II. O’tilgan mavzuni takrorlash:
“ Guruhlarda ishlash”
O’quvchilar 2 guruhga bo’linadi. Har bir guruh uyga berilgan mavzuga oid atamalardan o’z guruhlariga nom qo’yib olishadi hamda guruhga qo’yilgan nomga qisqacha ta’rif berishadi.
III. Yangi dars mavzusi mazmunini tushuntirish0‘rta asrlar Sharq tasviriy san’atida Uyg‘onish davri ro4y berib, miniatyura san’ati ham keng rivojlandi. Miniatyura, asosan, kitob grafikasi yo‘nalishida gullab-yashnadi. Natijada O'rta Osiyo, Arabiston, Hindiston, Eron, Turk miniatyura maktablari paydo bo‘ldi.
Arabiston miniatyura maktabi
Arab miniatyura maktabi X-XI asrlarda Fotimiylar sulolasi, XIII asming birinchi yarmida Suriya maktablari asosida tashkil topdi. Qo‘lyozmalar uchun ishlangan arab miniatyuralarida voqelik uning jonli obrazlari keng uchraydi. Voqelik shartli, ba’zan ramziy shakllarda ifodalanadi. Arab miniatyurasiga xos bo‘lgan fazilat yorqin dekorativligidadir. Obrazlaming joylashishi yorqin ranglar, chiziqlaming nafisligi uning xarakterli tomonini belgilashda muhim o‘rin egallaydi. Arab san’atida naqsh alohida o‘ringa ega. Arab miniatyura maktabining o‘ziga xos tomoni, asarda sujetning ko‘pligi va xilma-xilligidadir. Miniatyura maktabining eng mashhur rassomlaridan Abdulloh ibn Fadl bo‘lib, u Dioskoridning “Farmakologiya” kitobiga miniatyuralar ishlagan. Miniatyuralarda tasvirlar aniq va yorqin ranglarda chizilib, matnlar sariq fonda yozilgan.
Rassom Yahyo ibn Mahmud “Maqom” nomli asarga bir qator miniatyura asarlari ishlagan. Bulardan «Shoir Abu Sayidning sarguzashtlari», «Olimlar anjumani», «Karvonning yo‘lda dam olishi», «Bayram marosimi», «Dengizdagi kema» kabi asarlaridir. Bu asarlar Parijdagi muzeylaming birida saqlanmoqda.
10-amaliy mashg‘ulot
Amaliy mashg‘ulot jarayonida rassom asarlarini badiiy idrok eting.
IV. Yangi mavzuni mustahkamlash:
Takrorlash uchun savollar:
1.Arab miniatyura maktabi qaysi asrlarda tashkil topgan?
2.Hind Gujorot maktabi qaysi asrlami o‘z ichiga oladi?
3.“Bobumoma” kitobining rassomlarini ayting?
4.Eron miniatyura maktabi qaysi asrlarda shakllangan?
5.Turk miniatyura maktabining taraqqiy etishi qaysi asrlarga to‘g‘ri keladi?
6.Kamoliddin Behzod qachon va qayerda tavallud topgan?
7.Muzahhib taxallusi qanday ma’noni bildiradi?
8.Muhammad Murod Samarqandiy “Shohnoma” qo‘lyozmasiga nechta miniatyura kompozitsiyasi ishlagan?
V. Dars yakunlarini chiqarish .
1. O'quvchilarda paydo bo'lgan savollarga javob berish;
2. Baholarni e'lon qilish.
3.O’quvchilar aytib o’tgan fikrlari to’planib tahlil va xulosa qilinadi va darsning eng so’nggi xulosasi chiqariladi
Dostları ilə paylaş: |
