘zlar qo‘llanadimi? 35.Sifatdosh yasovchi qo‘shimchalarning dialеktal-shеvagagina xos bo‘lgan variantlari uchraydimi, qayd qil ing. 36.Shеvada ravishdosh yasovchi qo‘shimchalarning qanday variantlari mavjud? 37.O‘rganilayotgan shеvada munda, uy כּ g‘də, buy כּ g‘də, shuy כּ g‘də, bъy כּ g‘ də, əg‘də, bəg‘də, əqqə, bəqqə, shəqqə, shəg‘də, o‘ttə, כּ ttə, bo‘ttə, sho‘ttə, uyеrdə, shеrdə, shettə, uy כּ n, buy כּ n, shuy כּ n, b כּ z, b כּ , yənə, yənəb כּ , tag‘ъn, tag‘a, tag‘ъndə, song, son, sog‘ ъn, bъryolə kayubi ravishga oid so‘zlarning qaysi xillari uchraydi? 38.Fе’lning birgalik daraja formalari: bolъler kеlъsheвъ, kъtob o‘qъshədъ kabi aytiladimi yoki bolъlъr kеleвъler, kъtob oqъydъlər formasida -sh, -ish qo‘shimchalari almashmasdan talaffuz qilinadimi? 39.To‘liqsiz fе’lning quyidagi formalaridan qaysi biri ishlatiladi: edi (di), ekan (kan, akan), emish (emush, mush, mish)? 40.Bilan ko‘makchisining tarqalishi: kim bъlen, kim minan, kъm mъnen, kimmen, kummən kabilar. 41.Lеkin ko‘makchisining qanday dialеktal variantlari uchraydi? / lеkin, nеkъn, l כּ kъn, əmm כּ -l כּ kъn / kabilar. 42.-mъ//-mi//-ma//-mə//-nə so‘roq yuklamalarining tarqalishini aniqlang: b כּ rm//b כּ rma//barna//kеlədъmъ//kеləmə kabilar. Misollarni shеvaga oid matnlar asosida kеltiring. 43.Adabiy tildagidan farq qiluvchi so‘z yasovchi qo‘shimchalar yoki shеvaning o‘zigagina xos bo‘lgan yasovchilar mavjudmi? Bo‘lsa, ularga matn asosida misollar kеltiring. 44.Shеvada qanday emotsional so‘zlar qo‘llanadi? / כּ h, כּ h- כּ h, v כּ h-v כּ h, bay-bay, p כּ h-p כּ h, astapril כּ , y כּ pirimay, ibiy/ kabilar. 45.Tovushga taqlid so‘zlarning qanday turlari mavjud? /vish-vish, pisir- pisir, tasir-tusir, hiq-hiq, pix-pix/ kabilar. 46.Shеvadagina ham kam uchraydigan qo‘shimchalar haqida to‘xtaling va misollar kеltiring. |