Oriental Renaissance: Innovative

Formal neyron modelining kamchiliklari. 
Neyron o‘z chiqishini bir zumda hisoblab chiqadi deb taxmin qilinadi, shuning 
uchun bunday neyronlar yordamida ichki holatga ega tizimlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri 
modellashtirish mumkin emas. 

---

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 2 | ISSUE 12 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor
 
 SJIF 2022: 5.947 
Advanced Sciences Index Factor 
 ASI Factor = 1.7 
197 
w
www.oriens.uz
December
2022
 

Formal neyronlar, biologik neyronlardan farqli o‘laroq, axborotni 
sinxron tarzda qayta ishlay olmaydi. 

Faollashtirish funksiyasini tanlash uchun aniq algoritmlar mavjud 
emas. 

Butun tarmoqning ishlashini tartibga solish mumkin emas. 

Haqiqiy neyronlar uchun chegara neyronning faolligi tarmoqning 
umumiy holatiga qarab dinamik ravishda o‘zgaradi va og‘irlik koeffitsientlari 
o‘tish signallariga qarab o‘zgaradi. 
Bitta neyron eng oddiy hisob-kitoblarni amalga oshirishi mumkin, ammo neyron 
tarmog‘ining asosiy funksiyalari alohida neyronlar tomonidan emas, balki ular 
orasidagi aloqalar bilan ta’minlanadi. Yagona qatlamli perseptron oddiy tarmoq 
bo‘lib, u qatlamni tashkil etuvchi neyronlar guruhidan iborat bo‘ladi. Kirish 
ma’lumotlari 
1
(
,...,X )
k
X
X

qiymatlari vektori bilan ranglanadi, har bir 
x
element 
qatlamdagi har bir neyronning mos keladigan kirishiga beriladi. O‘z navbatida, 
neyronlar chiqishni bir-biridan mustaqil ravishda hisoblab chiqadi. Shubhasiz, 
chiqishning o‘lchami (ya’ni elementlarning soni) neyronlar soniga teng va barcha 
neyronlar uchun sinapslar soni bir xil bo‘lishi va kirish signalining o‘lchamiga mos 
kelishi kerak. Ko‘rinib turgan soddaligiga qaramay, bir qatlamli perseptron bir qator 
foydali vazifalarni bajarishi mumkin, masalan, tasvirlarni tasniflash yoki mantiqiy 
funksiyalarning qiymatlarini hisoblash
Ko‘p qatlamli perseptron 
X
kirish qiymati uchun 
Y
chiqish qiymatini 
hisoblashga qodir. Boshqacha qilib aytganda, tarmoq qandaydir vektor 
funksiyasining qiymatini hisoblaydi: 
(
)
Y
F X

. Shunday qilib, idrok etuvchiga 
qo‘yilgan muammoning sharti. ( 1,..., )
S
x
x
vektorlar to‘plami sifatida shakllantirish 
kerak.Masala yechimi {y1,..., y }
S
vektorlar ko‘rinishida, Bu yerda 
s

y
F(x )
S
S

. 
Perseptron qila oladigan narsa 
:
F X
Y

uchun 
x
X
 
ko‘rinishni hosil 
qilishdir. Biz bu xaritalashni perseptrondan to‘liq chiqarib olishimiz mumkin emas, 
lekin biz faqat ixtiyoriy miqdordagi nuqtalarning tasvirlarini sanashimiz mumkin. 
Rasmiylashtirish vazifasi, ya’ni kirish va chiqish vektorlarining tarkibiy qismlariga 
ega bo‘lgan ma’noni tanlash, shaxs tomonidan amaliy tajriba asosida hal qilinadi. 
Afsuski, neyron tarmoqlar uchun qat’iy rasmiylashtirish retseptlari hali mavjud emas. 
Ko‘p qatlamli perseptronni qurish uchun uning parametrlarini quyidagi 
algoritmga muvofiq tanlash kerak: 

---