On iKİNCİ FƏSİl siffeyn müharibəsinin səBƏBLƏri imam (Ə)-in müaviyəYƏ QƏti söZÜ
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
75 Ibni Müzahim isə belə yazır: "Müaviyə Xalidə xəbər göndərmişdi ki, əgər o, bu döyüşdə qələbə çalarsa, Xorasanın hakimiyyəti onundur. Xalid Müaviyəyə aldandı, lakin öz arzusuna çatmadı. Çünki Müaviyə hakimiyyətə gələndə onu bir hakim kimi Xorasana göndərdi, lakin o, Xorasana çatmamış yarı yolda həlak oldu." 1 Şam ordusunun əsgərləri Übeydullah ibni Ömərlə fəxr edib deyirdilər: "Pakizənin pakizə oğlu bizimlədir!" Iraqlılar isə Məhəmməd ibni Əbi Bəkrlə fəxr edib onu Təyyib (pakizə) ibni Təyyib adlandırırdılar. Hümeyr və Rəbirə arasında olan şiddətli döyüşlərdə hər iki tərəf çoxlu insan tələfatı verdi. Bu döyüşün ən az tələfatı bundan ibarət idi: Imam (ə)-ın qoşunundan beş yüz nəfər tam yaraqlı halda meydana daxil oldu və Şam ordusundan da elə həmin sayda olan qoşunla qarşılaşdı. Onların arasında baş verən şiddətli döyüşdən sonra bir nəfər belə sağ qayıtmadı və hamısı qətlə yetirildi, orada cəsədlərdən ibarət bir "təpə" yaranmışdı. Bu təpəyə "Təllül- cəmacim" (başlar təpəsi) adı vermişdilər. Bu döyüşdə Müaviyənin ən böyük arxası sayılan və Hümeyr qəbiləsini onun mühafizəsi üçün səfərbər edən Zulkəla Xəndəfin əli ilə öldürüldü. Bundan sonra Hümeyr qəbiləsinin arasına qəribə bir çaxnaşma düşdü. 2 2-Übeydullah ibni Ömər döyüşün ən qızğın çağlarında fitnə və ixtilaf yaratmaq üçün bir nəfəri həzrət Müctəba (ə)-ın yanına göndərib onunla görüşmək istədiyini bildirdi. Həzrət Müctəba (ə) atasının icazəsi ilə onunla görüşdü. Söhbət əsasında Übeydullah həzrət Müctəba (ə)-a dedi:–Sənin atan həm keçmişdə, həm də hal-hazırda Qüreyşin qanını axıdıb. Sən onun canişini olmağa hazırsanmı? Bu halda səni "müsəlmanların xəlifəsi" kimi təqdim edərik! Həzrət Müctəba (ə) qəzəblənib onun təklifini rədd etdi və imamət elmi vasitəsi ilə onun müsibətli aqibətindən xəbər verib dedi:–Səni bu gün-sabah öldürülmüş halda görürəm. Agah ol ki, şeytan sənin çirkin işlərini nəzərində gözəl cilvələndirmişdir." Ravi yazır: "Übeydullah o gün, yaxud onun sabahı yaşıl geyimli dörd min nəfərlik bir qoşunla meydana çıxdı və elə həmin gün Həmdan qəbiləsindən olan Hani ibni Xəttabın əli ilə cəhənnəmə vasil edildi." 3 3-Müaviyə fəsahətli və gözəl danışığı olan qardaşı Ütbə ibni Əbi Süfyanı çağırıb dedi:–Əşəs ibni Qeyslə görüş və onu sazişə dəvət et." O, Imam (ə)-ın qoşununa yaxınlaşıb uca səslə Əşəsi çağırdı. Əşəsə xəbər verdilər ki, Müaviyənin qoşunundan bir nəfər onunla görüşmək istəyir. Əşəs dedi ki, adını soruşun. Ona "Əbu Süfyanın oğludur" - deyə xəbər verdilər, o dedi:– "O, əyyaş və əhli-kef bir cavandır. Onunla görüşmək lazımdır." Danışıqlarda Ütbə Əşəsə dedi:–Əgər Müaviyə Əlidən savayı, başqa bir adamla görüşmək istəsəydi səninlə görüşərdi. Çünki sən iraqlıların başçısı, 1 "Vəqətu-Siffeyn", səh.306 2 "Vəqətü Siffeyn", səh.297; "Şərhi-Nəhcül-bəlağə" (Ibni Əbil-Hədid), 5-ci cild, səh.233 3 "Şərhi-Nəhcül-bəlağə" (Ibni Əbil-Hədid), 5-ci cild, səh.233; "Vəqətu-Siffeyn", səh.297 76 yəmənlilərin böyüyüsən. Sən Osmanın kürəkəni və onun təyin etdiyi hakim idin, özünü Əlinin başqa sərkərdələri ilə müqayisə etmə! Əştər Osmanı öldürmüş, Ədi ibni Hatəm də onu qətlə yetirmək üçün camaatı təhrik etmişdir. Səid ibni Qeys həmin adamdır ki, Əli onun diyəsini boynuna almışdı. Şüreyh və Zəhr ibni Qeys həvayi-nəfsdən başqa bir şey tanımırlar. Sən duz-çörək haqqını tanıyan bir adam kimi iraqlıları müdafiə etdin, təəssüb üzündən şamlılarla mübarizəyə qalxdın. Allaha and olsun, işimizin hara gəlib çıxdığını özün yaxşı bilirsən. Demirəm Əlidən ayrılıb Müaviyəyə kömək et. Biz, hər ikimizin xeyrinə olacağı halda səni orada qalmağa dəvət edirik." Ravi iddia edir ki, Əşəs gizlində Müaviyə ilə əlaqə yaratmışdı və müharibənin müvazinətini Müaviyənin xeyrinə dəyişmək üçün fürsət gözləyirdi. O cavab verərkən əvvəldə Əli (ə)-ı təriflədi və Ütbənin sözlərini bircə-bircə rədd etdi, lakin axırda müharibəni dayandırmaq üçün öz razılığını işarə ilə bildirdi və dedi:–"Sizin sağ qalıb yaşamağa olan ehtiyacınız bizimkindən çox deyildir. Mən bu iş barəsində fikirləşirəm və inşallah, öz fikrimi bildirəcəyəm." Ütbə geri qayıdıb hadisəni Müaviyəyə xəbər verdi. Müaviyə sevinərək dedi:–"O, sülh üçün öz razılığını bildirmişdir!" 1 4-Müaviyə Əmr Asa dedi:–Əlidən sonra adlı-sanlı adam Ibni Abbasdır. Əgər o bir söz desə, Əli onunla müxalifət etməz. Tez ol, bir çarə fikirləş. Müharibə bizim amanımızı kəsdi! Biz yalnız şamlılar tamamilə qırılıb qurtarandan sonra Iraqa çata bilərik!" Əmr As dedi:–"Ibni Abbas heç vaxt aldanmaz. Əgər onu aldatmaq mümkün olsaydı, Əlini də aldatmaq mümkün olardı." Müaviyənin israrından sonra o, Ibni Abbasa bir məktub yazdı, məktubun axırında onun barəsində bir şer də qoşdu. Əmr As məktubla yazdığı şeri Müaviyəyə göstərəndə o dedi:–"Sənin məktubun bu gözəl şerlə əsla uyğun deyil." Fırıldaqçı və hiyləgər qoca–Əmr As bu məktubda və şerdə Abbası və onun övladlarını tərifləmiş, Maliki məzəmmət etmiş, axırda da ona yağlı vədə verərək demişdi ki, əgər müharibə sona çatsa, Ibni Abbas şuranın üzvü olacaq, bu şura vasitəsilə də əmir təyin olunacaqdır. Məktub Ibni Abbasa çatanda onu Imam (ə)-a göstərdi, həzrət buyurdu: "Allah Əmr Ası öldürsün! Necə də aldadıcı bir məktubdur! Tez ol, bunun cavabını yaz, şerin də cavabını bacarıqlı şair olan qardaşın yazsın." Ibni Abbas cavabda belə yazdı: "Mən ərəblər arasında sənin kimi həyasız bir adam görməmişəm! Öz dinini çox ucuz bir qiymətə satdın. Sən günahkarlar kimi dünyanı böyük sayır, riyakarcasına zahidlik edirsən. Əgər Allahı razı etmək istəyirsənsə, onda əvvəlcə Misir sevdasını başından çıxart və öz evinə qayıt... Nə Əli Müaviyə ilə bərabərdir, nə də Iraq əhalisi də şamlılarla. Mən Allahı istəyirəm, sən isə Misrə hakim olmağı." Sonra isə öz qardaşı Fəzlin Əmr Asın yazdığı şer vəznində qoşduğu bir şeri məktubun axırında yazıb Imam (ə)-a göstərdi. Imam (ə) buyurdu: "Əgər 1 "Vəqətu-Siffeyn", səh.408 Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|