Zamonaviy ta’limiy konsepsiyalar. Didaktik nazariya (konsepsiya)lar va ularning falsafiy asoslari

Zamonaviy ta’limiy konsepsiyalar. Didaktik nazariya (konsepsiya)lar va ularning falsafiy asoslari

Konsepsiya bu:

• lotincha “tushunish”, “tizim”;
• tabiat va jamiyatdagi jarayonlar va narsa-hodisalarga doir qarashlar tizimi;
• islohot, dastur, loyiha, rejalarni amalga oshirishga doir harakatlar strategiyasi;
• faoliyat xilma-xil turlarining konstruktiv tamoyili

Shuningdek, konsepsiyaga quyidagicha ta’riflar ham beriladi:

• Ta’lim konsepsiyasi – pedagogik hodisalarni tushunish, uning yеtakchi g‘oyalarini tashkil etishga imkon beruvchi tizimlashtirilgan nazariya.
• Konsepsiya (pedagogik) - pedagogik obyekt mohiyati, tamoyil va metodlari mohiyatini ochib beruvchi yеtakchi g‘oyalar tizimi.
• O‘qitish konsepsiyasi - o‘quv jarayonining mohiyati, mazmuni, metodikasini tushunishga doir qarashlar tizimi yoki umumlashgan g‘oyalar yig‘indisi.

Pedagogik-psixologik konsepsiya ya’ni didaktik tizim - ma’lum mezonlari asosida ta`lim jarayoning yaxlit holatini belgilash, ajratib ko‘rsatish va u quyidagi guruhlarga bo’linadi:

Pedagogik-psixologik konsepsiya ya’ni didaktik tizim - ma’lum mezonlari asosida ta`lim jarayoning yaxlit holatini belgilash, ajratib ko‘rsatish va u quyidagi guruhlarga bo’linadi:

• An’anaviy;
• Progressiv;
• Zamonaviy.

An’anaviy	Progressiv (pedosentrik)	Zamonaviy
Y. A. Komenskiy,I. Pestolozsi I. F. Gerbart (1776-1841-yillar)	D.Dyui, G.Kershteyn, V.Lay	P. Halperin, L. Zankov, V. Davydov, K. Rogers, Bruner, B.Skinner, N, Krauder
O’quvchilarning intellektual rivojlanishini ta`minlash maktabning asosiy vazifasi; bolani tarbiyalash esa oilaning vazifasi.	Bolaning bilim olishida faoliyatining asosiy rol o‘ynashini e`tirof etadi.	Qismlarga bo‘lingan axborotlarni еtkazish, bu jarayonni muntazam nazorat qilish asosida materialni o‘zlashtirishda samaradorlikka erishish g‘oyasi.
O'qitish va o'qituvchining faoliyati ustun.	Muammoli ta’limning asosi.	Keyinchalik dasturiy ta`lim.
O'quv jarayoni g'oyalardan tushunchalarga va tushunchalardan nazariy ko'nikmalarga o'tadi, amaliy ish yo’q.	Faol o‘rganish jarayonini rag‘batlashtirish, o‘quvchilarda fikrlash, tadqiqotchilik ko‘nikmalarini shakllantirish.	Nazorat natijalariga qarab o‘quvchiga mustaqil ishlash uchun turli materiallarni taklif etadigan tarmoqlashtirilgan dasturlar.