O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyari va kommunikatsiyalrinirivojlantirish vazirligi muhammad al- xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyari universiteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYARI VA KOMMUNIKATSIYALRINIRIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL- XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYARI UNIVERSITETI

Ma’lumot uzatish tizimlari va tarmoqlari kaferdasi

Laboratoriya ishi-5
Mavzu: VTP PROTOKOLI SOZLASH

Bajardi: Toyirhojayev Abdulloh

Ishdan maqsad
Lokal tarmoqda yaratilgan VLAN lar o‘rtasida marshrutizatsiyani amalga oshirish va VTP protokolini ishlash tamoyili bo`yicha amaliy ko`nikmaga ega bo`lish.

Sw1 va Sw2 kommutatorlarda VLAN (10, 20, 30) yaratamiz va unga mos ravishda nom beramiz (first, second, third).

Switch da yaratilgan Vlanlarni ko`ramiz

Kommutator portlarini Vlan ID larga biriktiramiz.

Sw1 va Sw2 kommutatorlar o`rtasida trunk rejimini sozlaymiz va magistral liniya bo`yicha aniq VLAN ID ta’yinlaymiz.

VLAN lar o‘rtasida marshrutizatsiyani sozlash
Lokal tarmoqda yaratilgan VLAN lar o‘rtasida marshrutizatsiyani sozlashning 3 xil usuli mavjud:

• 
  Demonstrating the legacy inter-VLAN routing.
  
• 
  Router-on-a-Stick
  
• 
  Switch Based Inter Vlan Routing
  

Bu laboratoriya ishida VLAN lar o‘rtasida marshrutizatsiyani Router-on-a-stick (ROS) usulidan foydalanamiz.

1. 
   VLAN adreslar diapazoni qancha?
   

Vlan tarmoqlari asosan 2 xil diapazoda bo`ladi:
1.Standart – 1 dan 1005 gacha
2.Kengaytirilgan – 1006 dan 4094 gacha.

2. 
   Vlan lar o`rtasida marshrutizatsiyaning qanday usullari mavjud.
   

Lokal tarmoqda yaratilgan VLAN lar o‘rtasida marshrutizatsiyani sozlashning 3 xil usuli mavjud:

• 
  Demonstrating the legacy inter-VLAN routing.
  
• 
  Router-on-a-Stick
  
• 
  Switch Based Inter Vlan Routing
  

Bu laboratoriya ishida VLAN lar o‘rtasida marshrutizatsiyani Router-on-a-stick (ROS) usulidan foydalanamiz.

3. 
   VTP da client switch nimani anglatadi?
   

Client – VLAN larni o`zgartirish, o`chirish, yaratish mumkin emas. Vtp serverda vlan yaratiladi Clientlar avtomatik serverda yaratilgan VLAN larni qabul qiladi. Xavfsizlik ta ‘minlash maqsadida bu protokolda Client switch vlan yarata olmaydi, faqat foydalanuvchilarni o`zlariga biriktira oladi. Tarmoqda qandaydir o’zgarish yuz bersa (masalan yangi vlan qo`shilishi yoki olib tashlash) faqat VTP server orqali amalga oshiriladi

4. 
   VTP da server switch nimani anglatadi?
   

Server – VLAN bilan istalgan funktsiyalarni bajarish mumkin;

5. 
   VTP da transparent switch nimani anglatadi?
   

Transparent – bunda, switch da sinxronizatsiya amalga oshirilmaydi, switch faqat o`tkazuvchi vazifasini bajaradi;