O’zbekiston respublikasi aloqa, axborotlashtirish va telekommunikasiya texnologiyalari davlat qo`mitasi

tanlash bo‘yicha yaqinlashtirish konsepsiyasi
(kasalxonadagi bemorning o‗rtacha tempiraturasi, ko‗chadagi qasr va 
kulbalardan iborat uylarning o‗rtacha balandligi va kabi amallar). Matematik 
statistika usullari oldindan ifodalangan gipotezlarni tekshirish uchun 
(verification-driven data mining) va ma‘lumotlarni operativ analitik qayta 
ishlashga (online analytical processing, OLAP) asoslangan ―qo‗pol‖ razvedka 
analizi uchun foydali bo‗lib chiqdi[10]. 

---

14 
Zamonaviy Data Mining (discovery-driven data mining) asosiga 
ma‘lumotlarning 
o‗zaro 
munosabatida 
ko‗p 
aspektli 
fragmentlarini 
tasvirlaydigan shablonlar (patternlar) konsepsiyasi qo‗yilgan. Bu shablonlar 
o‗zida inson uchun tushunarli bo‗lgan ma‘lumotlarni tanlab olishga asoslangan 
qonuniyatlarni tasvirlaydi. Shablonlarni izlash tanlash strukturasi bo‗yicha 
tajribada ko‗rib chiqilgan va analiz qilinadigan ko‗rsatkichlar qiymatlarini 
taqsimlash ko‗rinishidagi usullar bilan amalga oshiriladi. Bunday izlashga misol 
quyidagi 1-jadvalda keltirilgan. 
1-jadval. OLAP va Data Mining metodlarini qo‗llab masalalarni 
yechishga misol 
OLAP
Data Mining
Chekuchilar va chekmaydiganlar 
orasida jarohatlanishlarning 
o‘rtacha ko‘rsatgichi qancha?
Yuqori jarohatlanishga duchor 
bo‘lgan odamlarni tasvirlashda 
aniq shablonlar mavjudmi?
Mavjud mijozlarning telefon 
hisoblarining sobiq mijozlar 
hisoblariga taqqoslaganda 
o‘rtacha miqdori qancha? 
(telefon kompaniyasi 
xizmatlaridan voz kechgan)
Telefon kompaniyasi 
xizmatlaridan voz kechadigan 
mijozlarning umumiyligi 
mavjudmi?
O‘g‘irlangan va o‘g‘irlanmagan