O’zbekiston milliy iqtisodiyoti mustaqil ish

Foydalanish yo'nalishlari
Kapital qo'yilmalardan foydalanishning eng muhim yo'nalishlari:

• yangi qurilish i.e. yangi rivojlangan hududlarda yangi korxonalar qurish;
• ikkinchi va keyingi bosqichlarni qurish, qo'shimcha sexlar va ishlab chiqarishlarni ishga tushirish, mavjud asosiy va yordamchi do'konlarni kengaytirish orqali mavjud korxonalarni kengaytirish;

Samaradorlikni baholash investitsiya faoliyati Kapital qo'yilmalarni iqtisodiy asoslashning maxsus usullari qo'llaniladi. Ular ikkita yondashuvdan foydalanadilar: xarajat va foydali. Ikkala baholashning ikkalasi ham yaxshi, ham ba'zi kamchiliklarga ega. Yaqin vaqtgacha u faqat faol ishlatilgan xarajat bilan yondashuv. Konfistan hisob-kitob investitsiyalar muassasasining yagona bahoini o'z ichiga oladi. Baholash uchun asos iqtisodiy samaradorlik Asosiy vositalardagi qo'shimchalar qiyosiy samaradorlik usulidir.
Yuqoridagilar qiyosiy samaradorlik koeffitsienti koeffitsientini hisoblash formulasi. Kapital qo'yilmalarning to'lov muddati formulani lotinida hisoblanadi. Rejalashtirilgan iqtisodiyotda iqtisodiy samaradorlik standartlari hamma joyda harakat qilindi, ular tomonidan olingan samaradorlik koeffitsientlari taqqoslandi. Investitsion loyihalarni baholash va tanlash bir qator taxminlardan amalga oshiriladi. Eng yaxshi variant - taqqoslanadigan ishlab chiqarish hajmiga asoslangan, xarajatlarning minimal darajasini ta'minlashga qodir. Qiyosiy minimal miqdorni hisoblash formulasi quyida keltirilgan.
Har qanday turdagi mahsulotni ishlab chiqarishga kapital qo'yilmalarni hisoblashda ta'sir quyidagi bo'limlarda o'lchanadi:

• qadriyatlari bo'yicha (jildlar) qo'shimcha daromad, xizmatlar yoki mahsulotlarni sotish);
• joriy parametrlarda (ishlab chiqarish quvvati, ob'ektlarning sig'imi, o'tkazish qobiliyati va boshqalar);
• nisbiy parametrlarda (masalan, yashash darajasini aniqlash);
• xizmat turlari qamrov parametrlarida (kino zali, turar joy sohasidagi joylar va boshqalar.).

Qurilish sohasida kapital eng muhim rol o’ynaydi. Chunki kapitalsiz hech qanday ish boshlash mumkin emas. Qurilish eng ko’p kapital va ishchi kuchi talab qiladigan sohalardan biridir. So’nggi yillarda ham respublikada qurilish salmog’I ancha ortganini ham statistic ma`lumotlarda ko’rishimiz mumkin. Katta miqdordagi kapital ham qurilish va qurilish majmuiga qo’yilgan. Albatta aholining tez sur`atlarda o’sishi ham shuni taqozo qilmoqda. Qurilish sohasida kapitalni qushning ikki qanotiga o’xshatish mumkin: biri ishchi kuchi bo’lsa, ikkinchisi ma`lumingiz kim kapital qo’yilmalardir.
Qurilish sohasida kapital qo’yilmalarning ahamiyati
Qurilish sohasiga eng ko’p kapital ajratgan hududlar

• Toshkent shahri
• Toshkent viloyati
• Buxoro viloyati
• Samarqand viloyati
• Farg'ona viloyati
• Qashqadaryo viloyati
• Surxondaryo viloyati
• Andijon viloyati
• Namangan viloyati
• Navoiy viloyati
• Qoraqalpog'iston Respublikasi
• Xorazm viloyati
• Jizzax viloyati
• Sirdaryo viloyati

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
uz.wikipedia.org
thermik.ru
1ppa.ru
stat.uz
fayllar.org