O`smirlik davri psixologiyasi. Tarbiyasi qiyin o`smirlar

O`smirlik davri psixologiyasi

Reja:

• O’smirdagi asosiy psixologik o’zgarishlar.
• O’smirda bilish jarayonlarining o’sish va o’qish faoliyati.
• O’smirlarning tarbiyasi qiyinlik xususiyatlari va uning kelib chiqish sabablari.
• Tarbiyasi qiyin o’smirlar tipologiyasi.

Xarakter aksentuasiyasi

• Xarakter aksentuasiyasi – K.Leongard tomonidan kiritilgan tushuncha bo’lib, xarakter ba`zi sifatlarning yorqin ifodalanganligining namunasidir. Xarakter akcentuatsiyasini bilish o’smirlarga individual yondashish, kasbga yo’naltirish kabilarda zarurdir. O’z-o’zini baholash – shaxsning o’zini boshqalar bilan taqqoslash va refleksiya natijasida o’z-o’zini baholash murakkab va o’zgaruvchan bo’lib, shaxs strukturasida katta o’rin tutadi.

O’tish davrining inqirozi haqida nazariy qarashlar.

• Biogenetik yo’nalish vakllari S.Xall va Z.Freyd bu inqiroz biologik shartlanganligi tufayli muqarrardir deb hisoblasalar, amerikalik antropologlar M.Mid va R.Benedikt o’smirlik inqirozi ijtimoiy munosabatlarning natijasidir deb isbotlaydilar.

Anatomo – fiziologik xususiyatlari.

• Anatomo – fiziologik xususiyatlari. Butun endokrin sistemasining, xususan gipofizning aktivlashishi tufayli o’smir organizmida sifat jihatdan o’zgarishlar yuz beradi. Bu holat qizlarda 11-13, o’g’illarda 13-15 yoshda bo’lib, ikkilamchi jinsiy belgilar paydo bo’ladi, o’smirning tashqi ko’rinishi o’zgaradi. Muskullar massasi va muskul kuchi o’sadi, bu holat jinsiy yetilish davrining oxiriga borib tezlashadi. Ichki organlar, xususan yurak o’sadi. Ba`zan yurak qon-tomir sistemasida patologik o’zgarishlar yuz beradi.

Bilish jarayonlarining o’sishi.

• O’smirning qiziqishlari ortadi, bilish faoliyati maktab programmasidan tashqariga chiqadi, mustaqil o’qiy boshlaydi. Uning tafakkurida tanqidiylik, mustaqillik hosil bo’ladi.

Bilish jarayonlarining o’sishi.

• O’qituvchi o’quvchilarga o’quv materiallarini taqqoslashni, mavhumlashtirishni, o’z fikrini to’g’ri, ravon va aniq ifodalash yo’lini tushuntirib berishlari lozim. O’smirlarning o’quv faoliyatida, o’quv materialini o’zlashtirish darajasida, umumiy intellektual rivojlanishida turli darajadagi o’quvchilarni uchratish mumkin.