2
+4 N
+
+4 ye-+2 N
2
O
Mikroelement MnO
-2
dukkaklilarga xos bo’lgan element hisoblanadi. Mn
nitratlarni qaytarishda ishtirok etadi. Dukkaklilarni asosiy vazifasi nitrogenaza
fermenti ishtirokida havodagi
N
ni nitritgacha qaytaradi. O’simliklarni o’sib va
rivojlanishida katta ahamiyatga ega bo’lgan-fitogarmon Indol sirka kislotasini
oksidlashda ham ishtirok etadi.
Mis.
Mis ham temir kabi nafas olishda va fotosintezda elektron transporti zanjirida
qatnashadi. Masalan; Fotosintez elektron transport zanjirida mis tutuvchi ko’k rangli
oqsil
plastotsianin
tarkibiga kiradi. Misnni ko’p qismi(barg tarkibidagi misni 75%)
xloroplastlarda bo’ladi va shuning bilan birga fenollarga elektron biriktirishda yoki
askorbin kislotani kaytarishda ishtirok etuvchi difenoloksidaza va askorbinatoksidaza
fermentlari tarkibiga ham kiradi. Bu fermentlarda mis oqsil bilan sulfigidril gruppa
orqali birikkan bo’lishi mumkin. Bu jarayonlardan tashqari mis nitratreduktaza va
proteaza fermentlarini faollashtiradi demak, oqsil va azot almashinuvida ham ishtirok
etar ekan. Misni kuchli defitsidligida muddatidan ilgari barglari to’kilib ketadi,
o’sishi tormozlanadi va bor, rux margeneslar o’z funksiyasini bajarmaydi.
Rux.
Ko’pchilik fermenlarni faolligini va shuning bilan birga xlorofil sintezini,
karboangidraza tarkibiga kiradi, CO
2
gidrotatsiyasini katalizlab, ko’mir kislotasi hosil
bo’lishi, uni suvga va CO
2
parchalnishini reaksiyalarida ishtirok etadi. Bundan
tashqari rux nafas fermentlar, fosfo-piruvat-gidrotaza, ketozo-1-fosfataoldolaza,
geksokinaza, degidrogenaza, fosfoglitserin aldegidini faollashtiradi.Rux ishtirokida
kaliy, marganes va molibdenni yutilishi kuchayadi. Rux IUK, hosil bo’lishini va
triptofan sintezini tezlashtiradi. O’simlikka rux berilganda IUK hosil bo’lishi va
o’sish tezlashadi.
Rux yetishamsligini dastlabki belgilari barg plastinkasini tomirlari bo’ylab, to’q
ko’k rang paydo bo’ladi. Rux tanqisligi davom etssa, to’qmalar nobud bo’lib, o’sish
nuqtasi parchalanib ketadi.
Dostları ilə paylaş: |
